بررسی اثر تعداد و اندازه پلات بر شاخص های عددی تنوع زیستی مراتع

این تحقیق در مرتعی از نوع قرق با چهار رویشگاه Artemisia sieberi، Zygophyllum eurypterum، Stipa barba و Amygdalus scoparia در منطقه حفاظت شده شاسکوه، استان خراسان جنوبی انجام شد. کلیه گونه های گیاهی مرتع شناسایی و در 200 پلات شمارش شد، به علت متفاوت بودن فرم رویشی و نحوه پراکنش هر کدام از گونه های غالب، در هر کدام از چهار رویشگاه، به ترتیب، 20، 40، 60 و 80 عدد پلات با دو اندازه 2×2 متر و 4×4 متر (هر کدام 60 پلات) مستقر شد. جهت ارزیابی و مقایسه تنوع زیستی از شاخص های عددی و منحنی های رتبه بندی تنوع استفاده شد. از منحنی های جزء نادر انفرادی و تجمعی به ترتیب جهت مقایسه غنای گونه ای و تعیین کفایت نمونه برداری استفاده شد. نتایج نشان داد که غنای کل براساس شاخص های عددی بین 51 تا 54 گونه متغیر است. رویشگاه با 80 پلات، بیشترین غنا و تنوع گونه ای (43S= و 27/3 H=) و 20 پلات کمترین غنا و تنوع (6S= و 41/1 H=) را دارد. نتایج تحلیل SHE نشان دادکه با افزایش تعداد پلات، یکنواختی گونه ای کاهش پیدا کرد. منحنی جزء نادر نشان داد که با افزایش تعداد پلات به 110، کل گونه های گیاهی موجود در منطقه مشاهده خواهد شد. با افزایش اندازه پلات، کلیه مقادیر غنا و تنوع گونه ای افزایش معنی داری پیدا کردند (01/0p≤). شاخص های یکنواختی تحت تاثیر اندازه پلات قرار نگرفتند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد شاخص های عددی غنا و تنوع گونه ای وابسته به اندازه پلات هستند و این از معایب ارزیابی تنوع زیستی در مراتع با استفاده از شاخص های عددی است.