بررسی شار رطوبت از دریاهای مجاور در دوره های مرطوب و خشک فصل زمستان نیمه جنوبی کشور

در این پژوهش، نقش منابع آبی مجاور روی بارش فصل زمستان نیمه جنوبی کشور با استفاده از داده های ماهانه بارش 183 ایستگاه سینوپتیک ، اقلیمی و باران سنجی سازمان هواشناسی کشور و سازمان آب برای دوره 2005-1974 مورد بررسی قرار گرفت. توزیع مکانی نابهنجاری بارش برای ماه های دسامبر، ژانویه و فوریه با استفاده از روش تابع متعامد تجربیEOF شناسایی شده و مولفه های اول و دوم که بیش از 66 درصد واریانس بارش را تعیین می کنند برای مطالعه تعیین شدند. برای شناسایی الگوهای همدیدی و دینامیکی رژیم بارش هر منطقه نقشه های ترکیبی نابهنجاری دمای سطح آب، شار رطوبت و فشار سطح دریا برای دوره های مرطوب و خشک محاسبه و ترسیم شد. الگوی نابهنجاری دمای سطح آب پهنه های آبی نیمه جنوبی کشور در دوره مرطوب و خشک نشان داد که تغییرات دمای سطح آب نقش مهمی در نوسانات بارش دارد به طوری که نابهنجاری دمای سطح آب برای مولفه های اول EOF که بیش از 50 درصد واریانس کل بارش را در نیمه جنوبی کشور تبیین می کند در دوره مرطوب (خشک) مثبت (منفی) است از آنجائیکه گردش جو حاکم در منطقه نقش مهمی در انتقال رطوبت به جنوب ایران دارد در دوره مرطوب رطوبت از دریای عرب، دریای سرخ و خلیج عدن به جنوب ایران منتقل می شود و در دوره خشک از جنوب ایران خارج می گردد. نابهنجاری دمای سطح آب دریای عرب برای مد دوم EOF مثبت می باشد اما تغییرات دمایی در دوره خشک برجسته نیست. جابه جایی پر فشار عربستان به سمت راست (چپ) در دوره های مرطوب (خشک) رطوبت بیشتری را از دریای عرب به نواحی جنوبی – شرقی (غربی) کشور انتقال می دهد.