تحلیلی از چگونگی دلالت روایت معرفت نفس بر خداشناسی

تامل ژرف در روایت معرفت نفس و بررسی روایاتی که به گونه ای راه شناخت نفس را پیش روی سالک می گذارند، این نکته را ضروری می سازد که چنین طریقی برای معرفت پروردگار از دیگر براهینی که در روایات ذکر شده است و یا فیلسوفان و متکلمان بدان پرداخته اند، متمایز است.
نزدیکی و در دسترس بودن، یکی بودن راه و راهرو و از همه مهم تر حضوری و شهودی بودن این طریق خداشناسی، سالک را از مقام علم به عین می رساند و برخلاف برخی راه های دیگر که سالک را با مفاهیم و تصورات مشوب می سازند، او را به لقا، دریافت و حاضر شدن در محضر حق نایل می سازد. از سوی دیگر، این طریق، انسان را به تلاش و تزکیه فرا می خواند تا بتواند از رهگذر خودشناسی که با تزکیه نفس همراه است، راه معبود را طی کند.
در این راستا، بررسی روایات معرفت نفس، تقریرها و تبیین های دانشمندان مسلمان و رویکردهای متفاوت آنها می تواند ما را در دستیابی به نظریه مذکور مدد رساند که به تفصیل اشاره خواهد شد