y. rassi
-
زمینه و هدف
درکانونهای آندمیک لیشمانیوز احشائی ایران سگهای خانگی که یکی از مهمترین مخازن این بیماری محسوب می شوند، بیماری را توسط پشه خاکی ها به سایر سگها و انسان انتقال می دهند. عمده روش های پیشگیری از ییماری در دنیا شامل واکسیناسیون سگها، درمان شیمیایی سگها، شناسایی و حذف سگهای آلوده، آغشته سازی سگها با صابونها و شامپوهای پیروتروئیدی می باشد که نتایج مختلفی از کارایی این روش ها گزارش شده است. امروزه کاربرد قلاده های آغشته به دلتامترین به علت خواص مفید آن در پیشگیری از ابتلا سگها به لیشمانیوز احشائی مورد توجه قرار گرفته است.
روش بررسیدر این پژوهش شاخص های کارایی قلاده های Scalibor در کانون لیشمانیوز احشایی استان خراسان شمالی بررسی شد. برای این منظور، 6 سگ مشابه از لحاظ سن، نژاد، وزن و عدم ابتلا به لیشمانیوز احشائی انتخاب و در دو گروه تیمار و شاهد به طور تصادفی گروه بندی شدند. قلاده ها در ابتدای فصل انتقال، به 3 سگ به عنوان تیمار بسته شد و 3 سگ فاقد قلاده نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. دو هفته بعد از قلاده گذاری و هر 15 روز یکبار از تیر ماه لغایت شهریورماه 86-85 به هنگام غروب آفتاب یکی از سگ های گروه تیمار و شاهد با رعایت جایگزینی آنها در هر نوبت در داخل پشه بندهای مجزا با پشه خاکی های صید شده از روستاهای انتخابی به مدت 2 ساعت تماس داده شدند. سپس پشه خاکی ها از داخل پشه بندها مجددا صید و به تفکیک در دو گروه زنده و مرده به آزمایشگاه منتقل شدند و نسبت مرگ و میر پشه های خونخورده و نخورده بعد از 24 ساعت قرائت شد.
یافته هانتایج نشان داد شاخص نسبت خونخواری پشه خاکی ها در گروه تیمار 6/27-4/13% و در گروه شاهد (فاقد قلاده) 3/59-2/54% بوده و اختلاف موجود معنی دار می باشد (005/0p<). همچنین شاخص ممانعت از خونخواری پشه خاکی ها از سگهای گروه تیمار و شاهد به ترتیب 2/66-3/51% و 8/44-37% بدست آمد که اختلاف مشاهده شده در دو گروه معنی دار می باشد (01/0 p<). نسبت مرگ و میر در پشه خاکی های خونخورده از گروه تیمار سگهای دارای قلاده 42/20% تا 88/21% و در گروه شاهد در سگهای فاقد قلاده 04/1 تا 17/6% بدست آمد (004/0p<). دامنه تغییرات شاخص اثرات ترکیبی (خاصیت ممانعت از خونخواری و مرگ و میر) در سگهای تیمار 37/72% تا 62/86% و در سگهای شاهد 74/40% تا 83/45% محاسبه شد (002/0p<).
نتیجه گیریاین پژوهش حاکی از اثرات ترکیبی قابل توجه قلاده های سگ آغشته به دلتامترین از نظر ممانعت از خونخواری و مرگ و میر پشه خاکی های مواجه یافته با سگ های گروه تیمار می باشد.
کلید واژگان: سگ، لیشمانیوز احشایی، قلاده آغشته به دلتامترین، پشه خاکیBackground And AimDomestic dogs are the most important reservoir of visceral leishmaniasis (VL) at the endemic foci of Iran. The disease are transmission to others dogs and human by sandflies, the logic of VL prevention in world is: dogs vaccination, chemical treatment dogs, diagnosis and eliminating of infected dogs,impregnated dogs with soaps that have been reported different degrees of success. Now using deltamethrin-impregnated dog collars have been pointed, because of its impacts good in prevents of infected dogs to VL.
Materials And MethodsIn this study, the efficacy of indexs of dog collars (Scalibor®) was evaluated in North-Khorasan province.For this aim,6 dogs selected as well as had similar age, weight, race and not have VL. and randomly classified in two groups as treated and untreated In the beginning of the transmission season, three DMC was separately fitted to 3 dogs and the other ones were considered as control (collarless) group. Two weeks after collar fited and any 15 days from June 2006 to September 2007 in evening one of collar and collarless dogs with their regard replacement in any shift in. separatewere exposed to wild-caught sandflies during night time (2 h after sunset) using two separate bed nets. At the end of exposure time, the sand flies were re-captured and transferred to inside netted caps and maintained at optimal condition for 24 hours in order to assess the mortality.
ResultsData analysis revealed that the blood-feeding index was 13.4% - 27.6% for DMS fitted dogs, and 54.2% - 59.3% for control (collarless) dogs which the difference is statistically significant (p<0.005). Also the index of blood-feeding inhibition were 51.3% - 66.2% and 37% - 44.8% for collared and collarless dogs respectively and showed a significant difference (p<0.01). The mortality was 20.42%- 21.88% for sand flies fed on collared dogs, and 1.04% - 6.17% for those fed on control dogs (p<0.004). The range of combined effects (inhibition of blood-feeding and mortality) was found 72.37% - 86.62% for collared dogs, and 40.74% - 45.83% for control dogs.
ConclusionThe findings of this study indicate the considerable effects of DMC on inhibition of blood-feeding as well as mortality of wild-caught sandflies.
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.