نقد و بررسی ملاک ثبوتی اختیار از دیدگاه علامه طباطبایی

اختیار از مهم ترین مسایل فلسفه فعل است که نتایج آن تاثیر بسزایی در علوم اخلاقی و تربیتی دارد. یکی از پرسش های اساسی در این بحث، ملاک ثبوتی اختیار از دیدگاه علامه طباطبایی است؛ اما تبیین های مختلفی از دیدگاه ایشان در این خصوص ارایه شده است. بدون بحث از ملاک ثبوتی اختیار، بحث از وجود داشتن یا نداشتن آن، به نتیجه نمی رسد. در این تحقیق، با روش گردآوری کتابخانه ای و با تحلیل عقلی فلسفی، مسیله ملاک ثبوتی اختیار از دیدگاه علامه طباطبایی بررسی شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که ملاک ثبوتی اختیار در نگاه علامه این است که فاعل با وجود اینکه بر دو طرف فعل و ترک، قدرت دارد، خودش به فعل، ضرورت و وجود می بخشد. بنابراین معنای اختیار داشتن فاعل یک فعل، این است که کننده کار بدون اینکه مقهور فاعل دیگری باشد، خودش، تعین بخش و ضرورت بخش فعل می باشد.