واکاوی نقش مردم در تحقق عدالت اجتماعی در قرآن کریم

در جایی که قرآن، هدف ارسال انبیای الهی را این میداند که مردم خودجوش و با میل و رغبت، به قسط و عدالت قیام بکنند، چگونه می شود از نقش مردم در تحقق این مهم سخنی نگفته باشد. نکته مهم در آیه «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات وانزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط»(حدید: 25) این است که خود مردم با مثلث انبیا، بینات و کتاب، عدالت را برای خود کسب کنند. بدیهی است در تحقق عدالت، وجود امام عادل و قوانین عادلانه موثر است. سوال این است از آنجا که هدف ارسال رسل، تحقق عدالت اجتماعی توسط خود مردم است، راه های تحقق آن چیست؟ این مقاله در پی آن است که با استناد به دلایل قرآنی، احادیث معصومین(ع) و قراین تاریخی، ضمن بررسی اهمیت عدالت اجتماعی، در تحقق تعالی و سیر انسان و توسعه جامعه، چگونگی نقش و جایگاه مردم در تحقق عینی آن را تحلیل و در پایان با بررسی همهجانبه دیدگاه مفسران قرآن کریم درباره آیه، با نگرشی تاریخی، جایگاه مردم به عنوان علت تامه تحقق عدالت را تبیین کند. روش تحقیق در این مقاله، اسنادی کتابخانه ای و اصول دوگانه توصیف، تحلیل مورد پیمایش قرار گرفته است. آنچه از این پژوهش به دست میآید اهمیت منحصر به فرد و برجسته مردم در تبلور عینی عدالت اجتماعی است.