گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری و مقایسه آن با آماره های مختلف پایداری عملکرد دانه ارقام گندم در استان کردستان

به منظور ارزیابی پایداری عملکرد ارقام و انتخاب ارقام پر محصول، پایدار و مناسب اقلیم سرد کشور، هشت رقم گندم در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در شش منطقه (سنندج، قروه، دیواندره، بانه، مریوان و سقز) طی سه سال (1389- 1386) مورد مقایسه قرار گرفتند. با توجه معنی دار شدن اثر متقابل رقم × منطقه × سال، جهت بررسی دقیق تر اثر متقابل و تعیین ارقام با عملکرد دانه پایدار، تجزیه پایداری با روش های مختلف انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش واریانس پایداری شوکلا نشان داد که ارقام زرین و سبلان پایدارتر از ارقام دیگر بودند. کمترین واریانس محیطی نیز متعلق به رقم آذر 2 بود. نتایج حاصل از روش رتبه بندی نشان داد که ارقام سبلان، بزوستیا، الوند، الموت و امید کمترین میانگین رتبه را به خود اختصاص داده و ضمنا الوند، سبلان، نوید، زرین و امید دارای حداقل انحراف معیار رتبه در بین رقم های آزمایشی بودند. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش آماره پایداری - عملکرد نشان داد که پایدارترین ارقام به ترتیب الوند و الموت بودند. جمع بندی نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که ارقام الوند و سبلان از پایداری بالاتری نسبت به سایر ارقام مورد تحقیق برخوردار بودند و کشت آن در مناطق مورد مطالعه توصیه می شود.