تعیین مهمترین پارامترهای ژئومرفومتری کمی در طبقه بندی دشت سرهای مناطق بیابانی با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی وآنالیز حساسیت

دشت سرها ازجمله مهمترین واحدهای ژئومرفولوژی می‏باشند که به لحاظ فعالیت‏ها انسانی و بهره برداری، بیشتر مورد توجه قرار می‏گیرند. تاکنون روش‏ها و عوامل مختلفی نیز جهت طبقه بندی مناطق دشتی ارائه شده است. یکی از روش‏های طبقه بندی که بیشتر در مطالعات منابع طبیعی در ایران مورد استفاده قرار می‏گیرد، تقسیم بندی واحد دشت سر به سه تیپ دشت سرلخت، اپانداژ و پوشیده می‏باشد که عوامل مختلف کمی و کیفی جهت تفکیک آنها از یکدیگر به کار گرفته می‏شود. در این تحقیق پارامترهای ژئومرفومتری کمی موثر در تفکیک لندفرمهای مختلف به منظور طبقه بندی تیپ‏های دشت سر، با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی و آنایز حساسیت، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. این پارامترها در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته و با استفاده از معادلات ریاضی و اعمال روابط مربوطه برروی مدل‏های رقومی ارتفاعی، قابل محاسبه و استخراج می‏باشد. پارامترهای ژئومرفومتری مورد استفاده در این تحقیق شامل درصد شیب، انحنای سطح (Plan Curvature)، انحنای مقطع (Profile Curvature)، انحنای حداقل (Minimum Curvature)، انحنای حداکثر (Maximum Curvature)، انحنای متقاطع (Cross sectional Curvature)، انحنای طولی (Longitudinal Curvature) و انحنای گوسی (Gaussian Curvature ) می‏باشد. این پارامترها در یک منطقه‏ای به وسعت 125000 هکتارو در 1500 نقطه محاسبه و سپس نتایج با نقشه واقعیت زمینی مورد مقایسه و واسنجی قرار گرفت. روش نمونه بردای در این تحقیق از نوع ابرمکعب لاتین (Latin Hyper cube) می‏باشد که به نوعی همان روش تصادفی – طبقه بندی شده می‏باشد. نتایج این تحقیق نشان می‏دهد که مهمترین پارامترهای ژئومرفومتری موثر در طبقه بندی دشتهای مناطق بیابانی شامل انحنای حداقل و انحنای مقطع می‏باشد که دارای بیشترین میزان حساسیت در بین تیپ‏های مختلف دشتی می‏باشد. از طرف دیگر هرچه از شدت توپوگرافی منطقه کاسته می‏شود، نقش و اهمیت این عوامل نیز در تفکیک تیپهای دشتی کمرنگ تر می‏شود. بطوریکه بیشترین قابلیت این پارامترها در دشت سرهای لخت و کمترین کارایی آنها در دشت سر پوشیده می‏باشد.