تحلیل جامعه شناختی از مراسم و مناسک دینی با تاکید بر مراسم عاشورا

هیچ جامعه شناخته شده ای نیست که در آن نوعی از دین وجود نداشته باشد. دین در بسیاری از جوامع جزء بنیادی و اساسی از فرهنگ است که هنجارآفرینی و نقش آفرینی مهمی در حیات اجتماعی انسان ایفا می کند. دین ترکیبی از باورها و اعمال است. مراسم و مناسک از اعمال دینی است که بخش گسترده ای از کنش های اجتماعی ما را شکل می دهند. تنوع، گستردگی، پویایی، تاثیر فرا زمان و مکان، از جمله ویژگی های مراسم و مناسک دینی در فرهنگ جامعه ماست.
مراسم عاشورای حسینی یکی از باشکوه ترین و عظیم ترین مراسم در کشور ماست که با گذشت بیش از هزارسال هنوز هم به صورت زنده و پویا در حیات اجتماعی ما جریان دارد و منشا تحولات و هنجارآفرینی فراوانی در کنش های فردی و اجتماعی شده است. از آن جا که بقا و ماندگاری هر عنصری در نظام فرهنگی به کارکردهایی بستگی دارد که برای نظام اجتماعی انجام می دهد، بررسی برخی از کارکردهای اجتماعی مراسم عاشورا که سبب ماندگاری آن در نظام فرهنگی کشور ما شده است، موضوع مقاله حاضر را تشکیل می دهد.