a. sepaskhah
-
تابش خورشیدی رسیده به سطح زمین (Rs) در بسیاری از زمینه ها از داده های اساسی می باشد. مهندسین انرژی، معماری، کشاورزی و هیدرولوژی در کارهای خود از Rs به طور گسترده ای استفاده می کنند. به دلیل اهمیت Rs، مدل های مختلفی برای تخمین آن ارائه شده است. در این پژوهش با استفاده از داده های اندازه گیری شده روزانه Rs در سال های 1382 و 1383 در منطقه باجگاه در استان فارس، ضرایب مدل آنگستروم بر اساس نسبت ساعات آفتابی واقعی روزانه (n) به حداکثر ساعات آفتابی ممکن (N) واسنجی گردید. این مدل با اعمال دمای هوا به صورت های مختلف اصلاح شد تا علاوه بر نسبت n/N، اثر زمان وقوع ابری بودن نیز به صورت غیر مستقیم جهت تخمین Rs به کار گرفته شود. نتایج به دست آمده نشان داد که اضافه کردن دمای هوا در معادله آنگستروم باعث بالا رفتن دقت تخمین Rs گردید. بررسی ها نشان داد که اضافه شدن متوسط روزانه دمای هوا نسبت به وارد نمودن جذر اختلاف حداکثر و حداقل دمای هوا، تاثیر بیشتری بر دقت تخمین Rs داشت. هم چنین یک مدل منطقه ای دقیق با در نظر گرفتن عوامل مختلف هواشناسی شامل اطلاعات روزانه مقدار کمبود فشار بخار اشباع، درصد رطوبت نسبی، بارندگی، دمای متوسط هوا، اختلاف بین مقادیر حداکثر و حداقل دمای روزانه و نسبت n/N ارائه شد. این مدل دارای بهترین تخمین در بین مدل های مورد بحث بود. در بخش دیگر این پژوهش تعدادی از مدل های تخمین Rs، که قبلا توسط پژوهشگران دیگر ارائه شده بودند، برای منطقه مورد مطالعه واسنجی شدند. در نهایت با استفاده از داده های مستقل اندازه گیری شده تابش در سال 1384 تمام مدل ها اعتبارسنجی شدند. نتایج سنجش اعتبار مدل ها نشان داد که مدل منطقه ای دقیق که دارای نسبت n/N و سایر اطلاعات هواشناسی است، دارای دقت تخمین بالاتری نسبت به سایر مدل ها می باشد. در نتیجه معادلاتی که دارای عوامل دما و نسبت n/N هستند، در مقایسه با مدل های فاقد این نسبت، از دقت بالاتری برخوردار می باشند.
کلید واژگان: تابش خورشیدی، تابش خارج از جو، ساعات آفتابی واقعی، ضرایب آنگسترومGlobal solar radiation (Rs) has wide applications in several disciplines. The data of measured or predicted Rs are widely applied by solar engineers, architects, agriculturists and hydrologists. Due to the importance of Rs, several empirical models have been developed to predict its values all over the world. In this study, Angstrom model was calibrated based on the ratio of actual and possible sunshine hours n/N by using measured daily data of Rs at Bajghah meteorological station in Fars province during 2003-2004. The model was modified by using air temperature for considering the effect of cloudy conditions as well as n/N ratios. The results showed that using both the air temperatures and the ratios of n/N led to a higher accuracy. In regard to estimation of the Rs values, the results showed that mean air temperatures have a higher accuracy compared with differences between maximum and minimum air temperatures. Also, a new local model with higher accuracy was developed based on a number of daily meteorological parameters such as deficit vapor pressure, relative humidity, precipitation, mean air temperature, maximum and minimum air temperatures difference and n/N. This new local model that used different meteorological parameters had the highest accuracy in comparison with the other models. Also, a number of models developed by other investigators for estimation of Rs were calibrated for the study area. Finally, different selected models were validated by using the measured data of Rs in 2005. The results showed that the developed local multi-variable model provided higher accuracy results in comparison with the other radiation models.
Keywords: Global solar radiation, Extraterrestrial radiation, Sunshine hour, Angstrom coefficients -
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال چهارم شماره 2 (پیاپی 12، تابستان 1379)، صص 13 -27
در این بررسی، تعداد هفت باغ در نقاط مختلف شهرستان داراب به عنوان نمونه انتخاب و با هدف ارزیابی سیستم های آبیاری قطره ای مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این، با استفاده از چهار مدل: بلانی - کریدل فایو، هارگریوز - سامانی، تشت تبخیر کلاس A و سولومن - کوداما آب مورد نیاز مرکبات برآورد گردید. بر پایه نتایج حاصل از شیوه هارگریوز - سامانی با میزان 1296 میلی متر نیاز سالیانه آبیاری، مقایسه ای بین مصرف آب فعلی و آنچه که باید در شرایط مطلوب مصرف شود به عمل آمد. نتایج اندازه گیری ها نشان داد که در تمام باغ های مورد مطالعه، دبی قطره چکان ها به میزان قابل ملاحظه ای، به دلیل پایین بودن فشار و یا گرفتگی، کمتر از دبی اسمی آنهاست. باغداران با افزایش تعداد قطره چکان های هر درخت و افزایش زمان آبیاری، گاهی حتی بیش از 5/2 برابر حد نیاز آب برای هر درخت تامین می کنند، که از طریق فرونشت عمقی و افزایش سطح خیس شدگی (تا 100%) تلفات چشمگیری را باعث می شوند. باغ هایی که به مراتب بیش از حد نیاز آبیاری می شوند ضریب پخش یک نواختی نسبتا خوبی دارند، ولی به دلیل تفاوت فاحش در حداقل فشار ورودی لوله های جانبی در مانیفلدها دارای بازده کاربرد آبیاری پایینی هستند. دامنه تغییرات ضریب یک نواختی در باغ های مورد مطالعه از 40% تا 91% و دامنه تغییرات بازده کاربرد چارک پایین از 31% تا 82% و بازده بالقوه کاربرد چارک پایین از 36% تا 82% متغیر بود. مجموعه بررسی ها نشان داد که باغداران از میزان آب واقعی مورد نیاز مرکبات اطلاعی ندارند. باغ هایی که در آنها سیستم صافی نسبتا خوب عمل می کند، به دلیل بالا بودن تعداد قطره چکان ها، بیش از نیاز آبیاری می شوند و باغ هایی که صافی ندارند و یا صافی های ناقص دارند و یا در آنها فشار کافی تامین نشده، به مراتب کمتر از حد مورد نیاز آبیاری می گردند. به دلیل بالا بودن ضریب تغییرات کارخانه ای قطره چکان های شرکت قطران اتصال، که در منطقه کاربرد بیشتری دارد (22/0=CV)، ضریب یک نواختی قطره چکان های نو در حد 55% بود. حجم آبی که در زمان حداکثر نیاز در اغلب باغ ها برای هر درخت تامین می گردید، به مراتب بیش از نیاز درختان در وضعیت مطلوب بود.
کلید واژگان: آبیاری قطره ای، ارزیابی، مدیریت آبیاری، نیازآبی مرکباتIn this study, seven citrus gardens in different parts of Darab were chosen to evaluate the drip irrigation systems. The evaluation process was based on the Merriam and Keller’s model (1978). Besides the evaluation of drip irrigation systems, the water requirement of citrus was estimated using four models including Blany-Criddle modified by FAO, Hargrive-Samani, Pan Evaporation and Solomon-Kodama model. On the basis of the results obtained by Hargrive-Samani with 1296 mm annual water requirements, a comparison was made between irrigation with existing systems and irrigation under favorable and desired conditions. The results from field measurements indicate a considerable reduction in the emitter discharges. The low pressure and emitter clogging could be two major reasons for the problem. Low pressure at head control, topography, head losses and also using no filter(s) or unefficient filters are the main reasons for the reduction. In some gardens, overirrigation even up to 2.5 times of water requirement was practiced by using extra emitters and increased irrigation times. Overirrigation causes considerable water losses through deep percolation and in reased overwetting area. Field measurements indicated a good emission uniformity (EU) for the fields with overirrigation. EU in chosen fields varied from 40 to 91%, AELQ varied from 31 to 82% (poor to good) and PELQ varied from 36 to 82%. This study showed that most farmers are not familiar with plant water requirements. The fields with efficient filtration due to using extra emitters per plant are mainly overirrigated. But fields without any filter of unefficient filters are not irrigated sufficiently. The very high manufacturing variation coefficient of IEM emitters (Cv=0.22), which are widely used in Darab, causes a design emission uniformity of 55%.
Keywords: Drip irrigation, Evaluation, Irrigation management, Citrus water requirement
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.