اثر محلول پاشی برگی روی و بور بر گیاه مادری و غنی سازی بذر بر بنیه و شاخص های جوانه زنی بذر کنجد (Sesamum indicum) رقم داراب 1

با توجه به نقش روی و بور در افزایش کیفیت بذر، فراهم نمودن مقدار کافی این عناصر در بذر دارای اهمیت می باشد. این پژوهش در قالب دو آزمایش مجزا در سال 1393 در آزمایشگاه زراعت دانشگاه یاسوج اجرا شد. در آزمایش اول بذور کنجد رقم داراب 1 حاصل از یک مطالعه ی مزرعه ای به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی شامل سطوح آبیاری پس از 75، 110 و 145 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و محلول پاشی آب آبیاری، سولفات روی، اسید بوریک و ترکیب هر دو طی دو مرحله هشت برگی و سه هفته بعد از مرحله اول، در دمای 15 درجه سانتی گراد، مورد آزمون جوانه زنی قرار گرفتند. آزمایش دوم به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول در هشت سطح شامل خیساندن بذور کنجد با آب مقطر، خیساندن با محلول های حاوی سولفات روی، اسید بوریک، سولفات روی و اسید بوریک با غلظت 3/0 درصد و بذور غنی شده از طریق محلول پاشی گیاه مادری با عناصر روی و بور شامل، بذر با مقدار روی 159 میلی گرم بر کیلوگرم (روی بالا)، بذر با مقدار بور 3/15 میلی گرم بر کیلوگرم (بور بالا) و بذر با مقدار 5/139 و 14 میلی گرم بر کیلوگرم (ترکیب روی و بور بالا) به اضافه بذر خشک بدون پیش تیمار بود. عامل دوم شامل پیری تسریع شده به مدت صفر (شاهد)، 2 و 4 روز در دمای 45 درجه سانتی گراد و رطوبت 100 درصد بود. نتایج آزمایش اول نشان داد که با تاخیر در زمان آبیاری، تیمارهای محلول پاشی عناصر کم مصرف روی، بور و ترکیب روی با بور در مقایسه با تیمار آب، موجب بهبود صفات جوانه زنی شدند. نتایج آزمایش دوم نیز نشان داد که تیمارهای بذر محتوی روی و بور با غلظت های بالا حاصل از آزمایش اول، نسبت به تیمارهای غنی سازی بذر با غلظت 3/0 درصد عناصر روی و بور موجب افزایش شاخص های جوانه زنی و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز شدند.
جنبه های نوآوری: 1.بررسی نقش محلول پاشی گیاه مادری کنجد رقم داراب 1 با عناصر معدنی روی و بور بر جوانه زنی، بنیه و قابلیت انبارداری بذر.
2.اثر خیساندن بذر کنجد رقم داراب 1 در محلول های حاوی عناصر معدنی روی و بور بر جوانه زنی، بنیه و قابلیت انبارداری بذر.