s. ayoubi
-
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال بیست و چهارم شماره 2 (پیاپی 92، تابستان 1399)، صص 267 -285
با شناخت فراوانی و توزیع مکانی کانی های رسی خاک، می توان اطلاعات کامل تری از ویژگی ها، رفتار و عملکرد خاک به دست آورد. این مطالعه با هدف تهیه نقشه پراکنش مکانی مقدار کانی های رسی غالب در خاک های استان اصفهان و ارتباط آن با اقلیم و ماده مادری انجام شد. فراوانی پالیگورسکیت، ایلیت، کانی های منبسط شونده و کلریت به صورت نیمه کمی در 100 نمونه خاک مرکب سطحی استان اصفهان تعیین شد. نقشه مقدار نیمه کمی کانی های رسی خاک به روش وزن دهی معکوس فاصله تهیه شد. نتایج نشان داد که کانی پالیگورسکیت بیشتر در مناطق خشک استان با دمای بالا وجود دارد و در مناطق مرطوب استان مشاهده نمی شود. از طرفی در مناطقی که رسوبات قم، قرمز تحتانی و فوقانی (دوران میوسن و پلیوسن) وجود دارد این کانی در خاک غالب می شود. بنابراین، ماده مادری در ورود این کانی به محیط خاک و اقلیم بیشتر در پایداری و حفظ این کانی و تا حدی تشکیل محدود این کانی در خاک های استان موثر بوده است. پراکنش ایلیت و کلریت در خاک های استان از روند خاصی پیروی نکرده و این کانی ها صرفنظر از نوع اقلیم در تمامی مناطق استان مشاهده می شوند. بنابراین، پراکنش دو کانی گفته شده متاثر از ماده مادری است. در مورد پراکنش کانی های منبسط شونده، هر دو عامل اقلیم و ماده مادری موثر است. در مناطق مرطوب غرب و جنوب غربی استان نقش اقلیم در پراکنش این کانی بیشتر است و در سایر مناطق بهویژه مناطق شرقی استان با اقلیم خشک نقش ماده مادری پررنگ تر است.
کلید واژگان: پالیگورسکیت، خاک های استان اصفهان، کانی های رسی، کلریتUnderstanding the abundance of clay minerals in soil and also, their spatial variability can provide more comprehensive information about soil properties, behavior and functions. The objectives of this research were: (i) to map the spatial distribution of the dominant clay minerals in the soils of Isfahan Province and its relationship with climate and parent materials, and (ii) to determine the quantity of the dominant clay minerals in different climatic classes of Isfahan Province. The amount of palygorskite, illite, expanded minerals and chlorite were semi-quantitatively determined for 100 soil samples collected from Isfahan Province. Maps of the dominant clay minerals were prepared by the Inverse Distance Weighting method. The results showed that palygorskite mostly occurred in the soils of dry areas with higher temperature throughout the province. This mineral was not present in the more humid areas of the province. Besides, palygoskite was found to be dominant in the soils derived from the Qom Formation, as well as Lower and Upper Red Formations belonging to Miocene and Pliocene. It seems, therefore, that the parent material plays a major role in entering palygoskite to the soil system, while the dry climate mostly guarantees the stability of this clay minerals and, to some extent, its limited neoformation in such soils. Both illite and chlorite occur in all soils throughout the province, regardless of their climate, following no particular trend. This may indicate that parent materials play a major role in the occurrence of these minerals. Both climate and parent material appear to have affected the distribution of expandable clays in the soils. In more humid areas of the province (west and southwest), climate plays a larger role in the distribution of this mineral. In other areas of the study region, especially in the eastern parts of the province with a much drier climate, the role of the parent material on the dominant soil clay minerals is more pronounced.
Keywords: Palygorskite, Isfahan Province soils, Clay minerals, Chlorite -
پژوهش های گسترده ای در زمینه تولید کمپوست و ورمی کمپوست از کودهای دامی و بقایای آلی متفاوت و همچنین غنی سازی آنها با برخی کودهای شیمیایی و مواد اصلاحی گوناگون صورت گرفته است. لیکن تاکنون مطالعه ای روی غنی سازی کود دامی با کانی های رسی انجام نشده است. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات برخی از ویژگی های کود دامی غنی شده با کانی فلوگوپیت طی فرایند کمپوست شدن با کرم خاکی و بدون آن انجام شد. آزمایش با آرایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در ظروف پلاستیکی درب بسته در شرایط متوسط دمایی 5/27 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 5/42 درصد صورت گرفت. فاکتورهای این آزمایش عبارت بودند از: فاکتور اول سطوح مختلف کانی فلوگوپیت (صفر، 20 و 40 درصد وزنی)، فاکتور دوم حضور یا عدم حضور کرم خاکی ایزینیا فوتیدا و فاکتور سوم طول دوره زمانی (5/1، 3، 5/4 و 6 ماه). بعد از نمونه گیری از تیمارهای مختلف در زمان های مشخص مقدار کربن آلی، نیتروژن کل، پتاسیم، آهن و منیزیم کل و پتاسیم، آهن و منیزیم قابل استفاده اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در تمامی تیمارها با گذشت زمان میزان کربن آلی کاهش و میزان نیتروژن، پتاسیم، آهن و منیزیم کل و قابل استفاده افزایش یافت. همچنین نتایج حاکی از آن بود که درصد قابل توجهی از غلظت کل عناصر موجود در تیمارهای بدون فلوگوپیت به صورت قابل استفاده است اما در تیمارهای حاوی فلوگوپیت غلظت قابل استفاده عناصر با گذشت زمان به واسطه رهاسازی توسط کانی های رسی فلوگوپیت و تجزیه کود دامی با سرعت کمتری افزایش یافته است. در مجموع به نظر می رسد غنی سازی کود با فلوگوپیت تامین عناصر غذایی همچون پتاسیم، منیزیم و آهن را برای مدت طولانی تری نسبت به کمپوست های غنی نشده تضمین کند.
کلید واژگان: فلوگوپیت، کمپوست غنی شده، ورمی کمپوست غنی شده، ایزینیا فوتیداThe production of compost and vermicompost from manure and different organic residues and also, their enrichment with some fertilizers and other treatments have been extensively investigated. However, no study has yet been conducted on the enrichment of composted and vermicomposted manure with clay minerals. This research was, therefore, carried out to investigate the selected properties of phlogopite enriched manure during the composting process with and without earthworm activity. The experiment was conducted in plastic containers with the lid under an average temperature of 27.5°C and the humidity of 42.5% using a factorial arrangement in a completely randomized design with 3 replications. Factors included levels of phlogopite addition (0%, 20% and 40% by weight), with or without the earthworm Eisenia fetida for different time periods of 1.5, 3, 4.5 and 6 months. At the end of the experiment, the total of organic carbon, nitrogen, potassium, magnesium, and iron, as well as the contraction the available magnesium, potassium and iron, was determined. The results showed that the percent of organic carbon was decreased while the total nitrogen, the total and available potassium, iron and magnesium were increased with time. The results also indicated that a significant percentage of the total content of the elements in all treatments without phlogopite was available. However, in treatments containing phlogopite, the amount of the available elements was increased slowly with time. This was Due to the weathering of phlogopite mineral and the decomposition of manure. In general, it seems that the enrichment of composted and vermicomposed manure with phlogopite can guarantee the supply of nutrients such as potassium, iron and magnesium in a longer period, as compared with the ordinary composts.
Keywords: Phologopaite, Enriched compost, Enriched vermicompost, Eisenia fetida -
کانی های رسی جزء اصلی و بنیادی خاک هستند و تعیین مقدار آنها در مدیریت خاک ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا، این مطالعه با اهداف بررسی توانایی روش طیف سنجی مرئی-مادون قرمز نزدیک در تعیین مقدار کانی های رسی غالب خاک های استان اصفهان و بررسی محدودیت های احتمالی در تعیین مقدار کانی های رسی اجرا شد. آنالیزهای کانی شناسیبر روی 100 نمونه خاک سطحی جمع آوری شده از کل استان اصفهان، با استفاده از دستگاه XRD و بصورت نیمه کمی انجام شد. آنالیز طیفی نمونه های خاک با استفاده از دستگاه طیف سنج زمینی با دامنه طول موج 350 تا 2500 نانومتر انجام شد. بعلاوه، رگرسیون حداقل مربعات جزئی و طیف های حذف پیوستار برای مدلسازی به کار رفت. نتایج کاربرد روش حذف پیوستار در پیش بینی مقادیر سه کانی ایلیت، اسمکیتت و پالیگورسکیت از عدم توانایی این روش حکایت داشت. مقایسه دو روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی و حذف پیوستار در پیش بینی کانی های خاک نشان داد که قابلیت روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی بسیار بیشتر از حذف پیوستار است. بررسی علل عدم موفقیت روش طیف سنجی در برآورد کانی های رسی خاک نشان داد که اختلاط هر یک از کانی ها (پالیگورسکیت، اسمکتیت و ایلیت) با یکدیگر تاثیر چشمگیری بر موقعیت جذبی سایر کانی ها گذاشته و پیش بینی مقدار کانی را مشکل می سازد. در مناطق خشک و نیمه خشک، با تنوع کانی شناسی فراوان و حضور گچ و کربنات ها، سیستم خاک پیچیده تر شده و امکان کسب اطلاع از طیف ها مشکل می شود و بنابراین، پیش بینی مقادیر کانی ها با دقت کمی همراه است.
کلید واژگان: پالیگورسکیت، ایلیت، اسمکتیت، رگرسیون حداقل مربعات جزئی، طیف حذف پیوستارClay minerals constitute a fundamental fraction of soils and their quantitative information is important in soil management. Therefore, the objectives of this research were to evaluate the ability of vis-NIR spectroscopy to quantify the dominant clay minerals of soils and to determine the limitations of this approach. One hundred surface soil samples were collected from the Isfahan province. Semi-quantitative mineralogical analyses were performed by XRD. Soil spectral analyses were carried out by a field spectrometer using 350-2500 nm wavelength range. Partial least squares regression and continuum-removed spectra were used for modeling. Modeling by continuum-removed spectra could not precisely predict dominant clay minerals. Clay minerals estimation by partial least square regression was more accurate than continuum-removed spectra. It appears that mixing the clay fraction with each mineral (palygorskite, smectite and illite) significantly influences the special absorption features of mineral and makes it difficult to estimate clay minerals accurately. In arid and semi-arid regions, mineralogical diversity is high and the presence of gypsum and carbonates increases the complexity of the soil system. Therefore, information from spectra is difficult to obtain and clay minerals could not be accurately estimated.
Keywords: Palygorskite, Illite, Smectite, Partial least square regression, Continuum removed spectrum -
به دلیل تجمع عناصر سنگین در خاک و خطرات ناشی از آن، تشخیص نوع، منشا و پراکندگی این عناصر از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است. با توجه به اینکه مواد مادری یکی از عوامل اصلی در ارتباط با ترکیب و ویژگی خاک است، در این مطالعه به مقایسه ویژگی های متفاوت خاک های توسعه یافته بر روی مواد مادری متفاوت آذرین پرداخته شده است. در مجموع از 65 نقطه خاک سطحی از عمق 10-0 سانتی متری از منطقه ای به وسعت 260 کیلومتر مربع نمونه برداری صورت گرفت. از سنگ های غالب در منطقه تعداد 8 تا 10 نمونه سنگ و از سنگ های مادری که وسعت کم تری دارند تعداد 6 تا 8 نمونه سنگ برداشته شد. پس از آماده سازی نمونه های خاک و سنگ، غلظت فلزات مس، روی، نیکل و کروم در نمونه های خاک روش (اسید نیتریک 5 نرمال) و سنگ روش (اسید فلوریدریک، نیتریک و کلریدریک غلیظ) پس از عصاره گیری، با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. مقایسه میانگین به روش دانکن در سطح احتمال 5 درصد نشان داد که سنگ مادری (گابرو-بازالت) بجز با سنگ های مادری گرانیت پورفیری و گرانیت با دیگر واحد های سنگی در میزان مس کل خاک اختلاف معنی داری ندارد. براساس حد مجاز مشخص شده برای کشور ایران در منطقه مورد مطالعه از لحاظ عنصر مس آلودگی وجود ندارد؛ ولی بر اساس استاندارد کشور هلند 1/23 درصد از نمونه ها آلودگی نشان می دهند؛ خاک های توسعه یافته بر روی سنگ مادری گرانیت پورفیری در میزان غلظت روی کل با دیگر خاک های توسعه یافته بر روی سنگ های مادری اختلاف معنی داری دارند. بر اساس حد مشخص شده در کشور هلند و ایران در غلظت روی کل در خاک به ترتیب 7/4 و 5/1 درصد از نمونه ها آلودگی نشان می دهند، ولی بر اساس استاندارد کشور استرالیا آلودگی به این عنصر وجود ندارد. خاک های توسعه یافته بر روی سنگ مادری (گابرو-بازالت) به استثنای خاک های توسعه یافته بر روی سنگ های مادری دیوریت گابرویی و گرانیت با دیگر خاک های توسعه یافته بر روی سنگ های مادری در میزان غلظت نیکل کل خاک اختلاف معنی داری ندارد. بر اساس حد مشخص شده در کشور هلند، استرالیا و ایران به ترتیب 8/96، 6/20 و 6/93 درصد از نمونه ها در خاک های منطقه آلودگی به عنصر نیکل دارند. همچنین خاک توسعه یافته بر روی سنگ مادری اسپیلیت-بازالت با دیگر خاک های توسعه یافته بر روی سنگ های مادری در میزان کروم کل خاک اختلاف معنی داری دارد. 5/12 درصد از نمونه ها غلظتی بیش از حداکثر غلظت مجاز کشور هلند و 8/57 درصد از نمونه ها غلظتی بیش از حداکثر غلظت مجاز کشور ایران را دارند. از لحاظ غنی شدگی عناصر سنگین بعد از عنصر مس، عناصر کروم و نیکل بیش ترین غنی شدگی را در خاک های توسعه یافته بر روی مواد مادری منطقه مورد مطالعه دارند؛ همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین غلظت مس موجود در مواد مادری و خاک های توسعه یافته بر روی آنها مشاهده شد که نشان دهنده درجا بودن خاک ها و منشا توارثی این عنصر در خاک است.
کلید واژگان: فلزات سنگین، مواد مادری، شاخص غنی شدگی، همبستگی -
ارزیابی تناسب اراضی از روش هایی است که برای تعیین سازگاری اراضی برای نوع خاصی از انواع استفاده ها به کار می رود و از اراضی با توجه به استعداد و پتانسیل تولیدی شان استفاده می شود. این تحقیق با هدف بررسی تناسب اراضی منطقه زرین شهر و مبارکه واقع در غرب استان اصفهان به روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای کاربری های مورد مطالعه انجام گرفت. جهت انجام ارزیابی، ابتدا ساختار سلسله مراتبی متشکل از اهداف، معیارها، زیرمعیارها و گزینه ها ایجاد شد. هدف، تعیین اولویت کاربری در هر واحد اراضی، معیارها شامل تناسب خاک، تناسب اقلیم، سودآوری ناخالص، فاصله تا بازار فروش، دسترسی به منابع آب، عواقب زیست محیطی فیزیکی و عواقب زیست محیطی شیمیایی و گزینه ها نیز عبارت از کشت برنج و احداث گلخانه بود. سپس با استفاده از پرسشنامه های تکمیل شده توسط کارشناسان و نرم افزار Expert Choice 2000، وزن های همه عوامل محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین وزن به ترتیب متعلق به معیار تناسب اقلیم و فاصله تا بازار فروش با نرخ ناسازگاری 09/0 بود. در همه واحدهای اراضی، اولویت کاربری با احداث گلخانه بود. علت عمده تناسب بالاتر گلخانه را می توان معیارهای تناسب اقلیم و سودآوری ناخالص ذکر کرد. در مجموع، کشت برنج در منطقه به دلیل تخریب فیزیکی خاک، تاثیر آن در بالا آوردن سطح سفره آب زیرزمینی، کارآیی کم مصرف آب و افزایش شوری خاک، توصیه نمی گردد.
کلید واژگان: ارزیابی اراضی، کاربری اراضی، نرخ ناسازگاریLand suitability evaluation is the fitness of a given tract of land based on its production potential for a defined use. This study was conducted to evaluate the land suitability of Mobarakeh-Zarrinshahr district located in west of Isfahan province using Analytical Hierarchy Process (AHP) technique. To do the evaluation, firstly the hierarchy structure was established, which consisted of objectives, criteria, sub-criteria and alternatives. The objective was determination of landuse priority in each land unit; the criteria comprised of soil suitability, climate suitability, gross income, market accessibility, water resources availability, physical environmental-impacts and chemical environmental-impacts; two alternative landuse types were chosen to be cultivation of rice and establishment of greenhouse. The questionnaires were filled out by experts and then the overall weight for each element at each level was calculated by multiplying its local weight, obtained from Expert Choice 2000 software. The results showed that climate suitability and market accessibility had the highest and least weights, respectively, for selection of the proper land use, and the inconsistency ratio was 9%. In all the land units, the greenhouse establishment had higher priority. Climate suitability and gross income were identified the major factors affecting the suitability for greenhouse establishment. In general, cultivation of rice is not recommended in the studied area, because of negative environmental impacts including soil physical-destruction, low water use efficiency, raising the groundwater levels and increasing soil salinity.
Keywords: Land evaluation, Landuse, Inconsistency ratio -
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال دهم شماره 1 (پیاپی 35، بهار 1385)، ص 137
خاک های قدیمی خاک هایی هستند که تحت شرایط اقلیمی و اکولوژیکی متفاوت از حال حاضر تشکیل شده اند. علی رغم این که این خاک ها در ناحیه ایران مرکزی گسترش قابل توجهی دارند، پژوهش های کافی روی آنها صورت نگرفته است. یکی از تکنیک های مهم برای شناسایی و تفسیر این خاک ها در راستای مطالعات اقلیم شناسی گذشته، بررسی میکرومرفولوژیکی خاک می باشد. در این تحقیق شواهد میکرومرفولوژی در خاک قدیمی در منطقه اصفهان به منظور تفسیر شرایط اکولوژیکی و اقلیمی گذشته مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج مطالعه نشان می دهد که در خاک قدیمی سپاهان شهر پوسته های رسی فوق وجود دارد که نشان دهنده شرایط مرطوب تر گذشته منطقه است. انتقال گچ و آهک ثانویه روی پوسته های رسی نشان دهنده خشک تر شدن اقلیم در مراحل بعدی بوده و منجر به تشکیل یک خاک پلی پدوژنیک شده است. مشاهدات میکروسکوپی خاک منطقه سگزی نشان از فعالیت های بیولوژیکی شدید در افق تیره مدفون شده ای دارد که در دوره سرد و نیمه یخچالی درایس جوان توسعه یافته و شرایط مردابی را ایجاد کرده است. در مجموع نتایج این پژوهش موید این است که در طول دوره کواترنر هم زمان با دوره های یخچالی در عرض های جغرافیایی بالاتر فلات ایران رطوبت موثر بیشتری دریافت کرده و در دوره های بین یخچالی شرایط خشک تری حاکم بوده است. نوسانات اقلیمی مزبور آثار خود را به صورت شواهد پدروژنیک در خاک های منطقه اصفهان به ارث گذارده است.
کلید واژگان: خاک های قدیمی، میکرومرفولوژی، تغییر اقلیم، کواترنرPaleosols include soils formed under climatic condition different from the present. Although such soils are widespread in central Iran region, adequate investigations of them are yet to be carried out. Micromorphology is one of the most important tools in plaeoclimatological studies. This investigation was carried out to study microscopic features of two paleosols from Isfahan province to reconstruct the paleoclimatic condition during the Quaternary. The results of this study indicate that strong clay coatings are presented in Sepahanshahr paleosol, indicating moisture regime in the past. This paleosol is polygenetic due to calcite and gypsum accumulation during drier periods compared to clay illuviation condition. Micromorphological features in Segzi paleosol indicate that this area has experienced a swampy environment during the younger Dryas. The overall results from this study indicate that climatic oscillation evidences during Quaternary have been preserved in paleosols from Isfahan region.
Keywords: Paleosols, Micromorphology, Cliamte change, Quaternary -
ارزیابی کمی تناسب اراضی منطقه براآن شمالی (اصفهان) برای کشت آبی گندم، جو، ذرت و برنجنشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال ششم شماره 3 (پیاپی 21، پاییز 1381)، ص 105
در ارزیابی کمی تناسب اراضی، جنبه های اقتصادی ارزیابی اراضی مانند: عوامل فیزیکی محیطی موثر بر تولید محصولات کشاورزی، و مقدار عملکرد محصول در واحد سطح بررسی می شود. هدف از این پژوهش بررسی تناسب کمی اراضی منطقه براآن شمالی واقع در شرق اصفهان بوده است. این بررسی کمی به دنبال بررسی های کیفی انجام شده در منطقه صورت گرفته است. بررسی های اقتصادی انجام شده شامل گردآوری اطلاعات اقتصادی، مقایسه نهاده ها و ستاده ها و آنالیز درآمد ناخالص می باشد. پتانسیل تولید گیاهان از روش پیشنهادی فائو، که بر اساس ویژگی های گیاهی و شرایط اقلیمی منطقه همچون تابش خورشیدی و دما محاسبه می شود، به ترتیب برای گندم، جو، ذرت و برنج 45/10، 11/10، 64/13 و 93/11 تن در هکتار به دست آمد. از درهم آمیختن تولید پتانسیل، تولید مشاهده شده و تولید بحرانی با نتایج پژوهش ارزیابی کیفی، ارزیابی کمی اراضی انجام شد و کلاس های مربوطه تعیین گردید. تولید پیش بینی شده در واحدهای اراضی مختلف برای گندم بین 64/1 تا 17/9 تن در هکتار، برای جو بین 81/1 تا 9 تن در هکتار، برای ذرت 06/2 تا 42/9 تن در هکتار و برای برنج بین 35/1 تا 14/7 تن در هکتار متفاوت بود. وجود ارتباط آماری معنی دار بین تولید مشاهده شده و پیش بینی شده گویای انتخاب صحیح فاکتورها و روش ارزیابی در این پژوهش است. نتایج بررسی های کمی نشان می دهد که کشت گندم، جو، ذرت و برنج در بیشتر واحدهای اراضی تناسب متوسط تا کم دارد، محصول در چند واحد از اراضی مورد بررسی نامناسب تشخیص داده شده است. تلفیقی از نتایج ارزیابی کمی، سودآوری و بررسی پیامدهای اثر کاربری بر خاک، موجب رهنمونی به انتخاب بهترین نوع استفاده در هر واحد از ارضی می شود. کشت برنج، با توجه به انحطاط فیزیکی و تاثیر آن در بالا بردن سطح ایستابی در منطقه مورد بررسی، توصیه نمی گردد.
کلید واژگان: ارزیابی کمی تناسب اراضی، تولید پتانسیل، تولید بحرانی، شاخص خاکQuantitative Land Suitability Evaluation for Wheat, Barley, Maize and Rice Cultivation in Northern Baraan (Isfahan)In quantitative land suitability evaluation, economic aspects land evaluation such as impact of environmental physical factors on crop production and the amount of yield per surface unit are considered. The purpose of this research was to study quantitative land suitability of northern Baraan area located in eastern Isfahan. The study was a continuation of the previously accomplished qualitative land suitability evaluation of the area. The economic studies include economic data collection, matching inputs and outputs and gross margins analysis. Radiation-thermal production potential of the crops was calculated based on plant physiology and temperature (FAO model), which was 10.45, 10.11, 13.64 and 11.93 ton/ha for wheat, barley, maize and rice, respectively. Radiation-thermal production potential, observed and marginal yields and the results of the qualitative land evaluation were used to perform quantitative land evalution and to determine the corresponding suitability classes. The predicted yield in different land units varies between 1.64 and 9.17 ton/ha for wheat, 1.81 and 9 ton/ha for barley, 2.06 and 9.42 ton/ha for maize and 2.35 and 7.14 ton/ha for rice. Presence of significant statistical correlation between the observed and the predicted yield values reveals the validity of the evaluation methods used. The results from quantitative land evaluation show that most of the land units are slightly to moderately suitable for wheat, barley, maize and rice, while a few are not. The best land utilization type in each land unit can be selected through a combined consideration of quantitative land evaluation results, benefitability of each land unit and impact of the land use on the soil. Rice cultivation is not recommended in the study area, because of its adverse effect on soil physical properties and soil drainage.
Keywords: Quantitative land suitability evaluation, Potential yield, Marginl yield, Soil Index -
نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال پنجم شماره 1 (پیاپی 15، بهار 1380)، صص 57 -76
ارزیابی کیفی تناسب اراضی، بررسی برایند عوامل فیزیکی موثر بر تولید محصولات زراعی در عرصه اراضی کشاورزی، بدون در نظر گرفتن مقادیر عملکرد و فاکتورهای اجتماعی – اقتصادی است. هدف از این مطالعه تعیین تناسب کیفی اراضی منطقه براآن شمالی واقع در شرق اصفهان، برای کشت آبی گندم، جو، ذرت و برنج بوده است. برای تعریف واحدهای اراضی، مطالعه خاک شناسی نیمه تفصیلی در منطقه صورت گرفته، پنج سری و 25 فاز سری شناسایی گردید. تیپ های بهره وری رایج در منطقه، شامل کشت آبی گندم، جو، ذرت و برنج با سطح نهاده متوسط مشخص شد. نیازهای فیزیولوژیک هر یک از گیاهان با استفاده از منابع موجود تا حد ممکن تعیین و درجه بندی گردید. مبنای اساسی ارزیابی بر چهارچوب فائو و روش پیشنهادی سایز استوار شده است. ارزیابی کیفی به دو روش محدودیت ساده و پارامتریک (عددی)، در سطح تفصیلی و با مقیاس 1:20000 از طریق مقایسه مشخصات زمین و اقلیم با نیازهای رویشی محصولات مورد مطالعه صورت گرفته است.نتایج این مطالعات نشان دادکه عوامل محدودکننده تولید محصولات زراعی در منطقه مورد بررسی، علاوه بر متغیرهای اقلیمی برای برخی محصولات، عبارتند از: شوری، زه کشی و شرایط فیزیکی خاک، سنگ ریزه و مقدار آهک. تناسب فیزیکی اراضی برای تولید برنج، در اغلب واحدهای اراضی بسیار کم است. نتایج ارزیابی فیزیکی به روش پارامتریک (با استفاده از معادله ریشه دوم)، قرابت نزدیکی با نتایج روش محدودیت ساده نشان داد.
کلید واژگان: طبقه بندی اراضی، ارزیابی تناسب اراضی، واحد اراضی، پارامتریک، تیپهای بهره وری از اراضیQualitative land suitability evaluation is based on the physical parameters affecting the yield agricultural crops. The socio-economic factors are not considered in such evaluations. This study was carried out to assess the qualitative land suitability for irrigated wheat, barley, maize and rice in northern Baraan. Five soil series and 25 different phases were first delineated. Land utilization types commonly practiced in the region with intermediate input levels were considered. Physical requirements of the crops were determined and ranked using the available information. FAO framework and the proposed method of Sys were used for the evaluation. Qualitative evaluation was carried out according to both simple limitation and parametric methods by comparing land and climatic characteristics with crop requirements. It was shown that in addition to climatic factors, soil salinity, drainage and some soil physical properties such as texture, gravel and lime are the most limiting factors. Land physical suitability for rice production was very low in most land units. The results from physical evaluation by parametric method were very close to those from the simple limitation approach.
Keywords: Soil taxonomy, Land suitability evaluation, Land unit, Parametric method, Land utilization types
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.