مکانیابی مناطق مستعد جهت ورزش کوهنوردی (با استفاده از تابش خورشید) مطالعه موردی: کوه نخود چال- استان کرمانشاه

پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از شاخصه های مورفولوژیک (ارتفاع، شیب و جهت شیب) مناطق مستعد را جهت ورزش کوهنوردی در ارتفاعات نخودچال استان کرمانشاه مکان یابی نماید. پس از تهیه نقشه های مورد نیاز، شروط منطقی در رابطه با ورزش کوهنوردی تعریف گردید. نوآوری پژوهش حاضر را می توان در دخیل کردن جهت شیب و به تبع آن استفاده از تابش خورشید در انجام ورزش کوهنوردی در فصول پاییز، زمستان و بهار به دلیل ارتفاع و درجه حرارت پایین بلندی ها و همچنین اجتناب از آن در فصل تابستان به جهت گرمای آزار دهنده و آفتاب سوختگی در ارتفاعات بیان کرد. بدین منظور با استفاده از عرض جغرافیایی زاویه ی ارتفاع و آزیموت تابش مستقیم خورشید در هر چهار فصل برای منطقه مطالعاتی با استفاده از فرمول های تجربی محاسبه گردید. به لحاظ عامل جهت شیب برای فصول مختلف در فصل زمستان بیش از 80 درصد از مساحت محدوده را پهنه ی نامناسب جهت کوهنوردی تشکیل داده و کمتر از 20 درصد را پهنه مناسب تشکیل داده است. در فصل تابستان تمامی جهت های شیب به جز جهتی که تابش را دریافت می کند مناسب برای کوهنوردی است. در این فصل مساحت پهنه مناسب جهت کوهنوردی به بیش از 90 درصد مساحت محدوده می رسد. در اعتدالین نیز در نوبت صبح تنها 24 درصد از مساحت منطقه را پهنه مناسب تشکیل می دهد، در حالی که در نوبت عصر تنها 10 درصد از مساحت منطقه را پهنه مناسب تشکیل می دهد. در نهایت نقشه های نهایی با استفاده از روش همپوشانی وزنی تولید گردید. آنچه از نتایج پژوهش بر می آید اینست که مساحت پهنه های مساعد از جهت آزیموت تابش تفاوت فاحشی با پهنه های مساعد بدون در نظرگیری جهت تابش دارد. این تفاوت حدود یک مقدار 15 تا 20 درصدی را در بعضی از فصول از مساحت کل تشکیل می دهد.