ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های پوشینه دار و بدون پوشینه جو دیم با استفاده از نشانگر مولکولی ریزماهواره (SSR)

در این آزمایش تنوع ژنتیکی 20 ژنوتیپ جو دیم با استفاده از 14 جفت نشانگر ریزماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از استخراج DNA ژنومی و انجام واکنش زنجیره ای پلی مراز، آغازگرها در مجموع 266 باند چندشکل تولید نمودند که متوسط تعداد باند چندشکل به ازای هر آغازگر 19 بود. میانگین PICبرای کل آغازگرها 6/0 به دست آمد و بیشترین میزان اطلاعات چندشکلی (PIC) مربوط به آغازگرهای Hvm60 و Hvm20 به ترتیب با مقادیر 88/0 و 73/0 و کمترین مقدار آن مربوط به آغازگر Bmac0032 با مقدار 32/0 بود. با محاسبه ضریب تشابه جاکارد، ارزش های تشابه بین ژنوتیپ ها دامنه ای از 3/0 تا 96/0 را داشتند. بیشترین تشابه ژنتیکی مربوط به ژنوتیپ های شماره 6 (رقم زراعی ایذه) و شماره 5 (لاین امید بخش) با 96/0 بود و کمترین تشابه مربوط به ژنوتیپ های شماره 13 (پوشینه دار و دو ردیفه) و شماره 10 (پوشینه دار و شش ردیفه) با 3/0 بود. در این پژوهش دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ایبه روش UPGMA و با استفاده از نرم افزار NTSYS رسم شد. با ترسیم خط برش در فاصله 75/0، ژنوتیپ های مورد مطالعه در 5 گروه اصلی قرار گرفتند. نتایج گروه بندی حاصل از تجزیه مختصات اصلی نسبتا با گروه بندی تجزیه خوشه ایمطابقت داشت. تفکیک بر اساس داده های مولکولیSSR تا حدودی توانست ژنوتیپ های دو و شش ردیفه و همچنین ژنوتیپ های پوشینه دار و بدون پوشینه را از هم تفکیک نماید. همچنین وجود چند والد مشابه در شجره برخی ژنوتیپ ها (مثل 3 و 12 و یا 14 و 18) نیز در این گروه بندی تاثیر قابل توجهی داشت. در مجموع این نتایج مطالعه بر روی جو دیم با آغازگرهای SSR، نشان داد که این آغازگرها در گیاه جو کارایی بالایی دارند و نشانگرهای مورد استفاده توانستند تمامی ژنوتیپ ها را به خوبی از هم جدا کنند.