نتایج و پیامدهای امنیتی انعقاد معاهده آخال (1260 ش)

یکی از معاهدات قابل تامل و تاسف آوری که در دوران قاجاریه از سوی امپراتوری روسیه بر ایران تحمیل و بخش خاوری دریای خزر، بین « ترکستان » است. این قرارداد در پی تصاحب گستره « آخال » شد، قرارداد میرزا سعیدخان موتمن الملک انصاری وزیر امور خارجه ایران و ایوان زینوویف وزیرمختار روسیه در تهران منعقد شد. این مقاله درصدد است تا با شیوه توصیفی - تحلیلی، نتایج و پیامدهای امنیتی معاهده آخال 1260 ش) را مورد تجزیه وتحلیل قرار دهد و همچنین نقش استعماری انگلستان در انعقاد این قرارداد) ننگین را بررسی نماید. یافته های این پژوهش نشان می دهد انعقاد این معاهده زمینه های تجزیه ایالات شمال شرقی از طرف روس ها و فشار و نفوذ روس ها در ایران را افزایش داد که نمود عینی آن در قرارداد سال 1907 م و طرح تجزیه ایران به سه قسمت شمالی و جنوبی و منطقه مرکزی بی طرف نمایان شد. همچنین نقشه انگلستان در انعقاد این قرارداد بسیار موثر بوده که با واگذاری نقاط ترکمن نشین شرق دریای خزر به روسیه از نفوذ روسیه به مناطق جنوبی ایران که تحت نفوذ انگلستان در ایران بود، پیشگیری نمود.