مصادیق دلبستگی در روابط والدین و فرزندان با استناد به روایات اسلامی

در سال های اخیر بر اثر پیشرفت علومی چون روانشناسی و روان تحلیل گری؛ نقش روابط عاطفی، محبت و دلبستگی بین اعضای خانواده به خصوص روابط بین مادر و کودک در سلامت و بیماری افراد مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش های متعدد موید این نکته است که ابراز محبت والدین به فرزندان و ایجاد دلبستگی در دوران رشد وتحول روانی، مهمترین عامل سلامت جسمی و روانی کودک و عدم آن موجب ناهنجارهای سازشی و رفتاری و حتی جسمانی است. پژوهش حاضر که به روش توصیفی انجام گرفته، به بررسی مصادیق دلبستگی و مهرورزی بین فرزندان و والدین در روایات و سیره معصومین (ع) پرداخته است. در این مقاله پس از ارائه تعریفی اجمالی از دلبستگی و نقش عواطف در زندگی کودک، در بخش اول به شرایط لازم جهت ایجاد زمینه مناسب برای برقراری روابط عاطفی و دلبستگی شایسته میان والدین و فرزندان در دورانهای قبل و بعد از تولد پرداخته شده و در بخش دوم به روایاتی از بزرگان دین در این زمینه اشاره گردیده است. در مجموع نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که دین مبین اسلام مهرورزی به فرزندان را در همه مراحل زندگی مورد تاکید قرار داده و ابراز علاقه به کودکان را وسیله دستیابی به کمال معنوی و پاداش الهی می داند. همچنین نتایج به دست آمده با نظریه دلبستگی «بالبی» که ایجاد دلبستگی در مراحل اولیه رشد و تحول به خصوص ارتباط بین مادر و کودک را از مولفه های بنیادی و تاثیرگذار بر رفتارهای شناختی- هیجانی در گستره زندگی آینده فرد می داند، همسو است و آن را در ارتقای مهارت های اجتماعی- ارتباطی بسیار مهم ارزیابی می کند.