فهرست مطالب
نشریه مطالعات زبان و ادبیات فرانسه
سال چهارم شماره 2 (پاییز و زمستان 1392)
- تاریخ انتشار: 1392/10/25
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 5-19در این مقاله پس از بررسی مسائل نظری مربوط به ترجمه شعر، به تحلیل فنون ترجمه ای سپانلو در برگرداندن شعر کشتی مست اثر آرتور رمبو و تغییرات صورت گرفته بر متن اصلی پرداخته ایم. ایستار مترجم-شاعر سپانلو در قبال مسائل اساسی شعر یعنی ضرباهنگ، نماد و صور خیال مورد تدقیق قرار داده و دیده ایم که ترجمه شعر در نزد سپانلو، پیش از آنکه مسئله وفاداری نسبت به متن اصلی یا فاصله گرفتن از آن باشد، نوعی تجربه شاعرانه و طرح پرسش است.
کلیدواژگان: ترجمه شاعرانه، شیوه های ترجمه، دگرگونی، پرسش انگیزی، ضرباهنگ، صور خیال -
صفحات 21-34از نظر میرچا الیاده، تاریخ شناس مذاهب، اسطوره ها داستانی مقدس را روایت می کنند که در زمانی بی زمان به وقوع پیوسته اند و می توانند بیانگر چگونگی پیدایش رفتارهای آدمی، آداب و سنن و اعتقادات اقوام مختلف باشند. ازدیدگاه روانکاوان، اسطوره های هر قوم بیانگر حالات و خواسته های(ضمیر) ناخودآگاه جمعی آن قوم می باشند. هرچند زمینه ی مطالعه ی این دو گروه متفاوت است، در آنچه که به بررسی اسطوره ها مربوط می شود به نظر می رسد که دیدگاه این محققان مکمل یکدیگر است. به همین دلیل است که ورود اساطیر به دنیای ادبیات هر ملت و همچنین پایداری آن ها طی قرون مختلف حائز اهمیت فراوانی است. در واقع، حضور کهن الگوهای اسطوره ای در ادبیات یک ملت از یک سو گویای چگونگی پیدایش رفتارهای خاص آن و از سوی دیگر بیانگرحضور مداوم ناخودآگاه جمعی و خواسته های اوست.
فرزندکشی گونه ای از این رفتارها و یا نمونه ای از این سنن خاص محسوب می شود که از ابتدای ظهور هستی در داستان های اسطوره ای به تصویر کشیده شده است. در این مقاله سعی برآن داشته ایم تا با استفاده از روش روانکاوی به بررسی ماهیت این پدیده و علل پیدایش آن در شش داستان اسطوره ای بپردازیم. از آنجایی که پدیده ی فرزند کشی ناشی از تنش در روابط خانوادگیست که در نهایت به مرگ فرزند منجر می شود، مطالعه ی این داستان ها به دو بخش تقسیم می شود: پدرفرزندکش و مادرفرزندکش.
کلیدواژگان: اسطوره، فرزندکشی، روانکاوی، عقده اودیپ، پدرسالاری، مادرسالاری -
صفحات 35-52تحقیق حاضر به بررسی روش های عینی و ضمنی که فلوبر در مادام بواری، برای ترسیم مرگ مورداستفاده قرار داده است، می پردازد. ما در این پژوهش تجزیه و تحلیل گفتمان را به عنوان روش و ابزار مطالعه در نظر گرفته ایم و هدف پاسخگویی به این است که فلوبر چگونه خود کشی (مرگ خودخواسته) را در این اثر از طریق واژگان (به طور عینی) و حوزه معنایی (به طور ضمنی) طرح می کند.
جهت نیل به این هدف، شخصیت ها، به ویژه شخصیت اما، عبارات و تصاویر در این اثر، مورد بررسی قرار گرفته اند. میل به مردن نزد اما، پریشانی عشقی وی، شکست های مالی او، ناامیدی وی و اقدام او به خودکشی از نکات اصلی بوده است که در این تحقیق بدان پرداخته ایم. همچنین اشاره ای مختصر به نقش طبیعت، قراردادهای اجتماعی در درک مفهوم مرگ از دید تابوها (ناگفتنی ها) نزد بازماندگان و واکنش ایشان نسبت به سوگ، به خاطرات و جاودانگی افراد داشته ایم. در پایان، به منظور درک بهتر نقطه نظر فلوبر از مفاهیم ارائه شده و اصول اخلاقی جامعه آن زمان، تجزیه و تحلیلی از تحول و رشد برخی از بازماندگان هر درگذشته، پیشرفت ایشان در سطح رمان، و حتی جامعه داشته ایم.
کلیدواژگان: تحلیل گفتمان، مرگ، سوگ، عینی، ضمنی، مادام بواری، فلوبر -
صفحات 53-66دسترسی به واقعیت نقد ترجمه تنها با اگاهی به زبان نمی تواند انجامی بارور داشته باشد. همانا فروباشی نظام مند نظریه های غالب و تحلیلی از تمایلات تغییر شکل دهنده که درکلیت ترجمه بدست آمده است می تواند ما را به مقصد برساند: برعکس نظریه پردازان و بعضی از تحلیلگران که برای رسیدن به واقعیت نقد، به صورت مسئله ترجمه ونوع آن یعنی ترجمه های هنری، کلمه به کلمه و یا مفهومی پرداخته اند، آنتوان برمان، فیلسوف وترجمه شناس زبان فرانسه، در درجه اول بحث درباره تجربه و تامل را بیش می کشد زیرا نرجمه در نهادش به صورت تجربه و تامل است. برای کسب تجربه و تحلیلی دقیق، مواخذه جزء کلمه که شامل آواها، ایجاز، ضرب آهنگ ها، علامت گذاری ها می شود، باید در نهاد ترجمه صورت گرفته باشد. برای یک تحقیق این چنینی، باید ترجمه ی اثر در زمان های مختلف لااقل دو بار انجام شود تا قیاس به معقول و تفاوت بین دو فضا و دو زمان آشکار شود. پس در ترجمه های قدیمی آن جا که احتمال کاستی ها و تحریف بیشتر است باید تخریب صورت گیرد.
در واقع، با تحقیق روی ترجمه های غربی، برمان، همچون شلیرمارشه، تقسیمی به گونه ی سنتی و جدید انجام می دهد. ترجمه های سنتی: قوم مدار، افراط کار متنی و افلاطونی تشخیص داده می شوند زیرا نویسنده را آزاد گذاشته و بنا بر ذوق وقریحه ی خواننده گفتمان ترجمه ئی را مد نظر دارد. در حالی که ترجمه های جدید بخصوص در فرانسه بر اساس مکتب ترجمه ی رمانتیک های آلمانی از قرن 19، به گفتمان نویسنده پرداخته و خواننده را آزاد گذاشته است. هولدرلن با ترجمه شعری آنتیگون شاه ادیپ از سوفوکل این نوع ترجمه را بر ملا کرد و بعد از او بهشت گمشده اثر میلتون را شاتوبریان با توجه به ترجمه ی کوچکترین جزء کلمه در راه شناساندن ترجمه ی تحت الفظی انجام داد. برمان با تقسیم بندی شفاف، ابزاری برای نقد بدست داد تا جائی که ممکن است حق هیچ آوا و جزء کلمه ای ضایع نشود وتوانی به دست آید که به دست مایه ی زبانی دیگر فرهنگ ها توفیق یابیم که نه تنها از این طریق شناخت علم ترجمه جایش را باز کند، بلکه انجماد دانش عمیق زبان مادری ذوب شود و به سطح زبان های پیشرفته برسد.
کلیدواژگان: جزء کلمه، ترجمه تحت اللفظی، تجربه، اندیشه، زبان مادری -
صفحات 67-77از نظرشاتوبریان آن چیزی که زندگی را تلخ می کند یک شک است که از یک قطعیت ناشی می شود. قطعیت مرگ است وشک زمانی است که مرگ فرا می رسد. مرگ شر مطلق است زیرا انسان را از خوبی مطلق که زندگی است محروم می کند. انسان ها به تدریج سالخورده می شوند و عاقبت می میرند. حتی جسد آن ها هم بعد از مدتی فاسد می شود. مرگ نه تنها انسان ها بلکه همه چیز را نابود می کند: جوامع، فرهنگ ها، اشیاء... در مقابل مرگ آیا می توان کاری کرد؟
وینی و همینگوی بر این باور هستند که پاسخ قانع کننده ای یافته اند: جواب آن ها «مکتب رواقی» نام دارد. این فلسفه که به یونان باستان تعلق دارد بر این باور است که با بی تفاوتی و شجاعت انسان می تواند مرگ را به چالش بکشد. در این مقاله هدف ما شرح دادن این فلسفه از خلال دو داستان حماسی است که شخصیت های اصلی آن دو یک گرگ و یک ماهیگیر می باشند.
کلیدواژگان: مکتب رواقی، مرگ، گرگ، شکارچی، ماهی، ماهیگیر -
صفحات 79-90رمان اثر، نوشته امیل زولا هنرمندانی رامعرفی می کند با رفتارهایی شبیه به آنچه فروید در تئوری هایش تعریف کرده است. فروید نشان داده که چگونه غرایز زندگی و غرایز مرگ می توانند به شیوه مستقل عمل کنند و یا بالعکس، در ابعاد متفاوت با یکدیگر آمیخته شوند. با تطبیق اندیشه های فروید با برخی جنبه های منحصر به فرد شخصیت های زولا در رمان اثر در می یابیم که عشق افراطی هنرمند این رمان به اثرش و یا به عبارت دیگر، علاقه شدید وی به آفرینش هنری که او را به برقراری یک رابطه جنسی با زن های نقاشی شده اش می کشاند و همچنین خودکشی او در مقابل زن نقاشی شده، ریشه روان شناختی دارد که فروید در تئوری های خود به آن پرداخته است.
کلیدواژگان: زولا، اثر، هنرمند، خشونت، فروید، غرایز زندگی، غرایز مرگ -
صفحات 91-110جزیره سرگردانی اثر سیمین دانشور، حاصل تصویری است که هنر از زندگی ترسیم می کند. این اثر آمیزه ای از تخیل و واقعیت است و سرشار از پیچیدگی و ای هام در مورد شخصیت های داستان. گرچه برای روایت داستان ازسوم شخص استفاده شده تا در حد امکان جنبه عینی و واقع گرایانه داستان حفظ شود، ولی راوی یا قهرمان با بیان دیدگاه نویسنده، هویت واقعی خود را بر ملا می سازد. می توان گفت که بازخوانی اسطوره سیاوش در سووشون نیزنقطه شروعی برای سوال در مورد هویت انسانی است. نویسنده از این اسطوره بهره می گیرد تا از واقعیت دور شود، یا واقعیت هایی را که به ظاهر از هم دورند به یکدیگر نزدیک سازد. نگارش دانشور آمیزه ای از تصاویر واقعی و تخیلی است این ویژگی سووشون و جزیره سرگردانی را به یکدیگر نزدیک می سازد. هدف ما مطالعه ویژگی های نگارش دانشور در این دو اثر بوده و برای رسیدن به این هدف از نقد روایی نیز بهره برده ایم.
کلیدواژگان: دانشور، سرگردانی، سووشون، جزیره سرگردانی، رمان فارسی -
صفحات 111-122سه داستان فلوبر مجموعه ای است ازساده دل، داستان سن ژولیان و ارودیا. این اثر که از سه داستان کوتاه و منفک از یکدیگر تشکیل شده است، به بیان سرگذشت سه شخصیت می پردازد که با مرگ آن ها هر داستان به فرجام می رسد. در واقع، یکی از نکات مشترک این سه داستان، موضوع مرگ است. از دیگر سو، یکی از ابعاد روایت در هر داستانی مسئله زاویه دید یا دیدگاه است. در این اثر، راوی سعی می کند با استفاده از این عنصر روایت، موضوع مرگ را به نمایش بگذارد. لذا، در این مقاله به بررسی این نکته پرداخته ایم که برای نشان دادن مرگ، در هر سه داستان، راوی چگونه از دیدگاه درونی بهره می گیرد تا خواننده از این طریق بتواند به درون شخصیت ها نفوذ کند.
کلیدواژگان: فلوبر، داستان کوتاه، زاویه دید، روایت، گفتار، مرگ
-
Pages 5-19Dans cet article, nous nous proposons d’étudier les différents procédés traductifs chez le poète-traducteur iranien Mohammad-Ali Sépanlou, dans la traduction du Bateau ivre de Rimbaud et les transformations qu’il apporte au texte original. En examinant la problématique générale de la traduction poétique et la question de son aporie, nous avons vu comment le traducteur, poète qu’il est, a abordé pratiquement les questions essentielles de la poésie, à savoir le rythme, l’image, le symbole, etc. Nous avons finalement conclu que la traduction poétique chez Sépanlou se pose moins comme une question de fidélité ou de liberté que comme une question d’expérience du poète.Keywords: Traduction poétique, procédés traductifs, transformations, aporie, rythmes, images
-
Pages 21-34Selon Mircea Eliade, le mythe raconte une histoire sacrée qui sest passée in «illotempore»; le Grand Temps ou le temps primordial des commencements. Vu sous cet angle, il pourrait exprimer lorigine des comportements, des rites et des croyances humains. De ce point de vue, linfanticide constitue un exemple remarquable car il est présent dans les récits mythiques dès la naissance des premières entités créatives de lunivers et malgré son étrangeté, il conserve sa permanence dans la littérature moderne. Cest pourquoi, en nous appuyant sur la méthode psychanalytique, nous avons essayé d'étudier dans cet article ce phénomène bizarre et les causes de son apparition. Cette étude se fera sur six récits mythiques gréco-romains qui sont divisés dans cette analyse en deux groupes: les récits où linfanticide est commis par le père et ceux où le coupable du crime est la mère.Keywords: Mythe, infanticide, psychanalyse, matriarcat, patriarcat, complexe œdipien
-
Pages 35-52Cet article envisage d'étudier les moyens, explicites et implicites, dont se sert Flaubert, dans Madame Bovary, pour introduire la mort. Nous avons eu recours à lanalyse du discours, comme méthode et outil d'étude pour découvrir comment Flaubert développe la mort à travers les représentations lexicales (explicites) et le champ sémantique (implicite).Pour ce faire, les personnages, en particulier Emma, les expressions et les images utilisées dans loeuvre, ont été approfondis dune part. Et de lautre, le désir de mourir chez Emma, sa détresse amoureuse, ses dettes, sa déception et son suicide sont les points essentiels sur lesquels nous nous sommes attardés. Nous avons fait également une brève allusion au rôle de la nature, aux conventions sociales dans la perception taboue de la mort chez les vivants, ainsi que leurs réactions face au deuil, aux souvenirs et à limmortalité. Enfin nous nous sommes occupé à lanalyse de l'évolution de certains survivants de chaque décès, leur progrès dans le roman et même dans la société, dans lobjectif de mieux déchiffrer le point de vue flaubertien sur les notions exposées et les moeurs de la société dalors.Keywords: Analyse du discours, mort, Deuil, Explicite, Implicite, Madame Bovary, Flaubert
-
Pages 53-66Pour la première fois un philosophe traductologue, Antoine Berman, offre ses expériences basées sur l‟école de la traduction des romantiques allemands. Ses cours sont publiés plus tard dans un livre intitulé La traduction et la lettre ou l’auberge du lointain (1999). Au contraire des théoriciens traditionnels qui voulaient la restitution embellissant du sens et les analystes de certaines traductions concrètes, lobjectif de Berman est de transformer la traduction dont la formulation date depuis Bergson. Il vise juger une traduction littéraire par une vue critique au sens propre et particulier dans la lignée de Kant et de Benjamin, c‟est-à-dire la traduction basée sur l‟expérience et la réflexion du traducteur dans le respect à la lettre; un parcours qui éclaircit la notion de l‟étranger et de l‟étrangeté, la correspondance à l‟original et à sa langue, et la nécessité de faire oeuvre dans le texte d‟arrivée au profit de la langue maternelle littéraire supérieure par apport du niveau normal, prolongée dans les polyphonies des koinai. Or, le critique de traduction rend conscient le traducteur à la polyphonie dialectale, c‟est-à-dire avoir le tact de la connaissance de sa langue maternelle qui ne pourrait pas être forcément la langue nationale. Aussi, le pouvoir d‟habiter, plus que ces deux langues cibles, sur ce que Berman appelle la langue Reineou une troisième langue.Telle est la dimension à explorer par le critique de traduction que nous allons étudier dans les limites de ces pages.Keywords: Lettre, traduction littérale, expérience, réflexion, langue maternelle
-
Stoïcisme à travers La Mort du loup d Alfred de Vigny et Le Vieil homme et la mer d Ernest HemingwayPages 67-77D‟après Chateaubriand, ce qui empoisonne la vie, c‟est une incertitude causée par une certitude. La certitude, c‟est bien entendu la mort qui n‟exempte personne. L‟incertitude, c‟est l‟instant où la mort assènera son coup fatal. La mort, voilà le mal absolu, car elle prive l‟homme du bien absolu qui est la vie. Les vivants vieillissent, agonisent et enfin s‟éteignent. Puis leurs cadavres pourrissent à leur tour. La mort touche non seulement les humains, mais aussi tout ce qui s‟inscrit dans le temps: les sociétés s‟effritent, les systèmes culturels s‟usent pour se désagréger en résidus et ruines… Etant en butte à l‟hécatombe de la mort, l‟homme, peut-il faire quelque chose? Vigny et Hemingway croient avoir trouvé une réponse convaincante qui s‟appelle «stoïcisme». Il s‟agit d‟une école philosophique de la Grèce antique qui préconise l‟indifférence et le courage pour défier la mort. Cet article se propose d‟expliquer cette école à travers deux histoires épiques dont les protagonistes sont un loup et un pêcheur.Keywords: stoïcisme, mort, loup, chasseur, poisson, pêcheur
-
Pages 79-90L‟étude de L’OEuvre de Zola nous présente des artistes qui ont des attitudes similaires à celles que Freud définit dans ses théories. Freud a montré comment les pulsions de vie (Eros) et les pulsions de mort (Thanatos) peuvent fonctionner de façon autonome ou, au contraire, converger vers un même objet et se mélanger intimement dans des proportions variables. En appliquant les idées freudiennes à certains aspects singuliers des personnages de Zola dans L’OEuvre, nous pouvons arriver à ce constat que l‟amour excessif de l‟artiste de ce roman pour son oeuvre ou bien sa passion pour créer le mène vers l‟établissement d‟une relation sexuelle avec les femmes qu‟il peint. Aussi, sa violence envers les objets, envers sa famille même, ainsi que son suicide devant le sexe de la femme dans sa peinture n‟ont qu‟une racine psychologique qu‟a abordée Freud dans ses théories.Keywords: Zola, LOEuvre, artiste, violence, Freud, Eros, Thanatos
-
Pages 91-110Donner par l‟art, l‟illusion de la vie: c‟est ce principe qui donne naissance à l’Île de L’Errance de Danechvar. Bâti sur l‟alternance entre la fiction et la réalité, ce roman se déroule dans une forme qui laisse la place à la complexité des personnages. La reprise du mythe de Siyâvache dans Souvachoune est aussi le point de départ pour une interrogation sur soi, voire une mise à distance de la réalité ou un rapprochement des réalités qui nous semblent éloignées. L‟emploi de la troisième personne peut correspondre à un souci d‟objectivité et de réalisme, mais la narratrice se trahit par des jugements qui expriment la vision du monde de l‟auteur. Ces deux romans se rejoignent dans cette écriture qui témoigne d‟une accumulation d‟images du réel et de l‟imaginaire. Nous allons étudier l‟enjeu central de cette écriture qui met en scène la fictionnalisation du réel. Pour atteindre cet objectif tout en étudiant l‟écriture de Danechvar (la part du réel et de l‟imaginaire), nous recourons aussi à l‟analyse narratologique.Keywords: Danechvar, errance, Souvachoune, L'Î, le de lErrance, roman persan
-
Pages 111-122Les Trois contes de Flaubert constituent un recueil composé d‟Un coeur simple, de La Légende de Saint Julien L’Hospitalier et d‟Hérodias. L‟un des points communs dans ces trois contes est la mort. "Le point de vue" y forme une des caractéristiques intéressantes. Ses emplois variés nous conduisent à une étude de cette dimension de la narration par rapport à la mort. Pour présenter les pensées d‟une servante silencieuse dans Un coeur simple, le narrateur utilise la focalisation interne. Dans La Légende de Saint Julien, il n‟existe généralement pas de point de vue et dans les cas contraires, c‟est un narrateur omniscient qui assume le conte. Dans Hérodias, compte tenu de son caractère théâtral, c‟est la focalisation interne variable qui présente les pensées des personnages. Dans tous ces trois contes et surtout aux moments de la mort des personnages, c‟est la focalisation interne qui est souvent utilisée. Et c‟est la raison la plus forte qui nous a menés à faire cette étude par une analyse comparative.Keywords: Flaubert, conte, points de vue, narration, discours, mort
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.