اثر محلول پاشی نانو کلات آهن و اسید فولیک بر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیک ارقام کنجد در شرایط تنش خشکی

تنش خشکی و کود آهن نقش مهمی در تعیین عملکرد دانه و کیفیت محصولات دانه روغنی ایفا می کنند. به منظور بررسی اثر محلول پاشی نانو کلات آهن و اسید فولیک بر برخی صفات کمی و کیفی دو رقم کنجد در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 اجرا شد. عامل اصلی آزمایش شامل: تنش خشکی در سه سطح (آبیاری کامل (شاهد)، آبیاری تا 50 درصد دانه بندی و آبیاری تا 50 درصد گل دهی) بود. عوامل فرعی شامل محلول پاشی در چهار سطح (عدم محلول پاشی به عنوان شاهد، نانو کلات آهن، اسید فولیک و ترکیب نانو کلات آهن و اسید فولیک) و همچنین دو رقم دشتستان و هلیل بودند. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی، محلول پاشی و رقم بر صفات عملکرد دانه، درصد و عملکرد پروتئین، عملکرد روغن، میزان کلروفیل های a، b و کل و میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. قطع آبیاری در 50 درصد گل دهی کم ترین عملکرد دانه، عملکرد پروتئین، درصد و عملکرد روغن را داشت. در بین ترکیبات محلول پاشی نیز، کاربرد تلفیقی نانو کلات آهن همراه با اسید فولیک از نظر صفات عملکرد دانه، درصد و عملکرد پروتئین، درصد و عملکرد روغن، کلروفیل کل، کلروفیل  b دارای میانگین بالاتری در مقایسه با بقیه تیمارها بود. در اکثر صفات مورد بررسی رقم هلیل در مقایسه با رقم دشتستان دارای برتری معنی داری در سطح احتمال پنج درصد بود. بیش ترین عملکرد دانه و عملکرد روغن در کاربرد تلفیقی نانو کلات آهن با اسید فولیک در رقم هلیل (به ترتیب با میانگین 2507/2 و 1151/4 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. قطع آبیاری در 50 درصد گل دهی در شرایط عدم محلول پاشی موجب افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز (بالای 80 درصد) در مقایسه با تیمار شاهد شد.