ارزیابی سیاست جرم زدایی قانون برنامه ی پنجم توسعه در قانون مجازات اسلامی

یکی از ساز و کارهای مهم در عرصه سیاست جنایی جرم انگاری است که به موجب آن قانونگذار در راستای حمایت از نظم عمومی و ارزشهای اخلاقی مبادرت به جرم تلقی نمودن برخی رفتارها می نماید. اما با توجه به اینکه جرم انگاری موجب تحدید قلمرو حقوق و آزادی های افرادشده و دارای پیامدهای منفی مانند خلل در عملکرد دستگاه قضاست، قانونگذار باید سنجیده و محتاطانه به سمت استفاده از این سازوکار گام بردارد.
به همین جهت، فصل هشتم قانون برنامه ی پنجم توسعه ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کاهش عناوین مجرمانه و دعاوی را به عنوان یک تکلیف بر عهده قوه قضائیه گذاشته است. با وجود این، به نظر می رسد قوه قضائیه در قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 بدون توجه به این تکلیف، از ضوابط سیاست جرم زدایی قانون برنامه ی پنجم توسعه، عدول و اقدام به جرم انگاری های جدیدی کرده است که سابقه ای در قانون مجازات اسلامی پیشین نداشت. در این میان می توان به جرم انگاری براساس منابع فقهی (ماده 220) و جرم انگاری افساد فی الارض (ماده 286) اشاره کرد. در این مقاله، ضمن تحلیل و بررسی سیاست جرم زدایی، به نقض این سیاست از طریق جرم انگاری های متعدد در قانون مجازات اسلامی، پرداخته شود.