فهرست مطالب
نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 32 (بهمن 1399)
- تاریخ انتشار: 1399/12/12
- تعداد عناوین: 14
-
صفحات 1-11
هدف از این تحقیق، بررسی رابطه سلامت روان و رضایت از زندگی با گرایش به خودکشی در دانش آموزان است.در این تحقیق که تحقیقی همبستگی است از روش بررسی اسناد، مدارک و روش میدانی استفاده شده است. در این مطالعه از سه پرسشنامه سلامت عمومی(GHQ)، رضایت از زندگی(SWLS) و پرسشنامه خودکشی در نوجوانان (ASQ) استفاده شده است که نتایج حاصله با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چندمتغیره (تحلیل مانوا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های این تحقیق نشان داد که خودکشی در این شهرستان رابطه معناداری با میزان سلامت روان و میزان رضایت زندگی در دانش آموزان دوره متوسطه دوم دارد.
کلیدواژگان: سلامت روان، رضایت از زندگی، گرایش به خودکشی -
صفحات 12-26
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خود پنداره تحصیلی، خود ناتوان سازی تحصیلی و تفکر تاملی دانشآموزان دوره اول متوسطه بود. پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 98-1397 شهرستان آذرشهر بودند که تعداد آنها براساس گزارش اداره آموزش و پرورش 1568 هستند. از جامعه حاضر تعداد 50 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحلهای انتخاب شده و در دو گروه مداخله و کنترل (25 نفر برای هر گروه) قرار گرفتند. گروه مداخله در معرض آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی قرار گرفتند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های خودپنداره تحصیلی ییسن چن، خودناتوان سازی تحصیلی برگاس و جونز و تفکر تاملی کمبر و لیونگ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خودپنداره تحصیلی، خودناتوان سازی و تفکر تاملی دانش آموزان تاثیر دارد و باعث افزایش خودپنداره تحصیلی و تفکر تاملی و کاهش خودناتوان سازی تحصیلی می شود. بنابراین توجه به آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی نقش مهمی در خودپنداره تحصیلی، خودناتوان سازی و تفکر تاملی دانش آموزان دارد.
کلیدواژگان: خودپنداره تحصیلی، خودناتوان سازی تحصیلی، تفکر تاملی، راهبرد شناختی و فراشناختی -
صفحات 27-36
هدف از این تحقیق، تعیین رابطه بین سلامت روانی با خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی و نیز پیشبینی سلامت روانی از روی خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی بود. روش تحقیق این پژوهش از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش انجام توصیفی و از نوع تحقیقات همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشآموزان پسر دوره اول متوسطه شهرستان هشترود که در سال تحصیلی 99-98 مشغول به تحصیل هستند و تعداد آنها براساس گزارش آموزش و پرورش 734 نفر میباشند، براساس جدول نمونهگیری مورگان و کرجسی تعداد نمونههای این تحقیق 254 نفر میباشد. که به صورت تصادفی و به روش خوشهای چند مرحلهای که از بین دانشآموزان پسر دوره اول متوسطه نمونهگیری شدند. ابزارهای پژوهش حاضر عبارت بودند از: پرسشنامه خودکارآمدی کودکان و نوجوانان موریس (2001) (SEQ-C) و پرسشنامه سلامت روانی گلدبرگ (1972) (28-GHQ). برای آزمون فرضیهها از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون دادهها استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد با افزایش سلامت روانی و نیز مولفه های آن، خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی نیز افزایش می یابد. همچنین، یافتهها حاکی از آن است که خودکارآمدی تحصیلی بر افزایش سلامت روانی اثر بارزی و مهمی را نسبت به سایر مولفه ها داشته است.
کلیدواژگان: سلامت روانی، خودکارآمدی تحصیلی، هیجانی و اجتماعی -
صفحات 37-44
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی بازی درمانی و طرحواره درمانی بر روی ذهنیت کودک آسیب پذیر در کودکان دارای اختلالات یادگیری بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل با آرایش تصادفی در آزمودنی ها بود. جامعه آماری شامل کودکان 7 الی 11 سال دارای اختلال یادگیری مراجعه کننده به کلینیک نوید مهر در فاصله ی زمانی دی ماه 1398 الی خرداد ماه 1399 بود که از میان آنها با توجه به لزوم انجام مداخله، 21 نفر به عنوان نمونه با روش در دسترس انتخاب شده و در سه گروه (7 نفر گروه بازی درمانی، 7 نفر گروه طرحواره درمانی و 7 نفر گروه کنترل) به صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه اول تحت 8 جلسه بازی درمانی، گروه دوم تحت 8 جلسه طرحواره درمانی قرار گرفتند و گروه سوم هیچ آموزشی دریافت ننمودند. جهت بررسی از پرسشنامه ذهنیت های طرحواره ای استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد هم بازی درمانی و هم طرحواره درمانی در کاهش ذهنیت کودک آسیب پذیر در کودکان دارای اختلال یادگیری اثربخش می باشد.
کلیدواژگان: بازی درمانی، طرحواره درمانی، کودک آسیب پذیر، اختلال یادگیری -
صفحات 45-61
ماموریت اساسی دانشگاه فرهنگیان؛ تربیت معلمان فکورو کنشگر است. استراتژی پژوهش حاضر شناسایی و بازنمایی کیفی-شیوه های نوین در آموزش و پژوهش و رونمایی چالش ها و موانع موجود در اشاعه و ترویج این شیوه ها درگرایش و نگرش مدرسان آن است. این پژوهش از نوع توصیفی بوده وبا رویکرد کیفی و بهره گیری ازروش مطالعه پدیدارشناسی، اجرا شد. انتخاب نمونه با الهام ازنظریه «داده بنیاد» استراوس و گلیسربا روش نمونه گیری هدفمند تا به اشباع رسیدن داده های پژوهش ادامه پیدا کرد. جامعه پژوهش شامل کلیه مدرسان دانشگاه فرهنگیان استان گلستان در سال تحصیلی 99- 98می باشند که تعداد 20نفرازاستادان(رسمی-پیمانی- آزمایشی، مامورو مدعو) رشته های مختلف به عنوان نمونه با انتخاب دانشجویان و به کمک فرم مشاهده آموزش برگزیده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با پرسش-های باز و استاندارد شده بود و داده های حاصله طی مراحل سه گانه کدگذاری نظریه داده بنیاد تحلیل وطبقه بندی شد. و در نهایت تحلیل داده ها نشان داد که مهمترین چالش های استادان در پیشبرد شیوه های نوین در آموزش و پژوهش در سه حیطه ویژگی های استادان، انتظارات دانشجویان و تعامل بین استاد و دانشجو توصیف شد.. که تامل و تفحص پژوهشگران، سیاستگزاران و برنامه ریزان آموزشی را می طلبد تا چالش های متفاوت و متنوعی را که بر هر یک از این جنبه ها مترتب است با اتخاذ رویکرد سیستمی وهمسونگر به عوامل پدیدآورنده آن، امکان اجرای شیوه های نوین در آموزش و پژوهش را در این دانشگاه نوپا و ماموریت گرا، به نحو مطلوب فراهم سازند.
کلیدواژگان: نظریه داده بنیاد، تدریس و یادگیری، منظر ها و چالش ها، شیوه های نوین در آموزش و پژوهش، استادان دانشگاه فرهنگیان -
صفحات 62-77
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر کیفیت زندگی و سرسختی روانشناختی دختران بی سرپرست 12 تا 18 سال شهرستان گرگان می باشد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دختران بی سرپرست 12تا 18 سال بود که در مراکز شبانه روزی نگهداری دختران بی سرپرست سازمان بهزیستی شهرستان گرگان نگهداری می شوند. نمونه آماری در این پژوهش شامل 30 نفر از دختران بی سرپرست 12 تا 18 سال بود که به صورت روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در یک گروه آزمایشی و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش ذهن آگاهی شرکت کردند ولی گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. همه شرکت کنندگان در گروه آزمایشی و گروه کنترل قبل و بعد از مداخلات پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL- BREF) و پرسشنامه سرسختی کوباسا را تکمیل کردند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره (ANCOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی بر متغیرهای کیفیت زندگی و سرسختی روانشناختی تاثیر مثبتی گذاشته است. به طوری که در همه ابعاد کیفیت زندگی و سرسختی روانشناختی تفاوت معناداری ایجاد شده است.
کلیدواژگان: ذهن آگاهی، کیفیت زندگی، سرسختی روانشناختی، دختران بی سرپرست -
صفحات 78-87
مقاله حاضر از نوع توصیفی و از لحاظ گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای است که با توجه به نظرات اندیشمندان این عرصه به رشته تحریر در آمده است. هدف از نگارش این مقاله بررسی تاثیر هوش اجتماعی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. نتیجه این مقاله نشان می دهد که هوش اجتماعی تا حد زیادی با ارتباطات اجتماعی و نحوه ی تعامل با دانش آموزان در ارتباط است و در مهار ت های اجتماعی، به ویژه پذیرش اجتماعی و سازگاری اجتماعی دانش اموزان بسیار تعیین کننده است. هوش عامل موثر و تعیین کننده در برآیندهای زندگی واقعی مانند موفقیت در مدرسه و تحصیل، موفقیت در شغل و روابط بین شخصی و به طور کل ی در کنش وری سلامت می باشد.
کلیدواژگان: هوش، هوش اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، دانش آموزان -
صفحات 88-104
با توجه به منابع کتابخانه ای به رشته تحریر در آمده است. هدف از نگارش این مقاله بررسی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. نتیجه نشان می دهد که پیشرفت تحصیلی دانش آموزان یکی از سازههایی است که از دیرباز مورد توجه بوده و تحقیقات بسیاری را به خود اختصاص داده است. متخصصین تعلیم و تربیت همواره کوشیدهاند شرایطی را فراهم نمایند تا محصلین بیشترین کارایی تحصیلی را از خود نشان دهند. امروزه مهمترین نقش مدارس این است که دانش آموزان را در پیشرفت تحصیلی یاری نماید. به طور کلی پیشرفت تحصیلی را توانایی آموخته شده یا اکتسابی حاصل از دروس ارایه شده یا به عبارت دیگر، توانایی آموخته شده با اسایی فرد در موضوعات آموزشگاهی می دانند که به وسیله آزمون های استاندارد شده، اندازه گیری می شود.
کلیدواژگان: پیشرفت تحصیلی، مدرسه، دانش آموزان -
صفحات 105-113هدف
این پژوهش با هدف مقایسه دغدغه های شغلی پرستاران در بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی برمبنای سابقه کاری انجام شد.
مواد و روشها:
پژوهش توصیفی از نوع علی-مقایسهای بود. تمامی پرستاران شاغل در بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علومپزشکی شهر اصفهان در سال 1389 جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 286 نفر انتخاب و به چک لیست اطلاعات دموگرافیک- فرم محقق ساخته و پرسشنامه دغدغههای شغلی بزرگسالان پاسخ دادند. دادههای گردآوری شده با روشهای آمار توصیفی، آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس یک راهه تحلیل شد.
یافته ها:
نتایج نشان داد پرستاران برمبنای سابقه کاری از نظر مرحله ایجاد شغل (02/0=P) و مرحله بقا و ماندگاری در شغل (01/0=P) تفاوت معنادای دارند. همچنین، نتایج نشان داد که بین دغدغه شغلی در پرستاران بر مبنای سابقه کاری از نظر آماری تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P)، به این معنا که در پرستاران با سابقه زیر 10 سال کار دغدغه شغلی بیشتر بود.
نتیجه گیری:
با توجه به نتایج این مطالعه پیشنهاد میشود مسیولین و مدیریت بیمارستانها به منظور بهبود کیفیت کاری در پرسنل بخش پرستاری به ویژه پرستاران با سابقه کاری کمتر به تدوین برنامه های آموزشی و حمایتی از نظر فرهنگی و اقتصادی بپردازند.
کلیدواژگان: سابقه کاری، دغدغه شغلی، پرستار، دانشگاه علوم پزشکی، اصفهان -
صفحات 114-130مقدمه و هدف
با توجه به این که اختلال اضطراب اجتماعی سبب ایجاد اثرات مخربی بر عملکرد روانی و کیفیت زندگی فرد می شود، بنابراین شناسایی پاتوفیزیولوژی و انتخاب شیوه های نوین عصب درمانی برای این اختلال از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر مروری نظام مند بر پاتوفیزیولوژی و شیوه های نوین عصب درمانی اختلال اضطراب اجتماعی است.
روش بررسیمطالعه حاضر، منطبق با دستورالعمل مطالعات مروری نظام مند (PRISMA) انجام شد. داده های مطالعه حاضر از طریق جستجو در متون موجود در پایگاه های اطلاعات پژوهشی فارسی و انگلیسی نظیر نورمگز، مگیران، پابمد، اسکوپوس، اشپرینگر و گوگل اسکالر با کلیدواژه های اختلالات اضطرابی، اضطراب اجتماعی، پاتوفیزیولوژی اضطراب اجتماعی، عصب درمانی و شیوه های نوین درمان اضطراب اجتماعی، مربوط به سال های 1990 تا 2020 جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته هابا جستجوی نظام مند و غربالگری عنوان، 66 مقاله که مستقیما با موضوع مطالعه حاضر مرتبط بودند، وارد فرایند مطالعه شدند. پژوهش هایی که پاتوفیزیولوژی اختلال اضطراب اجتماعی را بررسی کرده اند، به عوامل ژنتیکی و خانوادگی، عوامل محیطی، عوامل ناشی از مصرف مواد و عوامل عصبی شیمیایی در شکل گیری این اختلال تاکید داشته اند. از اثربخش ترین درمان های نوین شناخته شده برای اختلال مذکور می توان به تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجه ای (TDCS)، نوروفیدبک (QEEG) و تحریک مغناطیسی (RTMS) اشاره کرد.
نتیجه گیریدر مجموع با توجه به تاثیرات مخرب این اختلال بر فرد، به روانشناسان و روانپزشکان توصیه می شود که در ارزیابی این اختلال به نکته های ظریف تشخیصی توجه نشان داده و در انتخاب شیوه های نوین درمانی، مطابق با نتایج جدیدترین پژوهش ها عمل نمایند تا بتوانند انتخابی صحیح و دقیق در درمان اختلال اضطراب اجتماعی داشته باشند.
کلیدواژگان: اضطراب اجتماعی، پاتوفیزیولوژی، عصب درمانی، شیوه های نوین درمان، مروری نظام مند -
صفحات 131-139مقدمه
اعتیاد اختلالی مزمن و بازگشت کننده است که تاثیرات عمیق اجتماعی، روانشناختی، جسمی و اقتصادی در پی دارد. با توجه به تاثیرات آن بر جامعه و افراد هدف پژوهش حاضر مقایسه تحمل ناکامی و نشخوار فکری در مردان وابسته و غیر وابسته به مواد بود.
روش کارپژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بود. و با توجه به اهمیت این موضوع و نقش آن در گرایش افراد به اعتیاد نمونه 60 نفری (30 نفر فرد معتاد به مواد مخدر و 30 نفر از افراد غیرمعتاد) از مراکز ترک اعتیاد شهر قزوین در سال 1398 بر اساس نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامههای نشخوار فکری هوکسما و مارو و پرسشنامه تحمل ناکامی هرینگتون پاسخ دادند. دادههای جمعآوریشده با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری تجزیهوتحلیل شدند.
نتایجنتایج نشان داد که نمره افراد وابسته در تحمل ناکامی بهطور معناداری از گروه افراد غیر وابسته کمتر بود (001/0= p). همچنین نتیجه دیگری که از یافتهها به دست آمد این بود که متغیر نشخوار فکری در افراد وابسته بهطور معناداری بیشتر از افراد غیر وابسته بود (001/0= p).
نتیجه گیریبا توجه به شیوع بالای آسیب های اجتماعی نظیر پایین بودن سطح تحصیلات، بیکاری ومتاثر شدن کانون خانواده در افراد متاهل، ضرورت مداخله هدفمند و برنامه ریزی جهت پیشگیری و کاهش عوارض این معظل ضرورت پیدا می کند.
کلیدواژگان: تحمل ناکامی، نشخوار فکری، وابستگی به مواد -
صفحات 140-148
پوهنتونها و موسسات تحصیلات عالی دولتی و خصوصی از جمله نهادهای مهمی محسوب میشوند که نقش استراتژیک در پیشبرد اهداف کشور دارند. به همین منظور، از پوهنتونها انتظار میرود به تولید دانش پرداخته و به تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد موردنیاز کشور همت گمارند. این تحقیق باهدف بررسی میزان رضایتمندی اساتید دپیارتمنت فزیک دانشگاه تعلیم و تربیه شهید ربانی از مفردات درسی طی سالهای 95 و 96 انجام شده است. تحقیق حاضر نوع کاربردی بوده، روش نمونهگیری غیر تصادفی سهمیهای انتخابشده که به تعداد 3 تن استادان اناث و 7 تن استادان ذکور که مجموعا 10 تن استادان شامل این پروسهاند. استادان این دیپارتمنت دارای رتبه علمی پوهنوال، پوهندوی، پوهنمل، پوهنیار و پوهیالی میباشند. اطلاعات با روش مصاحبه و پرسشنامه بدست آمده است. پرسشنامهها بعد از دریافت وارد نرمافزار SPSS گردیده آزمونهای کلموگروف اسمیرنوف و تی یک نمونهای بالای آن صورت گرفت. یافتهها نشان میدهد که باگذشت زمان در بخشهای فزیک نور، فزیک برق و فزیک اتوم و هسته پدیدههای جدیدی کشف و مورداستفاده قرار میگیرند. پاسخ استادان دیپارتمنت فزیک نسبت به پرسشهای طرحشده بیان میکند که مفردات درسی دیپارتمنت فزیک دانشگاههای کشور باید مطابق نیازمندیهای محصلان جامعه با توجه به امکانات آموزشی تهیه گردد.
کلیدواژگان: رضایتمندی اساتید، دیپارتمنت فزیک، مفردات، نصات تعلیمی و دانشگاه -
صفحات 149-157
سبک های دلبستگی بازنمایی ذهنی ازخود و دیگران را انعکاس می دهند و به جهت گیری های مختلف در ارتباطات نزدیک منجر می شوند که نه تنها در کودکی ، بلکه در بزرگسالی نقش بسیار اساسی در برقراری ارتباط با دیگران دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ابعاد شوخ طبعی با سبک های دلبستگی (ایمن ، ناایمن و دوسوگرا) در افراد اضطرابی می باشد. در این مطالعه، همبستگی شامل 53 نفر از افراد با تشخیص اضطراب می باشد که به صورت در دسترس در سال 98-1399 انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها ، پرسشنامه های شوخ طبعی و سبک های دلبستگی اجرا شدند و به منظور محاسبه، تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS ورژن 21 و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاصل دلالت بر این داشتند که از میان مقیاس های شوخ طبعی و سبک های دلبستگی در افراد اضطرابی، در زیر مقیاس لذت از شوخی با سبک دلبستگی ایمن (331/.) همبستگی معناداری دارد(05/0). همچنین زیر مقیاس خنده با سبک دلبستگی اجتنابی (229/0) رابطه معنادار در سطح معناداری (05/0) دارد. ایذا در زیر مقیاس شوخ طبعی در روابط اجتماعی با سبک دلبستگی اجتنابی (355/0) همبستگی معناداری (01/0) دارد. در نتیجه می توان بیان کرد که افراد دارای اضطراب با سبک دلبستگی ایمن لذت بیشتری از شوخی می برند و افراد با سبک دلبستگی اجتنابی بیشتر می خندند. همچنین افراد اضطرابی با سبک های دلبستگی اجتنابی در روابط اجتماعی شوخ طبع تر هستند.
کلیدواژگان: ابعاد شوخ طبعی، سبک های دلبستگی، ایمن، ناایمن، دوسوگرا، افراد اضطرابی -
صفحات 158-169
مقاله حاضر از نوع کتابخانه ای است که با توجه به نظرات اندیشمندان به رشته تحریر در آمده است. هدف از نگارش این مقاله بررسی تاثیر راهبرد یادگیری خودتنظیمی بر تفکر انتقادی دانش آموزان است. نتیجه نشان می دهدکه آموزش یادگیری خودتنظیمی با به کارگیری راهبردهای شناختی و فراشناختی مناسب، سعی در افزایش یادگیری و درک و تمرکز دانش آموزان دارد؛ از این رو موجب بهبود عملکرد دانش آموزان می گردد؛ در نتیجه، اضطراب دانش آموزان کاهش می یابد، و تفکر انتقادی رو افزایش می دهد. آموزش یادگیری خودتنظیمی مهارت های دانش آموزان را در تکالیف ارتقا داده، موجب می شود که دانش آموزان، تکالیف درسی و مسایل مربوط را پی گیری کنند؛ از این رو آنان می توانند در حل مسایل موفق بوده، به خود اعتماد کنند.
کلیدواژگان: خودتنظیمی، تفکر، تفکر انتقادی، دانش آموزان