درس نامه «جغرافیای تاریخی فرارود» در بوته نقد

نوشتار حاضر جایگاه تبیینی و تفسیری کتاب «درآمدی بر جغرافیای تاریخی فرارود (در سده های نخستین اسلامی) » را از دو منظر ایجابی و سلبی مورد نقد قرار می دهد. ماوراءالنهر به عنوان شرقی ترین ایالت جهان ایرانی و اسلامی در طول قرون نخستین اسلامی، پیوندهای تنگاتنگ فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی انکارناپذیری با دیگر نواحی جهان اسلام داشته و در عین حال، حدود و ویژگی های جغرافیایی آن تا کنون چندان شناخته شده نیست. کتاب حاضرکه به عنوان کتاب درسی برای دانشجویان رشته تاریخ معرفی شده ، به نوعی سر آغاز جریانی نوین در پژوهش های فرارود شناسی محسوب می شود. اهمیت موضوع و پردازش متفاوت مطلب از نکات ممتاز کتاب، ولی ابهام در مساله، ناهماهنگی عنوان و محتوا، عدم استفاده از همه منابع اصلی، عدم تدقیق و توجه لازم در استفاده از تحقیقات جدید، عدم رعایت موازین علمی در تدوین کتاب و وجود اغلاط محتوایی و ویرایشی در متن را نیز می توان به عنوان نارسایی های آن دانست.