syntax of space

بافت های ناکارآمد شهری، ناهنجاری اجتماعی را در برابر ساکنین قرار می دهد. نوسازی بافت های ناکارآمد نیز همانند بسیاری دیگر از مسائل شهری امروزه تحت تاثیر مفاهیم پایداری قرار دارد. پایداری اجتماعی در مداخله با رویکرد اجتماعی در بافت های ناکارآمد ضروری است. پژوهش حاضر سعی بر آن دارد تا با بررسی ادبیات موجود پیرامون پایداری اجتماعی، عوامل کلیدی موضوع را استخراج کرده و به تحلیل آن ها در بافت ناکارآمد همت آباد بپردازد. هدف این پژوهش تبیین معیارهای نحو فضا در نوسازی بافت و همچنین ارائه اهداف کلان و خرد، راهبردها، سیاست ها و دست یابی به اهداف در جهت بهبود کیفیت از لحاظ شاخص های پایداری اجتماعی در فرآیند نوسازی بافت ناکارآمد همت آباد می باشد. در این پژوهش بافت همت آباد از نظر کالبدی و شکل به روش نحو فضا در نرم افزار UCL Depth map مدل سازی شده است و به روش استدلال منطقی رویکرد اسنادی- تاریخی در راستای رسیدن به یک منطق اجتماعی از تکنیک های تحلیلی و نقشه های خطی نحو فضا و روش های تحلیل آن در بافت استفاده شده است. به ارتباط بین الگوهای فضایی آن منطقه و تحلیل مفاهیم پایه نحو فضا (ارتباط، عمق، هم پیوندی) همچنین (فضای محدب، محوری و میدان دید) منطقه پرداخته شد. این الگو علاوه بر شناخت نحوه طراحی اجتماعی بافت همت آباد توسط معماران بومی می تواند به عنوان الگوی عملی در راستای طراحی های جدید مورد استفاده واقع گردد. از نتیجه پژوهش اینطور برمی آید که ارزش فضایی در راستای منطق اجتماعی در محله همت آباد در رابطه با شاخص های نحو فضا نظام می یابد.اهداف پژوهش:تشخیص، دسته بندی و تحلیل معیارهای نوسازی معماری در بافت همت آباد موثر بر پایداری اجتماعی.تبیین ارزش و کیفیت روابط فضایی در همت آباد، با بررسی عامل تفاوت فضا و نتایج حاصل از آن.سوالات پژوهش:چگونه می توان معیارهای نوسازی معماری در بافت همت آباد موثر بر پایداری اجتماعی تشخیص، دسته بندی و تحلیل کرد؟چگونه می توان با به کارگیری روابط ریاضی نحو فضا به شیوه کمی و با استفاده از مفاهیم عمق فضا و ارتباط و هم پیوندی به شیوه کیفی روابط فضایی را در راستای منطق اجتماعی ارزشمند و نظامند ساخت؟

خانه از جمله کاربری هایی است که پیکره بندی آن در دوره قاجار دستخوش تغییرات زیادی شده است. لذا نظر به تغییر در نظام کالبدی خانه، چنین به نظر می رسد که روابط عملکردی آن نیز باید شاهد تغییرات زیادی باشند که این امر زمینه پرداختن به موضوع را در پژوهش حاضر فراهم آورده است. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی تحولات انجام گرفته در ساختار کالبدی- فضایی معماری خانه در طول دوره قاجار و ارزیابی این تغییرات بر نظام عملکردی فضاهای مختلف خانه در این دوران است. بر همین اساس، 9 خانه در تبریز متعلق به دوره قاجار به عنوان نمونه های پژوهشی به منظور بررسی انتخاب شدند. تحلیل ساختار فضایی- عملکردی خانه ها با استفاده از تکنیک نحو فضا انجام گرفته که در این ارتباط، از روابط ریاضی نحوی و همچنین نرم افزار های دپث مپ و پلاگین سینتکتیک در گرس هاپر به منظور تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن بودند که با گذشت زمان و تغییر در نظام کالبدی خانه در طول دوره قاجار، علی رغم تغییر شکلی و مکانی در برخی عناصر و کاربری های موجود در خانه، در نظام عملکردی آن تغییرات چندانی حادث نشده اند. به عبارتی دیگر، "روابط فضایی" به عنوان زیرمجموعه روابط عملکردی، با تحولات کالبدی فضا، تغییرات چندانی را به خود نمی بینند.