a. kafi ghasemi
-
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال دوازدهم شماره 3 (پیاپی 45، پاییز 1387)، ص 99
به منظور مطالعه صفات زراعی و مرفولوژیکی هیبریدهای ذرت در منطقه همدان سینگل کراس های زودرس 108، 301، متوسط رس 604، 647 و تری وی کراس 647 و دیررس 704، 711 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در خرداد 1384 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار مورد کشت قرار گرفتند و 33 صفت مورفولوژیکی و فنولوژیکی با استفاده از 10 بوته تصادفی از دو خط وسط با رعایت اثر حاشیه یادداشت برداری گردید. بیشترین عملکرد دانه متعلق به هیبرید SC 647 و کمترین عملکرد مربوط به رقمSC 301 بود. عملکرد دانه بیشترین هم بستگی را با صفت وزن بلال بدون غلاف دارا بود. استفاده از تجزیه به عامل ها به همراه دوران واریماکس نشان داد که 4 عامل مستقل، مجموعا 03/98 درصد از تغییرات کل داده ها را توجیه کردند. بر اساس نمودار پراکنش حاصل از دو عامل اصلی اول که عامل های خصوصیات فنولوژیکی و عملکرد نام گذاری شدند، رقم سینگل کراس 704 به عنوان رقمی که دارای ببشترین عملکرد علوفه بوده و از نظر شاخص های فیزیولوژیکی نیز برترین بوده و رقم سینگل کراس 647 به عنوان رقمی با بیشترین عملکرد دانه و قطر بلال و تعداد دانه در ردیف بود، تشخیص داده شد.
کلید واژگان: ذرت، هم بستگی، تجزیه به عامل ها، نمودار پراکنش عاملی ها، دوران عاملیIn order to study agronomic and morphological traits in maize hybrids in Hammedan, two early (108 and 301), three medium (604, 647 and TWC647) and two late maturing (704 and 711) hybrids were evaluated in a randomized complete block design with three replications in Agricultural and Natural Resources Research Station in Hammedan in 2005. 33 morphological and phonological traits were recorded from 10 plants randomly selected from two central rows of each plot. The maximum and minimum grain yield was obtained from SC647 and SC301, respectively. The grain yield had the highest correlation with dehusked ear weight. Factor analysis of data after varimax rotation identified four factors that accounted for 98.03% of total variance. The scatter plot of hybrids based on the two first factors (the seed yield factor and phenological structure factor) showed that SC704 had the maximum forage yield and the best physiological characteristics and SC647 had the maximum grain yield, cob diameter and number of seed in row.
Keywords: Zea mays L., Correlation, Factor analysis, Scatter plot, Rotation -
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 43، بهار 1387)، ص 129
برای ارزیابی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی ارقام برنج، شش رقم برنج در سال 1384 به صورت یک طرح دای آلل یک طرفه با یکدیگر تلاقی داده شدند. در سال 1385 والدها و نتاج آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و 10 صفت در آنها اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس حاکی از وجود تفاوت های ژنتیکی معنی دار بین ارقام و هم چنین ترکیب پذیری عمومی و خصوصی والدها و هیبریدها بود. بدین ترتیب وجود اثر افزایشی و غیرافزایشی ژن ها در کنترل صفات مورد مطالعه محرز گردید. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه دای آلل به روش های دوم و چهارم گریفینگ، سهم اثر افزایشی ژن ها در کنترل صفات دوره رشد رویشی، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد خوشه در بوته و طول دانه قهوه ای بیشتر از اثر غیرافزایشی ژن ها بود، درحالی که سایر صفات مورد مطالعه بیشتر تحت کنترل اثر غیرافزایشی ژن ها قرار داشتند. هم چنین مقایسه روش های دوم و چهارم گریفینگ در ارزیابی صفات حاکی از تفاوت سهم واریانس افزایشی و غیرافزایشی در دو روش بود. به علاوه، ترکیب پذیری عمومی و خصوصی حاصل از دو روش در مورد بسیاری از صفات مانند دوره رشد رویشی و زایشی، ارتفاع بوته، تعداد دانه پر در خوشه و عملکرد دانه متفاوت و معنی دار بود، به طوری که می توان گفت استفاده از نسل های والدی در تجزیه دای آلل در روش دوم گریفینگ سبب می شود که برآورد واریانس های ترکیب پذیری دارای اریب باشند. بنابراین روش چهارم گریفینگ به دلیل عدم استفاده از والدها از نظر صرفه جویی در زمان، هزینه و امکانات، مناسب تر از سایر روش های گریفینگ بوده و به عنوان یک روش کاربردی پیشنهاد می شود.
کلید واژگان: برنج، اثر ژن، ترکیب پذیری، تلاقی دای آللSix rice cultivars were crossed in half diallel design to evaluate their GCA and SCA in 2005. In the following year, parents and their progenies were grown in a randomized complete block design with three replications, and 10 traits were measured. The analysis of variance showed significant differences (p≤0.01) between cultivars. Furthermore, general combining ability (GCA) and specific combining ability (SCA) for parents and hybrids were significant. Therefore, additive and non-additive gene effects on controlling traits were demonstrated. According to the analysis based on the second and fourth Griffing methods, additive gene effects were more than non-additive gene effects on controlling growth period, plant height, panicle length, number of panicles/plant and brown rice length, while other studied traits were more controlled by non-additive gene effects. Comparison of the second and fourth Griffing methods showed that the proportions of additive and non-additive variances in two methods were different. Moreover, GCA and SCA resulting from the two methods for several traits such as vegetative and productive growth period, plant height, number of filled grains/panicle and grain yield were significant. Therefore, it could be concluded that using parental generations in the second Griffing method may cause biased estimate of the GCA and SCA variances. Thus, using the fourth Griffing method is more suitable than the other methods in providing time, cost and facilities, and is recommended as an applicable method.
Keywords: Rice, Gene effect, Combining ability, Diallel cross
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.