نقشه یابی دقیق QTL بزرگ اثر کنترل کننده تحمل به شوری (Saltol) در برنج

این بررسی با هدف اعتبار سنجی و اشباع ظریف ناحیه کروموزومی کنترل کننده تحمل به شوری در برنج (Saltol)، در موسسه بین المللی تحقیقات برنج (IRRI) در شهر لوس بانیوس فیلیپین از سال 1384 تا 1386 اجرا گردید. QTL بزرگ اثر (Saltol) که در تنظیم جذب سدیم، جذب پتاسیم و نسبت سدیم به پتاسیم و در نتیجه تحمل به شوری در مرحله گیاهچهای در برنج موثر است، با استفاده از جامعه اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقیPokkali×IR29 روی کروموزوم 1 شناسایی شده است که حدود 3/64 تا 2/80 درصد از تنوع فنوتیپی را برای صفات فوق توجیه کرد. در این پژوهش، به منظور اشباع دقیق ناحیه Saltolاز 10 نشانگر ریزماهواره EST-SSR و جمعیت لاین های نسبتا ایزوژن BC3F4 حاصل از تلاقی Pokkali×IR29 که برای این ناحیه ایجاد شده بود استفاده شد. بدین منظور افراد تصادفی جامعه BC3F4 در سطوح شوری 12 و 16و 18 دسی زیمنس بر متر فنوتیپ یابی و ژنوتیپ یابی شدند و QTL کنترل کننده تغییرات تحمل به شوری در سطوح شوری 12 و 16 دسی زیمنس بر متر در مکانی تقریبا یکسان مشاهده شد. این مکانهای ژنی به ترتیب 18 و 24 درصد از تغییرات امتیاز تحمل به شوری را توجیه کردند. بر اساس یافته های این پژوهش، مکان احتمالی Saltol در فاصله ای به طول حدود 2/1 سانتی مورگان در روی کروموزوم 1 تعیین شد که بر اساس مطابقت با نقشه فیزیکی برنج این محدوده در حدود 350 کیلوباز می-باشد و در فاصله نشانگری RM8094،RM3412 وCP6224 می باشد. بنابراین گزینش به کمک این نشانگرها برای اصلاح ژنوتیپ های ایرانی برای تحمل به شوری امکان پذیر است.