فهرست مطالب m. h. salehi
-
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال بیست و هفتم شماره 4 (پیاپی 106، زمستان 1402)، صص 235 -245
وقتی کود فسفره در خاک استفاده شود، سرعت آزادشدن پتاسیم ممکن است تحت تاثیر کاربرد فسفر باشد. هدف این پژوهش، تاثیر کود سوپرفسفات بر سرعت آزادسازی پتاسیم غیرتبادلی در 10 خاک آهکی است. برای این منظور، مقدار 100 میلی گرم بر کیلوگرم فسفر از منبع مونوکلسیم دی هیدروژن فسفات به خاک ها اضافه شد و خاک های تیمارشده و تیمارنشده به مدت 90 روز در انکوباتور با رطوبت 70 درصد ظرفیت زراعی و دمای 1±C ◦25 نگهداری شدند. پس از آن، آزادشدن پتاسیم غیرتبادلی به روش عصاره گیری متوالی با محلول کلسیم کلرید 0/01 مولار در مدت زمان 2017 ساعت در خاک های تیمارشده و تیمارنشده مطالعه شد. نتایج نشان داد پتاسیم غیرتبادلی آزاد شده در خاک های تیمارشده از خاک های تیمارنشده کمتر بود. میانگین پتاسیم غیرتبادلی آزاد شده بعد از 2017 ساعت در خاک های تیمارشده، 260/6 و در خاک های تیمارنشده، 303/3 میلی گرم بر کیلوگرم بود. رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی در تمام خاک ها در مراحل اولیه سریع بود و در مراحل بعدی با سرعت کمتری تا پایان آزمایش ادامه یافت. سرعت آزادشدن پتاسیم غیرتبادلی با استفاده از معادله های سینتیکی ارزیابی شد. باتوجه به بالابودن ضرایب تشخیص و کم بودن خطای استاندارد، سرعت آزادشدن پتاسیم غیرتبادلی در خاک های تیمارشده و خاک های تیمارنشده، با معادله تابع توانی توصیف شد. نتایج این پژوهش می تواند برای توصیه کودی در خاک های آهکی موردمطالعه موثر باشد.
کلید واژگان: آزادشدن, مونوکلسیم فسفات, پتاسیم غیرتبادلی}The kinetics of potassium release may be affected by P When phosphorus (P) fertilizer is applied to soils. The objective of this study was to the effect of Ca(H2Po4)2 fertilizer on the kinetics of non-exchangeable potassium (NEK) release in 10 calcareous soils. The amount of 100 mg kg-1 of P as Ca(H2Po4)2 was added to the soils. Treated and untreated soils were incubated at 70% of field capacity and 25±1°C for 90 days. After that, the NEK release was studied by 0.01 M CaCl2 extractant in 2017 hours by successive extraction methods in the treated and untreated soils. The results showed the NEK released in treated soils less than in untreated soils. The mean cumulative NEK released after 2017 h in the treated and untreated soils was 260.6 and 303.3 mg kg-1, respectively. The release of NEK in all soils was fast in the initial stages and continued at a lower speed in the later stages until the end of the experiment. The kinetics of NEK release was evaluated using kinetic equations. Based on the highest coefficients of determination (R2) and the lowest standard error (SE), the kinetics of NEK release in treated and untreated soils were described by the power function equation. The results of this research could be helpful for the precise fertilizer recommendation for the study in calcareous soils.
Keywords: Release, Mono-calcium phosphate, Non-exchange potassium} -
ریزوسفر گیاهان، باعث رهاسازی عناصر از کانی های خاک، تغییر و تبدیل کانی ها می شود. در این مطالعه تاثیر ریزوسفر گندم و نیز آلودگی آن به کادمیم (مقادیر صفر، 5 و 10 میلی گرم بر کیلوگرم) برتغییر و تحول کانی های رسی موجود در خاک غالب دشت شهرکرد (سری چهارمحال) بررسی شده است. پژوهش به مدت 16 هفته در شرایط گلخانه، در دو محیط ریزوسفر و توده خاک به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار (در مجموع 18 نمونه) اجرا گردید. بعد از برداشت گیاه، ابتدا کانی های رسی موجود در خاک ریزوسفری غیرآلوده با توده گندم غیر آلوده و سپس، ریزوسفر آلوده با محیط ریزوسفر غیرآلوده مقایسه شدند. نتایج نشان داد کهpH در خاک های ریزوسفری نسبت به توده خاک کاهش معنی داری یافت و کربن آلی محلول در خاک های ریزوسفری گندم نیز، به طور معنی داری بیشتر از توده خاک بود. همچنین، در خاک های آلوده (توده و ریزوسفر)، مقدار کربن آلی محلول به طور معنی داری کمتر از خاک های غیرآلوده بود. این نتایج، نشان دهنده فعالیت بیشتر موجودات زنده در محیط ریزوسفر و تاثیر منفی آلودگی بر آن بود. نتایج کانی شناسی نشان داد کانی حدواسط ورمی کولیت با هیدروکسی بین لایه ای (HIV) از تبدیل کانی کلریت سه جایی در محیط ریزوسفر تشکیل شده است ولی با افزایش آلودگی، شدت هوادیدگی کانی کلریت و نیز تبدیل آن به HIV کاهش می یابد. بنابراین، آلودگی خاک با تاثیر منفی بر فعالیت گیاهان و سایر موجودات زنده خاک، حتی می تواند مانع از دسترس قرار گرفتن عناصر غذایی موجود در ساختار کانی های خاک گردد.
کلید واژگان: آلودگی, ریزوسفر, کانی رسی, کادمیم, گندم}IntroductionIn addition to the minerals, weathering in soil which depends on soil forming factors and processes, plants rhizosphere release components which affect soil minerals and finally their weathering. If the soil is polluted by heavy metals, root exudates will be influenced resulting in decreasing microbial activity. Many studies showed minerals weathering in rhizospheric medium for both natural soils and pure clay minerals but information about the effect of pollution of rhizosphere on clay minerals weathering is limited. This study was conducted to investigate the effect of cadmium pollution on the transformation of clay minerals in wheat rhizosphere in a dominant soil of Shahrekord plain (Chaharmahal soil series).
Materials and methodsSoil samples were collected from 0-20 cm depth of Chaharmahal soil series based on the 1:50,000 scale soil map. A factorial experiment as completely randomized design with three replications and three cadmium levels (0, 5, and 10 mg kg-1 from cadmium) was performed in two environments including bulk soil and rhizospheric soil (18 samples in total) in greenhouse conditions for 16 weeks. Necessary care was taken during the growth period and the soil moisture was kept constant at the field capacity. At harvest time, the rhizosphere soil was separated from bulk soil. Then, the soil samples were air dried and passed through a 2 mm sieve. The mineralogy was examined by X-ray diffraction (XRD) in the studied soil after plant harvest (including rhizospheric soil and bulk soil) in unpolluted samples. Then, results were compared with minerals in polluted rhizosphere media. Dissolved organic carbon (DOC) and pH in the rhizosphere and bulk soils were also determined.
Results and DiscussionThe results showed that the effect of contamination on soil pH was not significant but the pH value in rhizosphere soil was significantly lower than the bulk soil. The average pH in the soil was 7.8 and in the rhizosphere reduced to 7.5. The interaction of medium (rhizosphere and bulk soil) and contamination on the amount of dissolved organic carbon was significant (p < 0.01). The amount of dissolved organic carbon in the rhizosphere at 170.6 mg Kg-1 was significantly higher than the bulk soil (104.6 mg kg-1), which could be due to root secretions. In the rhizosphere, increasing the contamination level to 5 mg kg-1 decreased by 19% and contamination of 10 mg kg-1 caused a 21% decrease in dissolved organic carbon. The amount of dissolved organic carbon in the rhizosphere was 39% higher than the bulk soil. The average of dissolved organic carbon in the rhizosphere and bulk soil was 170.6 and 104.6 mg kg-1, respectively. Based on mineralogical results, mica, smectite, chlorite, kaolinite and palygorskite minerals were detected in the bulk soil. Comparison of clay minerals samples in the bulk soil and rhizosphere showed that the trioctahedral chlorite transformed to hydroxy-interlayer vermiculite (HIV) in the rhizosphere soil. The presence of HIV was identified by an increase in the intensity ratio of the 10 and 14 angstrom peaks after K-saturation. In rhizospheric soils, the intensity of the 14 angstrom peak decreases in K-550ºC treatment. Furthermore, in the rhizospheric soils, a clear increase in the intensity of the 10 angstrom peak was observed from K-air dried to K-550ºC treatments which can be related to the presence of HIV which can be attributed to the changing conditions of the rhizosphere, including reducing pH and increasing the dissolved organic carbon and the activity of microorganisms. Comparison of diffractograms for clay fraction of rhizospheric soil with different contamination levels after cultivation showed that the type of minerals in contaminated levels was similar to non-contaminated conditions, but the amount of trioctahedral chlorite was the highest in higher contaminated soil. The peak intensity of 14 angstrom in potassium saturated sample heated at 550°C was lower in non-contaminated soil. Also, at the level of 10 mg kg-1 cadmium contamination, the chlorite peak had the highest intensity which indicates less chlorite was transformed to HIV in the contaminated soils.
ConclusionsThe results showed that DOC in the rhizosphere soil was significantly higher than the bulk soil, whereas pH significantly decreased in the rhizosphere soil compared to the bulk soil. In both the rhizosphere and the bulk soils, increasing the contamination caused a decreasing trend in dissolved organic carbon. Mineralogical results of the rhizospheric and the bulk soils showed that trioctahedral chlorite was transformed to hydroxy-interlayer vermiculite (HIV). In addition, rhizosphere contamination reduced the chlorite transformation. The results suggest that soil contamination with a negative impact on plant activity and soil could even prevent the availability of nutrients from the clay minerals structure.
Keywords: Cadmium, Clay Mineral, contamination, Rhizosphere, wheat} -
ارزیابی نقشه برداری خاک به روش ژئوپدولوژی با استفاده از شاخص های تفرق و شباهت / (مطالعه ی موردی: منطقه ی بروجن، استان چهارمحال و بختیاری)
ژئوپدولوژی، یک روش سیستماتیک تجزیه و تحلیل سطوح ژئومرفیک برای نقشه برداری خاک است که عملیات صحرایی را عمدتا بر مبنای کار در منطقه ی نمونه پایه ریزی می کند. هدف از پژوهش حاضر، استفاده از شاخص های تفرق و شباهت در یک توالی سلسله مراتبی از سطوح رده بندی خاک، به منظور تعیین میزان اعتبار تعمیم پذیری نتایج حاصل از نقشه برداری خاک به روش ژئوپدولوژی برای اشکال اراضی مشابه در منطقه ی بروجن است. پس از تهیه ی نقشه ی تفسیری اولیه بر روی عکس های هوایی با مقیاس 1:20000، بزرگ ترین محدوده ی واحد ژئومرفیک Pi111 که بالاترین سطح از منطقه ی مطالعاتی را در بر می گرفت، انتخاب گردید و تعداد 19 خاک رخ با فواصل تقریبی 125 متر در این واحد، حفر، تشریح و نمونه برداری شدند. میزان اعتبار تعمیم پذیری نتایج روش ژئوپدولوژی برای واحد مزبور، از طریق حفر تعداد 15 خاک رخ دیگر در یک واحد مشابه موجود در خارج از منطقه ی نمونه که منطقه ی تعمیم نامیده شده است، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که شاخص تفرق شانن از سطح رده به سمت فامیل خاک، در هر دو منطقه ی نمونه و تعمیم، افزایش می یابد؛ لیکن تنها در سطح فامیل، تفاوت معنی دار بین میانگین تفرق خاک های دو منطقه در سطح اعتماد 95 درصد وجود دارد. افزایش تفرق خاک ها در خلال سلسله مراتب رده بندی خاک، حتی با تغییر مقیاس درک و تمرکز بر توالی افق های ژنتیکی خاک رخ های حفرشده در مناطق نمونه و تعمیم نیز به اثبات رسید. شاخص جاکارد و شباهت نسبی نیز نشان داد که روش ژئوپدولوژی می تواند به منظور تعمیم نتایج برای واحدهای ژئومرفیک مشابه، تنها تا سطح زیر گروه، مورد استفاده قرار گیرد و برای سطوح پایین تر رده بندی خاک (فامیل و سری) از کارایی لازم برخوردار نمی باشد. بنابراین، به منظور افزایش دقت نتایج روش ژئوپدولوژی، استفاده از فازهای شکل اراضی و نیز تعیین فاز فامیل و یا فاز سری برای هر یک از فازهای شکل اراضی توصیه می شود.
کلید واژگان: ژئوپدولوژی, تفرق خاک, شاخص شباهت, منطقه ی نمونه, منطقه ی تعمیم}Geopedology is a systematic approach of geomorphic analysis for soil mapping which focuses the field operation mainly on sample area. The purpose of this study is to determine the credibility of generalization of the results of geopedological approach for similar landforms in the Borujen region, using diversity and similarity indices in a soil taxonomic hierarchical structure. After a primary interpretation of the study area on air photos (1:20000 scale), the largest delineation of Pi111 geomorphic unit was selected and 19 pedons with an approximate 125 m interval were excavated, described and sampled. The credibility of generalizing the results of the geopedological approach for the studied unit was tested by comparison with 15 pedons in a similar unit outside the sample area, named the validation area. Results showed that as the category decreases from order to soil family, the Shannon's diversity index increases in both the sample and validation areas. A significant difference at 95% confidence level was observed for pedodiversity mean values of two areas at family level. Soil diversity also remains high through the soil taxonomic hierarchy when we change the understanding level and consider the horizon/genetic diversity in both the sample and validation areas. Jaccard index and proportional similarity also indicated that up to subgroup level, the geopedological approach can be used for generalization of the similar geomorphic unit results and it does not have a good efficiency for lower soil taxonomic levels (family and series). Therefore, the use of landform phases and also phases of soil families and/or series for each of landform phases is recommended to increase the accuracy of geopedological results.
Keywords: Geopedology, Pedodiversity, Similarity index, Sample area, Validation area} -
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال هفتم شماره 1 (پیاپی 23، بهار 1382)، ص 73
کانی های رسی اثر چشم گیری بر ویژگی های فیزیکو شیمیایی خاک ها دارند. این پژوهش برای شناسایی کانی های رسی به روش های مختلف، و نحوه تشکیل آنها در منطقه فرخ شهر استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. منطقه مورد بررسی دارای مساحت تقریبی 1300 هکتار بوده و رژیم رطوبتی و حرارتی آن به ترتیب زریک و مزیک است. لندفرم های این منطقه را مسیل، دشت سر، تپه و دشت دامنه ای تشکیل می دهند. پس از آزمایش های صحرایی و آزمایشگاهی، واحدهای نقشه برداری تعیین شد، و در نهایت پنج پروفیل شاهد انتخاب، و از افق های آنها نمونه برداری گردید. نمونه های رس از دو نمونه سنگ مادر کرتاسه و کلیه افق های خاک جداسازی و تحت بررسی های پراش پرتو ایکس(XRD)، میکروسکوپ الکترونی (TEM و SEM) و پرتو مادون قرمز(IR) قرار گرفتند. هم چنین، سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی رس های خاک تعیین شد. نتایج گویای این است که کانی های ایلیت، اسمکتیت، کلریت، پالیگورسکیت و کائولینیت در تمامی خاک ها وجود دارند. با توجه به انباشته شدن پالیگورسکیت در عمق همراه با کربنات کلسیم ثانویه، اشکال کشیده آن در میکروسکوپ الکترونی، و نبود آن در مواد مادری، تنها منشا پدوژنیک برای این کانی پیشنهاد می شود. ولی در مورد اسمکتیت دو منشا مواد مادری و تشکیل از پالیگورسکیت را می توان در نظر گرفت. به احتمال زیاد کانی های ایلیت، کلریت و کائولینیت در خاک تنها از سنگ مادر به ارث رسیده اند. نتایج پرتو مادون قرمز نیز نتایج پراش پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی را تایید می کند.
کلید واژگان: کانی های رسی, پراش پرتو ایکس, میکروسکوپ الکترونی, پرتو مادون قرمز}Clay minerals have considerable effects on physico-chemical properties of soils. Using different techniques, mineralogy of silicate clays and their formation were investigated in selected soils from Chaharmahal and Bakhtiari Province. The study area is about 1300 ha and its soil moisture and temperature regimes are xeric and mesic, respectively. Geomorphologically, the area consists of different landforms including pediments, outwash, hills and piedmont plain. After field and laboratory studies, five representative pedons were selected in previously determined mapping units and samples were taken for the analyses required. Clay particles from two surrounding rock formations and selected soil samples were separated and examined by electron microscopy (SEM and TEM), X-ray diffraction and infrared techniques. Illite, smectite, chlorite, palygorskite and kaolinite were present in all the soils. Considering the fact that palygorskite was not observed in nearby rock formations, this mineral is probably formed by pedogenic processes. Smectite, on the other hand, has been inherited from parent materials and also transformed from palygorskite. Other minerals had been probably inherited from parent materials. Infrared spectra confirm the X-ray diffraction and submicroscopic results.
Keywords: Clay minerals, X-ray diffraction, Electron microscope, Infrared}
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.