یادآور و یادآورنویسی در تحقیقات کیفی: مطالعه مروری

یادآورنویسی، ثبت یادآورهای فکورانه در مورد آنچیزی است که محقق از داده ها می آموزد. فقدان یا کم توجهی به یادآورنویسی یک کمبود عمده مطالعات کیفی به شمار می رود و از آنجا که غفلت در یادآور نویسی، در نتیجه نهایی پروژه تحقیقی تاثیر منفی خواهد گذاشت، این مطالعه باهدف بررسی ابعاد مختلف یادآورنویسی، در حوزه پژوهش کیفی انجام شده است.
مطالعه حاضر به شیوه مروری و با کلید واژه Memo و Memoing و «qualitative research» از طریق جستجوی پایگاه های اطلاعاتی و مرور کتب مربوط به روش تحقیق کیفی قابل دسترس انجام شد. حاصل این جستجو 41 مقاله و کتاب در محدوده سالهای1978 تا 2013 بود.
پژوهش کیفی یک سفر تکاملی است. پژوهشگر باید انتظار شکل گیری ایده های متفاوت و تغییر در جهت های عملکردی را داشته باشد. این تفاوت ها از طریق یادآور نویسی قابل تشخیص و اثرگذاری هستند. یادآورنویسی فرآیندی است که وقایع و افکار و تغییرات آنها را با رعایت ترتیب زمانی و با توجه به دلایل و شرایط، بدون سبک نوشتاری خاص، ثبت می کند. یادآورنویسی نوعی باز اندیشی است و برای انعکاس و شرح معانی منسوب به کدهای مربوط به شرکت کنندگان و پژوهشگر؛ برای روشن شدن، مرتب نمودن و گسترش ایده ها و برای ثبت نقل قول ها یا عبارات مهم، برای شناسایی روابط بین کدها و فرضیه های مربوط به یک موضوع نوشته می شوند. یادآورها به انواع یادآورهای کد، نظری و عملی تقسیم می شوند یادآور نویسی یک ابزار موثر است که می تواند به منظور غنی شدن تجربه پژوهشی، در همه روش های کیفی مورد استفاده قرار گیرد. پژوهشگران مطالعات کیفی با داشتن دید جامع پیرامون یادآورنویسی می توانند به داده ها و جهانی که داده ها از بستر آن تولید شده است صادق بمانند و روایی و پایایی پژوهش خود را ارتقا دهند.