مقایسه وضعیت علم و فناوری ایران با کشورهای منطقه با استفاده از شاخص های منتخب

عملکرد نظام علم و فناوری کشورها، نقش و اهمیت ویژه ای در توسعه آنها در جهان پرشتاب امروز یافته است. در کشور ما نیز، به ویژه در سال های اخیر، توجه و تاکید بسیاری بر ارتقاء نظام علم و فناوری کشور شده است. توجه به بحث علم و فناوری در سیاست ها و خط مشی های کشور در اسناد بالادستی از جمله برنامه پنج ساله پنجم توسعه، چشم انداز بیست ساله کشور در 1404، نقشه جامع علمی کشور و...، لزوم پرداختن جدی به این موضوع را روشن می سازد. کمیسیون صنایع، معادن، و ارتباطات شورای عالی علوم، تحقیقات، و فناوری به عنوان یکی از متولیان بحث علم و فناوری در کشور، از سوی این شورا ماموریت یافت تا اقدام به سنجش وضعیت و جایگاه علم و فناوری کشور در حوزه تخصصی فعالیت خود در بین کشورهای منطقه کند و بر این اساس راهکارهایی را برای پیشبرد جایگاه کشور ارائه نماید. در این راستا، به عنوان گام نخست، کمیسیون اقدام به سنجش وضعیت کلی علم و فناوری کشور و مقایسه آن با کشورهای منطقه کرد. به منظور استخراج شاخص های مناسب برای سنجش وضعیت علم و فناوری کشور، با استفاده از شاخص های ملی و بین المللی، با استخراج و مطالعه معتبرترین شاخص های ملی و بین المللی و طی دو مرحله نظرسنجی از خبرگان عضو کمیسیون، تعداد 10 شاخص ورودی، خروجی، و فرایندی، برای سنجش وضعیت علم و فناوری کشور استخراج شد. سپس با بررسی آمارهای مربوط به کشورهای منطقه در شاخص های منتخب، وضعیت علم و فناوری کشور مطالعه و با کشورهای منطقه مورد مقایسه قرار گرفت. در ادامه، به نتایج مطالعه های صورت گرفته پرداخته شده است. کمیسیون در گام بعدی در سال آینده، به سنجش وضعیت علم و فناوری کشور در حوزه تخصصی صنایع، معادن، و ارتباطات و مقایسه آن با کشورهای منطقه خواهد پرداخت.