نشریه مدیریت بهره وری
پیاپی 2 (پاییز 1386)

هدف این مطالعه بررسی ساختار بنگاه های کسب و کار کوچک و متوسط تولید کننده قطعات خودرو و تعیین روابط فی مابین این بنگاه ها با یکدیگر، با تامین کنندگان، بازار و موسسات و نهادهای مالی و اعتباری، مراکز تحقیقاتی و علمی درقالب مطالعات خوشه های صنعتی جهت ارائه مدل توسعه خوشه ای میباشد. در این پژوهش با انجام مطالعات شناختی خوشه بروش میدانی و با استفاده از ابزارهای جمع آوری اطلاعات همچون پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده و اندازه گیری عینی داده ها به تحلیل زنجیره ارزش فرآیندهای تولیدی و تعیین ماتریسنقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدات خوش (اسوات) پرداخته شده است. در ادامه با استفاده از ابزارهای مدلسازی خوشه صنعتی بروش یونیدو، مدل پیشنهادی خوشه برای خوشه صنعتی قطعات خودرو تبریز طراحی و ارائه شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که واحدهای کوچک و متوسط تولید کننده قطعات خودرو بدلیل عدم مشارکت گروهی در ساخت و ارائه محصولات با مارکمشترک، پائین بودن سرمایه اجتماعی ، عدم روابط سالم در بین تولیدکنندگان، ضعف روابط بین واحدها با تامین کنندگان، بازار و ارائه دهندگان خدمات توسعه کسب و کار و نیز عدم ارتباط صحیح با مراکز علمی و پژوهشی، نتوانسته اند از پتانسیل های موجود خود بهره برداری نمایند، لذا از نظر درآمد در وضعیت نامناسبی قرارگرفته اند و بسیاری از واحدها در آستانه ورشکستگی و تعطیلی می باشند. بنظر می آید چنانچه مالکان و مدیران بنگاه ها بتوانند در چارچوب استراتژی خوشه و برنامه های عملی ارائه شده همکاری های لازم را بنمایند در ظرف مدت زمانی 3 الی 4 سال آینده به وضعیت مطلوب دست خواهند یافت. مدل ارائه شده می تواند با اندکی تغییر و تعدیل در سایر خوشه ها بکار گرفته شود.

در سالهای اخیر بحث در مورد چگونگی انتخاب الگویی مناسببرای توسعه کشور بسیار است و اغلب در مورد تعارض الگوهای توسعه در اولویت دادن به توسعه اقتصادی در مقابل تاکید بر عدالت اجتماعی نظریات مختلف مطرح گردیده است. در این تعابیر اغلب اقتصاد دولتی را حمایت کننده عدالت اجتماعی و اقتصاد بازار را کمک کننده توسعه اقتصادی تلقی می کنند. در این مقاله متاثر از نظریه هنری می تزبرگ ادعا شده است که بر خلاف این تصور که اقتصاد دولتی و اقتصاد بازار در ارتباط با رعایت عدالت اجتماعی در مقابل یکدیگر و در دو سر یک پیوستار قرار دارند، بر عکساین دو همانند دو سر یک نعل اسب خیلی به هم نزدیک هستند. در راستای این تحلیل این ادعا مطرح است که در وسط این نعل اسب و یا حد بین اقتصاد دولتی و اقتصاد باراچه شرط حرفه ای کردن مدیران می تواند تعامل بین عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی را بهتر برقرار نمود. همچنین سعی شده است مفهوم حرفه ای کردن مدیریتو ضوابط ایجاد این حرفه مطرح گردد و در این راستا الگو انتخابی میزان دولتی بودن و یا آزاد بودن نظام اقتصادی به متغیرهایی نظیر ثبات سیاسی و نرخ توسعه ، از یکسو و وجود اعتماد متقابل در جامعه و حرفه ای بودن مدیریت از سوی دیگر دو ماتریس انتخاب الگو ، ارائه گردد و بر حسب تشخیص میزان متغیرهای معرفی شده که بر مبنای این مدل اقتضایی قابل تشخیصاست میزان دخالت دولت در امر اقتصادی در شرایط فعلی ایران توسعه گردد.

مسئله رهبری اثربخش همواره یکی از مسایل حل نشده سازمانها بوده است. چنان چه شیوه رهبری مدیران با نیازها و انگیزه ها همسو باشد، تحقق اهداف سازمان تسهیل خواهد شد. پژوهش حاضر در پی بررسی رابطه بین سبک رهبری و انگیزه مدیران سطح عملیاتی و میانی شرکت پمپیران می باشد. هدف این پژوهش، شناسایی سبک رهبری مدیران سطوح مذکور و ارتباط آن با انگیزه های آنان است. رابطه بین متغیرهای فوق به وسیله ضریب همبستگی پیرسون تعیین و با استفاده از استیودنت مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاصل از اطلاعات پرسشنامه t آزمون بیانگر وجود همبستگی معکوس ناقصبین سبکرهبری آمرانه و انگیزه و نیز همبستگی مستقیم بین سبک
رهبری مشارکتی و انگیزه در هر دو سطح بود.

این تحقیق سعی دارد درجه سازگاری شرکتهای تولید کننده قطعات خودرو با اهرم های سیستم تولیدی JIT را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. به منظور جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه مجزا استفاده شده است. پرسش نامه اول جهت تعیین وضعیت موجود شرکتهای سازنده قطعات خودرو با شرایط اهرم های سیستم تولید بموقع در اختیار 97 نفر از مدیران تولید آنها قرار گرفت. در این پرسشنامه 42 سوال 0 امتیازبندی شده بودند. از - پنج گزینه ای مطرح شده بود که سوالات در محدوده 100 آنجایی که اهمیت وزنی معیارهای فرعی اهرمها متفاوت بودند بدین منظور پرسشنامه دوم (ماتریس مقایسات زوجی) جهت تعیین درجه اهمیت معیارها، مجددا در اختیار همان 97 نفر قرار گرفت. سرانجام با استفاده از فرمول میانگین وزنی درجه سازگاری شرکتهایسازنده قطعات خودرو با هر یک از اهرم های سیستم تولیدی JIT اندازه گیری گردید. پس از محاسبات مربوط به میانگین درجه سازگاری شرکتها با اهرمهای سیستم JIT نمودار راداری نشان داد که وضعیت شرکت های سازنده قطعات خودرو در شهرستان تبریز با شرایط اهرمهای سیستم تولید بموقع تا حد نسبتا زیادی از سطح مطلوب فاصله دارد.

به دنبال مصوبه سال 1379 شورای عالی اداری مبنی بر الزام دستگاه های اجرایی بخش دولتی به طراحی و استقرار «نظام پذیرش و بررسی پیشنهادها» ، سازمانهای مختلف با رویکردهای متفاوتی سعی کردن نظام پیشنهادها را به اجرا در آورند. مقاله حاضر کوششی است در جهت ارزیابی این نظام برمبنای مدل CIPP در شرکت مخابرات استان یزد تا بتوان با شناخت کاستی های مختلف آن در جهت بهینه سازی نظام تلاش نمود. بر این اساس چهار قسمت اصلی نظام پیشنهادها یعنی زمینه، درون داد، فرآیند و برونداد آن مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهد که، میزان سازگاری نظام پیشنهادها درشرکت مخابرات با شرایط وضعی آن و همچنین درجه مطلوبیت فرایند نظام پیشنهادها در حد متوسط است، ولی میزان مطلوبیت دروندادها، و میزان تحقق اهداف نظام پیشنهادها در شرکت مخابرات استان یزد زیر حد متوسط میباشد. بنابراین، لازم است با تعدیل شرایط محیطی و انجام تمهیدات مدیریتی درجه موفقیت آن افزایش یابد.

در این مقاله روش جدیدی برای اصلاح ماتریس مقایسات زوجی فازی ناسازگار ارائه شده است. این روش، فازی شده ی مستقیم روش ارائه شده توسط زی شوی و همکاران برای اصلاح ماتریس مقایسات زوجی ناسازگار در حالت قطعی است. همچنین با تلفیق برخی روش های موجود، یک روش جامع برای تحلیل سلسله مراتبی فازی ارائه گردیده است. این روش شامل تست ناسازگاری فازی، اصلاح ماتریس مقایسات زوجی ناسازگار، محاسبه اوزان نسبی، محاسبه اوزان نهائی و رتبه بندی آنها می باشد. کلیه مراحل فوق در قالب یکبرنامه کامپیوتری در نرم افزار MATLAB پیاده سازی شده است.

هدف عمده پژوهش حاضر بررسی وضعیت کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری آن راتعداد 851 نفر ازکارکنان رسمی و پیمانی دانشگاه 86 تشکیل داده است. حجم نمونه - آزاد اسلامی واحد تبریز در سال تحصیلی 87 کارکنان براساس فرمول کوکران 257 نفر تعیین گردیده است. روش نمونه گیری پژوهش از نوع طبقه ای نسبتی است. در ارتباط با روائی ابزار سنجش به نظرات متخصصین اکتفا شده و اعتبار ابزار با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برابر با 0/93 محاسبه گردیده است.
نتایج آزمون های آماری نشان داده است که:1. از نظر آزمون شوندگان سطح کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در حدمتوسط می باشد.
2. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان براساس وضعیت تاهل آنان تفاوت وجود دارد.
3. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان و سن آنان رابطه وجود دارد.
4. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان و سابقه کاری آنان رابطه وجود دارد.
5. بین کیفیت زندگی کاری کارکنان زن و مرد تفاوت وجود دارد.
6. بین وضعیت موجود و مطلوب کیفیت زندگی کاری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز تفاوت وجود دارد.

این پژوهش با عنوان بررسی دیدگاه های متخصصان و کارکنان نسبت به مولفه های مدیریت کیفیت جامع TQM به منظور ارائه چهارچوب ادراکی مطلوب برای دبیرستان های متوسطه آموزش و پرورش منطقه اهر در سال تحصیلی 1386- 1385 انجام گرفت. این موضوع با جامعه آماری غیر همگن وبا سه طبقه مشخص شده اساتید، مسئولین و کارشناسان ، مدیران و معاونان و در مجموع به تعداد 217 نفر با حجم نمونه 140 نفرمورد بررسی قرار گرفت در این تحقیق از روش تحقیق میدانی ((پیمایشی) و از شیوه های تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی از جمله آزمون های تحلیل عاملی و تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه و همچنین از نرم افزار «spss» و از ابزار اندازه گیری پرسشنامه با 42 گویه با ضریب پایایی a= 0/95 و همچنین با روایی تایید شده از طریق نظر متخصصان و روش نمونه گیری طبقه ای نسبی و تصادفی ساده بهره گیری شده است. در این تحقیق مشخص شد نیازبه مولفه های TQMدر سطح بسیار بالایی (بیش از 80%) احساس می شود و بر این مبنا یک چهارچوب ادراکی مطلوب برای TQ در دبیرستان ها ترسیم شده است که دارای 5 مولفه به ترتیب اهمیت از جمله ، مشارکت و همکاری ، آموزش ، بهبود مستمر ، مشتری گرایی و تعهد می باشد. در ضمن بین دیدگاه های اساتید و مدیران و معاونان در مورد چهارچوب ادراکی پیشنهاد شده اختلاف معنی داری وجود نداشت ولی بین دیدگاه های دو گروه مذکور با گروه کارشناسان و مسئولین اختلاف معنی داری مشاهده شده است که دو گروه مذکور بیش از گروه اخیر TQM را برای وضع نامطلوب برآورد نموده اند.

در این مقاله،رفتار مصرفی خانوارهای مناطق شهری کشور ایران طی دوره 1380-1358 با استفاده از الگوی سیستم تقاضای تقریبا ایده آل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. کالاهای مورد بررسی پنج گروه عمده هزینه شامل «خوراکی ها، آشامیدنی ها و دخانیات» ، «پوشاک و کفش» ، «مسکن و سوخت و روشنایی» ، «لوازم و اثاثه منزل» و «سایر کالاها و خدمات» می باشد. برای بررسی رفتار مصرفی خانوارهای شهری از تابع تقاضا ی تقریبا ایده آل (AIDS) استفاده شده است. برآورد سیستم مزبور به روش رگرسیون به ظاهر غیرمرتبط (SUR) صورت گرفته است. پس از برآورد این مدل برای گروه های کالایی مختلف خانوارهای شهری کشور، کشش های قیمتی خودی و متقاطع و درآمدی محاسبه گردیده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد. فرضیه های همگنی دال بر نبود توهم پولی مصرف کنندگان ، تاثیرپذیری سبد مصرفی خانوار از تغییرات نسبی قیمت ، ضروری بودن گروه کالایی «خوراکی ها، آشامیدنی ها و دخانیات» و «لوازم و اثاثه» ، تطبیق ضرایب خودی قیمت با تئوری تقاضا مورد تایید قرار گرفته و فرضیه تقارن (در مورد تاثیر متقاطع قیمتها) رد می شود.