نقش توان خودپالایی رودخانه ها در تعیین حدود مجاز پارامترهای کیفی پساب ها

یکی از مهمترین راه های جلوگیری از آلودگی منابع آب های سطحی تدوین قوانین و استانداردهای تخلیه پساب به این منابع می باشد. این استانداردها باید به گونه ای باشند که علاوه بر حفظ شرایط کیفی مناسب رودخانه، از لحاظ اقتصادی و فنی نیز قابل اجرا باشند. در استاندارد بسیاری از کشورها از جمله ایران به توان خودپالایی رودخانه ها برای تعیین استاندارد تخلیه آلاینده ها، به خصوص آلاینده های تجزیه پذیر توجهی نشده است. هدف این مقاله نشان دادن این نکته است که تعیین یک استاندارد یکسان برای تخلیه پساب به همه رودخانه ها مناسب نیست و شرایط هیدرولیکی و محیطی هر رودخانه باید در نظر گرفته شود، به همین جهت در این مقاله با بکارگیری مدل QUAL2kwشبیه سازی دو سناریو روی رودخانه قشلاق کردستان صورت پذیرفت. در سناریوی اول غلظت پارامترهای اکسیژن محلول در آب (DO) و اکسیژن خواهی بیوشیمیایی (BOD) تخلیه شده به رودخانه به ترتیب 2 و30 میلی گرم بر لیتر بر اساس حدود مجاز استاندارد فعلی تخلیه پساب به آب های سطحی ایران شبیه سازی شد و در سناریوی دوم بر اساس توان خودپالایی رودخانه و منابع آلاینده موجود به شرط حفظ شرایط کیفی مناسب رودخانه (اکسیژن محلول در آب حداقل برابر 5 میلی گرم بر لیتر) حد مجاز 50 میلی گرم بر لیتر برای پارامترBOD جهت تخلیه به رودخانه ی مورد مطالعه در نظر گرفته شد. مقایسه اقتصادی این دو سناریو و برتری سناریوی دوم با اختلاف هزینه اقتصادی ده میلیارد ریالی نشان داد که می توان با استفاده بهینه از توان خودپالایی هر رودخانه استانداردی تعیین کرد که توجیه اقتصادی مناسبی هم برای تخلیه کنندگان داشته باشد.