تاثیر رضایت در مرگ از روی ترحم (آتانازی) از منظر فقه امامیه و حقوق کیفری ایران

آتانازی یا مرگ از روی ترحم به معنای اقدام به کشتن، اجازه مرگ یا مساعدت به مرگ شخصی که مبتلا به بیماری غیرقابل درمان است، آمده است. در زبان فارسی برای این عنوان تعابیر مرگ راحت مرگ آسان، بیمارکشی با ترحم، قتل از روی ترحم یعنی قتل ترحم آمیز بیان شده است. آتانازی دو نوع است که عبارتند از؛ آتانازی فعال و غیرفعال؛ انجام اقداماتی مانند تزریق آمپول مهلک کلرید پتاسیم و غیره به فرد بیمار تا او جان خود را ازدست دهد، آتانازی فعال گفته می شود و آتانازی غیر فعال به معنای قطع مراحل دارو، درمان وعمل جراحی وغیره فرد بیمار است تا او به طور طبیعی جان خود را از دست دهد. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به تاثیر رضایت مجنی علیه در سقوط قصاص از منظر فقه مذاهب اسلامی با روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی  در پی آن است تا مشخص نماید که تاثیر رضایت مجنی علیه و اظهار تمایل قربانی جرم به ارتکاب عمل مجرمانه علیه او یا عفو مرتکب از سوی وی، پس از وقوع جنایت یا پس از تحقق نتیجه آن تا چه میزان تاثیر دارد. نتیجه پژوهش نشان می دهد که از نظر دینی به دلایل عدم مالکیت انسان نسبت به جسم و روح خود و حرمت شدید قتل خود و دیگران چه از نظر آیات و روایات و چه از نظر عقلی و اخلاقی و انحصار تصمیم گیری در مورد مرگ و زندگی انسانها فقط برای ذات پروردگار و عدم قابلیت درد و رنج به عنوان مجوز شرعی و اخلاقی مرگ و خروج از مسیر طبیعی مرگ و مفاسد و سوء استفاده های ناشی از آتانازی، این کار حرام است، اما اگر چه این رضایت در سلب وصف کیفری فعل جانی بدون تاثیر است، ولی می تواند مانع ثبوت حق قصاص گردد.