نقش رعایت توان متربی در تربیت عبادی؛ از منظر فقهی

یکی از اصول مهم در عرصه تعلیم و تربیت، اصل «رعایت توان متربی» است. اهمیت اصل مذکور، زمانی دوچندان خواهد شد که والدین به جهت مسئولیت وجوبی خویش در امور عبادی فرزندان، به تربیت آن ها همت گمارند. پژوهش حاضر بر مبنای روش استنادی و تحلیلی (با تاکید بر روش استنباطی و فقهی)، اصل رعایت توان متربی را در مورد والدین، بررسی و بر این مبنا سعی کرده حکم فقهی این اصل را در حوزه تربیت عبادی در تعلیم نماز و روزه، به عنوان دو رکن مهم تربیت عبادی، استنباط نماید. بررسی ها نشان می دهد که رعایت توان متربی، علاوه بر اینکه در همه حال اصل اولی در تربیت به شمار می آید، به طور کلی از رجحان عام برخوردار است؛ البته مراعات ظرفیت و توانایی متربی در تکالیف خارج از عهده و توان متربی واجب است. در عرصه تعلیم و تربیت ارزش های عبادی، نظرداشت طاقت و توان متربی دارای استحباب موکد است و ترک آن کراهت را به دنبال دارد.