مکان یابی مناطق تجاری منطقه 17 شهر تهران با استفاده از منطق فازی و AHP

امروزه مکان یابی کاربری های شهری با استفاده از GIS در برنامه ریزی شهری از اهمیت زیادی برخوردار است. کاربری های تجاری یکی از کاربری های مهم شهری است که سایر فعالیت های مهم شهری را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. شایان ذکر است که انسان به صورت فعالانه با فضا برخورد می کند و همواره با آن در داد و ستد اطلاعات است. فرد با قرارگیری در یک مکان مناسب از منظر محیط زیستی و دریافت اطلاعات توسط حواس خود قادر خواهد بود که به محیط پاسخ فعال داده و توجه خود را به آن محیط معطوف کند. با توجه به این موارد دوری از بیمارستان، راه آهن و پمپ بنزین و نزدیکی به مکان های طبیعی مانند پارک، مولفه های ذهنی سیما و منظر از جمله صمیمیت، اصالت و سرزندگی را تحت تاثیر قرار داده و در دعوت کنندگی افراد تاثیرگذار خواهد بود. در این راستا معیارهای مناسب با مطالعه اسنادی تدوین و با استفاده از مدل AHP ارزش هر یک از معیارها نسبت به دیگر معیارها مشخص گردید و به هر یک از معیارهای مربوطه وزن هایی اختصاص یافت. در نهایت وزن های حاصله در لایه های معیارها ضرب گردید و با استفاده از ترکیبات فازی، لایه ها ترکیب شدند. تلفیق داده ها نشان داد که ناحیه 2 با وضعیت مطلوب تر نسبت به ناحیه 1 و این ناحیه نیز با وضعیت بهتر نسبت به ناحیه 3 از اهمیت متفاوتی برخوردارند که در آخر بهترین محل های ایجاد مرکز تجاری در هر 3 ناحیه مشخص گردید. منطقه 17 تهران با بیش از 358 هزار نفر جمعیت دارای 3 ناحیه شهرداری می باشد که نبود دسترسی مناسب موجب افزایش هزینه های دسترسی به خدمات شهری شده است. بدین منظور تحقیق حاضر با تبیین شاخص های مناسب و با بهره گیری از سیستم های اطلاعات جغرافیایی به مکان یابی مناطق تجاری در منطقه 17 پرداخته و مکان های مناسب در هر یک از نواحی شهرداری برای استقرار کاربری مذکور انتخاب شده اند.