بررسی و مقایسه جامعه شناختی عبارات خطاب در زبان فارسی و گیلکی

کاربرد عبارات خطاب نوعی رعایت ادب اجتماعی در جامعه محسوب می گردد و گویشوران هر زبان به روش خاص خود این عبارات را به کار می برند. مقاله حاضر مطالعه ای تحلیلی - توصیفی است که به روش میدانی به بررسی و مقایسه عبارات خطاب در زبان فارسی و گیلکی پرداخته است. در این تحقیق 50 گویشور گیلکی زبان و 50 گویشور فارسی زبان در رده سنی 25-40 سال به عنوان نمونه های تحقیق انتخاب شده اند. محققان در این پژوهش در پی پاسخ گویی به این پرسش ها هستند: 1) پربسامدترین عبارات خطاب در زبان فارسی و گیلکی کدامند و 2) چه تفاوتی میان عبارات خطاب در این دو زبان وجود دارد؟ نتایج تحقیق بیانگر آن است که گویشوران زبان فارسی و گیلکی در کاربرد عبارات خطاب «نام کوچک» و «عبارات خویشاوندی» مشابه هستند، اما پس از این دو دسته، گویشوران فارسی زبان بیشتر از «عناوین احترام آمیز» و گویشوران گیلکی بیشتر از عبارات «عناوین» برای خطاب قرار دادن یکدیگر استفاده می کنند. علاوه بر این، عبارات خطاب «کوتاه شدگی»، «اسامی مذهبی» و «سایر نام ها» نیز دارای کمترین میزان کاربرد در زبان فارسی و گیلکی هستند. اگرچه تفاوت معناداری میان شیوه کاربرد عبارات خطاب در این دو زبان دیده نمی شود اما وجود افتراقات فوق الذکر نشانگر اختلافهای فرهنگی دو جامعه نمونه است.