بدون تردید چگونگی نگرش های فرهنگی نسبت به <علوم انسانی> نقش بسزایی در منزلت و جایگاه آن در جامعه ایران اسلامی داشته است. نگاه تحلیلی به تاریخ فرهنگ و تمدن ایران اسلامی بیانگر این حقیقت است که همواره تولید اندیشه های پویا و پردازش نظریه های نوین و پرچالش توسط اندیشمندان هوشمند و صاحبان تفکر واگرا در حوزه علوم انسانی بوده است.

غالب خانواده ها فرزندان مستعد و سرآمد خود را برای درک هرچه بیشتر زبان و ادبیات فارسی، مفاهیم فلسفی و علوم قرآنی هدایت می نمودند. اصولا آدم باسواد و متفکر و فرهیخته و دانشمند به کسی اطلاق می شد که در عرصه علوم انسانی، بیان و کلام، نگارش و تحریر و تبیین مفاهیم نظری و پردازش نظریه های نوین بیشترین ورود و تبحر را داشت.