شناسایی ژنوتیپ های متحمل به خشکی در آفتابگردان (Helianthus annus L.)

سی و شش ژنوتیپ آفتابگردان برای ارزیابی برخی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک در شرایط تنش خشکی، تعیین بهترین شاخص های مقاومت به خشکی و شناسایی ژنوتیپ های متحمل به خشکی در قالب طرح لاتیس ساده 6 6 در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود در دو شرایط بدون تنش و تنش در مراحل گلدهی و دانه بستن مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول فصل زراعی، برخی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک در شرایط تنش و عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و بدون تنش اندازه گیری شد. بین ژنوتیپ های مختلف برای خصوصیات فیزیولوژیک نشت یونی نسبی و پایداری غشای سلولی در سطح 1 درصد و برای صفت عملکرد دانه در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار وجود داشت. برآورد ضرایب همبستگی بین شاخص ها با عملکرد دانه ژنوتیپ ها در دو شرایط بدون تنش و تنش نشان داد که شاخص های MP، GMP، HarM و STI مناسب ترین شاخص ها در شناسایی ژنوتیپ های با عملکرد دانه بالا و متحمل به تنش آفتابگردان بودند. با استفاده از روش بای پلات ژنوتیپ های SIL-237، SIL-218، SIL-210، SIL-206، SIL-240، SIL-140، SIL-42، SIL-96، SIL-238 و SIL-227 به عنوان ژنوتیپ های متحمل شناسائی شدند. با توجه به نتایج این بررسی می توان با استفاده از شاخص ها و خصوصیات ذکر شده رگه هایی با پتانسیل تولید بالا و متحمل به تنش خشکی را گزینش و از آن ها برای تولید دورگ های متحمل استفاده کرد.