مسمومیت عمدی با فسفید روی (Zn3P2) در یکی از باشگاه های پرورش، نگهداری و سوارکاری اسب در اطراف تهران

در مدت 5 ماه (دی ماه 1382 الی اردیبهشت 1383) تعداد 11 راس اسب در یکی از باشگاه های پرورش، نگهداری و سوارکاری اسب در اطراف تهران تلف گردید. در معاینه بالینی، خمودگی، بی اشتهایی، افزایش تعداد ضربان قلب و تنفس، لرزش های شدید، تعریق شدید و سرتاسری، عدم تعادل، دل درد و حملات تشنجی ملاحظه گردید. حیوانات مبتلا زمین گیر شده و در فاصله 2 تا 11 ساعت پس از شروع تشنج و بدون پاسخ به درمان های حمایتی تلف شدند. در کالبدگشایی اندام های احشایی بشدت پرخون و تیره بود. مطالعه هیستوپاتولوژیک نشان دهنده پر خونی و ادم شدید و خون ریزی های کانونی فراوان در اغلب بافت های بدن بخصوص مغز، ریه ها، کلیه ها، کبد، قلب و دستگاه گوارش بود. به طور اولیه علت تلفات مسمومیت با سموم شیمیایی تشخیص داده شد. کبد و محتویات معده و روده ها برای جستجوی سموم حشره کش، جونده کش و فلزات سنگین مورد آزمایش قرار گرفت. بررسی های بیشتر مسمومیت عمدی با اضافه کردن پودر سیاهرنگ به جیره اسب ها را آشکار ساخت. در جستجو به روش شیمیایی ماهیت پودر مسموم کننده فسفید روی تعیین گردید. انجام یک مطالعه تجربی مسمومیت زا بودن این پودر در اسب را به اثبات رساند. میزان روی در کبد اسب های تلف شده mg/kg 81/38 بود. این اولین گزارش از وقوع مسمومیت با فسفید روی در دام های بزرگ در ایران است.