بررسی میدانی عملکرد خطوط لوله آب و فاضلاب در زلزله 2008 ونچوان چین

زلزله سال 2008 ونچوان با بزرگی 8 در مقیاس ریشتر در استان سیچوان چین، مهیب ترین زلزله سالهای اخیر در کشور پهناور چین بود به طوری که در بیش از نصف چین و کشور ویتنام احساس شد. سه ویژگی عمده این حادثه عبارتند از: بزرگی بالا، تلفات انسانی بالا و حجم بسیار بالای خرابی ها و خسارات اقتصادی. گسل مسبب در طول 240 کیلومتر ایجاد شکستگی کرد که در روی سطح زمین قابل مشاهده بود. زلزله نه تنها باعث خرابی گسترده ساختمانها و تاسیسات زیر بنایی گردید، بلکه باعث وقوع هزاران زمین لغزه بزرگ و کوچک، ریزش کوه و سنگ، روانگرایی و... نیز شد. شریانهای حیاتی شامل سیستم های حمل و نقل، برق، مخابرات، آب، گاز، تاسیسات هیدرولیکی و تجهیزات این سیستم ها به شدت خسارت دیدند، به نحوی که بنا بر گزارش انجمن مهندسی زلزله چین، این حجم از خسارت در تاریخ آن کشور بی سابقه بوده است. در این مقاله که حاصل بازدید نویسنده از مناطق زلزله زده استان سیچوان است، ابتدا به اختصار به ویژگی های تکتونیکی و لرزه شناسی این زلزله پرداخته می شود. سپس عملکرد خطوط انتقال تشریح می گردد. در انتها به صورت مختصر به عملکرد مدیریت بحران سیستم های آبرسانی در مناطق زلزله زده پرداخته شده است. از نکات جالب توجه در این زلزله، وارد آمدن خسارات شدید به تاسیسات آبرسانی است که چندی قبل از زلزله ساخته شده بودند. این موضوع بیانگر ضعفهای آیین نامه ای و اجرایی در آن کشور بود و با توجه به مشکلات اجرایی و کیفیت ساخت در ایران، درسهای آموخته شده از این زلزله می تواند برای کشور ما نیز آموزنده باشد.