به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

r. modares

  • آرش مهدوی*، سعید سلطانی کوپائی، رضا مدرس، مسعود سمیعی

    تغییرات کاربری اراضی یکی از عوامل اصلی تغییر در میزان رواناب سطحی حوزه های آبخیز بوده که بررسی آن برای کاهش خسارات حاصل از سیل (جانی و مالی) و اعمال مدیریت صحیح در حوزه های آبخیز ضروری است. این در حالیست که حوضه آبخیز نهر اعظم در شمال کلان شهر شیراز واقع شده و در سال های قبل شاهد لطمات جانی و مالی فراوان به ساکنین شیراز در اثر سیل بوده ایم. پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه تغییر کاربری با میزان رواناب حوضه آبخیز نهر اعظم شهر شیراز با مساحت 94463 هکتار بوده که با استفاده از مدل SWAT در بازه زمانی 2020-2004 انجام شده است. مدل با استفاده از داده های سال 2004 تا 2014 واسنجی و از سال 2015 تا 2020 اعتبارسنجی شده و از تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 2003 و 2020 استفاده شد. این تصاویر بعد از انجام پیش پردازش های ضروری با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده به 6 کاربری اصلی طبقه بندی شده و با استفاده از روش زنجیره مارکوف برای سال 2040 نقشه کاربری اراضی تهیه شد. سپس با مدل واسنجی شده، تاثیر تغییر کاربری سال 2003 و 2040 روی میزان رواناب شبیه سازی شده، ارزیابی شد. نتایج مرحله واسنجی حوضه آبخیز نهر اعظم برای مقادیر پارامترهای آماری برای ضریب تبیین، P-Facor وR-Facor  به ترتیب 0/77، 0/72، 2/43 و برای مرحله اعتبارسنجی این پارامترهای آماری به ترتیب 0/69، 0/65 و 2/3 به دست آمد. تحلیل نقشه کاربری نشان می دهد که بیشترین تغییر کاربری موجود در منطقه، مربوط به تبدیل مراتع به زمین کشاورزی آبی (142 هکتار) و اراضی شهری (4854 هکتار) بوده که موجب کاهش مراتع می شود. همچنین نتایج حاصل از شبیه سازی مدل با به کارگیری نقشه های کاربری سال های 2003 و 2040 نشان می دهد میزان رواناب به طورکلی 33 درصد کاهش می یابد. نتایج نشان داد که اگر همه عدم قطعیت ها کمینه شود، مدل SWAT واسنجی شده به خوبی می تواند نتایج شبیه سازی هیدرولوژی قابل قبولی در ارتباط با کاربری اراضی ایجاد کند که برای مدیران منابع طبیعی و آب و محیط زیست و سیاستمداران و مدیران شهری شیراز مفید باشد.

    کلید واژگان: رواناب، کاربری اراضی، تغییرات اقلیمی، زنجیره مارکوف، مدل SWAT، اعتبارسنجی، واسنجی
    A. Mahdavi*, S. Soltani Koopaei, R. Modares, M. Samiei

    Land use changes are one of the main factors in the amount of surface runoff changes in watersheds. Therefore, it is necessary to investigate it to reduce the damages (human and financial) caused by floods and to modify watershed management. The watershed of Nahre Azam is located in the north of Shiraz city and a lot of loss of life and money to the residents of Shiraz due to floods has occurred in previous years. The present research was conducted to investigate the relationship between land use change and runoff in the Nahre Azam watershed in Shiraz using the SWAT model in the period of 2004-2020. The model was calibrated using data from 2004 to 2014 and validated for 2015 to 2020. These images were classified into 6 main land uses using the supervised classification method after performing necessary pre-processing, and a land use map was prepared for 2040 using the Markov chain method. Then, the effect of the land use change in 2003 and 2040 on the amount of simulated runoff was evaluated with the recalibrated model. The calibration results of Nahre Azam watershed for the values of statistical parameters in the calibration step for the coefficient of determination, P-Facor and R-Facor are 0.77, 0.72, and 2.43, respectively, and for the validation step we obtained 0.69, 0.65, and 2.3 respectively. The analysis of the land use map showed that the main land use change in the region related to the conversion of pastures to agricultural land and urban land, which caused a decrease in pastures. Also, the results of the model simulation using the land use maps of 2003 and 2040 indicated that the amount of runoff decreased. The results revealed that if all the uncertainties are minimized, the calibrated SWAT model can produce acceptable hydrological simulation results for the user, which is useful for water resource and environmental managers and politicians as well as city managers of Shiraz.

    Keywords: Runoff, Land use, Climate change, Markov chain, SWAT model, Calibration, Validation
  • زهرا سنایی، رضا مدرس*، پوریا محیط اصفهانی

    تغییرات مکانی و زمانی تولید خالص اولیه (Net Primary Production, NPP) نسبت به خشکسالی از معیارهای اساسی تعیین کننده وضعیت اکوسیستم های مرتعی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات NPP  و ارتباط آن با خشکسالی انجام گرفت. سری زمانی ماهانه داده های NPP برای کاربری های مرتع کشور از حاصل جمع تولیدات فتوسنتز خالص (PSN) هشت روزه سنجنده مودیس (MOD17A2H) با مقیاس مکانی 500 متر طی دوره ی زمانی 2000 تا 2022 تهیه شد. همچنین داده های بارش ماهانه 165 ایستگاه سینوپتیک برای محاسبه شاخص بارش استاندارد و پایش خشکسالی ها طی این دوره  از سازمان هواشناسی  کشور اخذ گردید. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر تولید خالص اولیه با متوسط بیش از gC.m-2.month-1 50، طی فصل بهار و اوایل تابستان در مناطق مرطوب اتفاق می افتد. یافته های این پژوهش نشان داد که NPP در اکوسیستم های مرتعی ایران رو به افزایش است و بطور متوسط تولید خالص اولیه کل اکوسیستم های مرتعی کشور حدود gC.m-2.yr-1 13± 112/6 است. به عبارتی حدود 76 میلیون تن کربن در سال توسط گیاهان موجود در اکوسیستم های مرتعی کشور ترسیب می شود. روند تغییرات سری ماهانه NPP به دلیل تاثیرپذیری ازخاصیت فصلی معنادار نشد ولی تغییرات سالانه NPP در تمام مناطق روند افزایشی معناداری را نشان داد.

    کلید واژگان: تولید خالص اولیه، شاخص بارش استاندارد، آزمون تحلیل روند، بارش ماهانه، سنجنده مودیس
    Z. Sanaee, R. Modares*, P. Mohit Esfahani

    The present study was conducted to investigate NPP changes and its relationship with drought. The monthly time series of NPP for the country's rangelands was prepared from the sum of net photosynthesis production (PSN) of the eight-day MODIS sensor (MOD17A2H) with a spatial scale of 500 m for 2000 to 2022.The monthly rainfall data of 165 synoptic stations were obtained from the National Meteorological Organization to calculate the Standard Precipitation Index (SPI) and monitor droughts in this period. Box plots of precipitation and NPP were prepared and showed that the highest values of NPP with an average of more than 50 gC.m-2month-1 occur during spring and early summer in humid areas. Results showed that NPP is increasing in Iran's rangeland ecosystems, and on average, the NPP of all rangeland ecosystems in the country is about 112.6 ± 13 gC.m-2.year-1  ,in other words, about 76 million tons of carbon per year. It is absorbed by the plants in the rangeland ecosystems of the country. The trend of changes in the monthly series of NPP was not significant due to the influence of seasonal characteristics, but the annual changes of NPP showed a significant trend of increase in all regions.

    Keywords: NPP, SPI, trend analysis test, monthly precipitation, MODIS sensor
  • مریم کریمیان، امید بیرقدار کشکولی*، رضا مدرس، سعید پورمنافی

    غلظت رنگدانه کلروفیل  aیکی از مهم ترین پارامترهای ارزیابی تولیدات اولیه و پویایی اکوسیستم های دریایی است. تغییرات غلظت کلروفیل a تحت تاثیر عوامل مختلف اقلیمی و محیطی از جمله دمای سطحی آب دریا می باشد. سنجنده های ماهواره ای به عنوان ابزارهای مهم عملیاتی برای ارایه پوشش قابل اعتماد دمای سطح آب و غلظت کلروفیل a با وضوح مکانی و زمانی مناسب مطرح می باشند. در این مطالعه از محصولات سطح 3 (وضوح 4 کیلومتر) دمای سطح آب و غلظت کلروفیل a خلیج فارس و دریای عمان حاصل از تصاویر سنجنده مودیس برای بازه زمانی 2018- 2003 استفاده شد. داده ها ابتدا به فرمت رستر تبدیل و سپس مقادیر عددی هر پیکسل استخراج گردید. شکاف های داده ای موجود در تولیدات سطح 3 مودیس با استفاده از الگوریتم (DINEOF، (Data INterpolating Empirical Orthogonal Functions بازسازی شد. به منظور تحلیل همبستگی بین این دو پارامتر از آزمون همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در طول دوره مورد مطالعه همبستگی بین دو پارامتر در بیشتر مناطق منفی (0/44- تا 0/67) و معنی داری بوده و این ضریب در ماه دسامبر در دریای عمان و اکثر مناطق خلیج فارس منفی (0/67- تا 0/05-) و معنی دار و در ماه جولای در اکثر مناطق مثبت (0/13 تا 0/64) و معنی دار می باشد.

    کلید واژگان: دمای سطحی آب، غلظت کلروفیل a، مودیس، همبستگی پیرسون، خلیج فارس
    M. Karimian, O. Beyraghdar Kashkooli*, R. Modares, S. Pourmanafi

    Chlorophyll-a concentration is among the most important parameters used to investigate the primary production in marine ecosystems. Chlorophyll-a concentration is influenced by climatic/environmental factors, including Sea Surface Temperature (SST). Satellite sensors are able to provide reliable products of chlorophyll-a concentration and SST data with an adequate spatiotemporal resolution. In this study, level 3 (resolution 4 km) MODIS monthly products of chlorophyll-a concentration and SST  from year 2003 to 2018 of the Persian Gulf and the Oman Sea were used. The data were transformed into a raster format and the values of each pixel were extracted. Several gaps were observed in MODIS products of chlorophyll-a concentration. The Data INterpolating Empirical Orthogonal Functions (DINEOF) algorithm was used to reconstruct these gaps. Pearson correlation procedure was applied to analyze the correlation between chlorophyll-a concentration and SST. Results showed that during the study period, the correlation between the two parameters was negative (-0.44 to -0.67) and significant in the most part of the study area. The correlation coefficients in December were negative (-0.67 to -0.05) and significant in the Oman Sea and the most areas of the Persian Gulf, while in July those relationships were mostly positive (0.13 to 0.64) and significant.

    Keywords: Sea surface temperature (SST), Chlorophyll-a concentration, MODIS, Pearson correlation, Persian Gulf
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال