ارزیابی مراحل فنولوژیک، تغییرات درجه- روز- رشد و عملکرد دانه در ارقام گندمدر واکنش به تغییر تاریخ کاشت و کاربرد پاکلوبوترازول

به منظور ارزیابی مراحل فنولوژیک و عملکرد ارقام گندم در واکنش به تغییر تاریخ کاشت و کاربرد پاکلوبوترازول پژوهشی در دو سال زراعی 1400-1399 و 1401-1400 در مزرعه ای در شهرستان ایذه واقع در شمال شرق خوزستان اجرا شد. این پژوهش به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل تاریخ کاشت (25 آبان ،20 آذر و 15 دی) و عامل فرعی به صورت فاکتوریل شامل رقم (کریم، مهرگان و چمران2) و محلول پاشی پاکلوبوترازول (صفر، 60، 120 میلی گرم در لیتر) بود. نتایج نشان داد در هر دو سال بیشترین تعداد دانه در مترمربع در تاریخ کاشت 25 آبان در رقم چمران2 در سطوح تیماری 60 میلی گرم در لیتر پاکلوبوترازول (18847) مشاهده شد. در تاریخ کاشت تاخیری 15 دی، مصرف 60 و 120 میلی گرم درلیتر پاکلوبوترازول منجر به افزایش عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. با کاربرد 60 میلی گرم در لیتر پاکلوبوترازول، عملکرد دانه رقم چمران2 در دو تاریخ کاشت 25 آبان (6941 کیلوگرم در هکتار) و 20 آذر (6779 کیلوگرم در هکتار) نسبت به سایر سطوح تیماری بالاتر بود. رقم چمران2 و کریم به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تعداد روز و درجه روز رشد دریافتی در مراحل مختلف رشد و نموی بودند. بااین حال این ارقام از نظر عملکرد زیستی و عملکرد دانه با سایر ارقام تفاوت معنی دار نداشتند. در تاریخ کاشت 15 دی ماه، طول دوره رشد گیاه از زمان کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیک در مقایسه با تاریخ کاشت 25 آبان ماه، 34 روز کاهش یافت که این امر کاهش در دوره رشد مراحل فنولوژیکی و کاهش 16 درصدی عملکرد دانه را در پی داشته است. به طورکلی اثر مصرف پاکلوبوترازول بر عملکرد دانه مثبت بود و مصرف 120 میلی گرم در لیتر پاکلوبوترازول اثرات منفی ناشی از تاخیر در کاشت را تعدیل کرد.