بررسی هیدروژئوشیمی، تعیین منشا و نحوه تکامل شورابه دریاچه حوض سلطان قم

مطالعه رسوبات و شورابه پلایا از جنبه های اقتصادی با توجه به وجود ذخایر تبخیری و از نظر اثرات آن بر اکولوژی و محیط زیست و آبهای منطقه حائز اهمیت خاص می باشد. سطح آب دریاچه حوض سلطان با گستره آبگیر حدود 195 کیلومترمربع متاثر از حجم آبهای وارده به آن اعم از آبهای زیرزمینی، رودهای فصلی و بارندگی می باشد. به منظور مطالعه هیدروژئوشیمی شورابه، در این پلایا، تعداد 25 نمونه شورابه از بخش های مختلف دریاچه برداشت شد. پارامترهای فیزیکوشیمیایی در محل اندازه گیری و آنالیز شیمیایی شورابه ها انجام شد. همچنین، برای مطالعه رسوب شناسی، کانی شناسی و تعیین شوری، از محل برداشت شورابه، 100 نمونه رسوب، بوسیله اوگر دستی تا عمق بیشینه 2 متر برداشته شد. با انجام آزمایشات ژئوشیمیایی، ترکیب یونی شورابه ها و با آنالیز کانی شناسی رسوبات، نوع کانی های موجود در رسوبات مشخص گردید. ترتیب فراوانی کاتیون های موجود در شورابه به ترتیب شامل سدیم، منیزیم، کلسیم و پتاسیم و آنیونها شامل کلر، سولفات و بیکربنات می باشد. کانی های تبخیری موجود در رسوبات را کلسیت، ژیپس، هالیت، کارنالیت، هگزاهیدریت، تناردیت و باسانیت تشکیل می دهند. بررسی هیدروژئوشیمی آبهای ورودی بیانگر این است که نسبت مولی یون ها از نوع HCO3 < Ca + Mg بوده و در نمودار تکاملی ژئوشیمیایی شورابه ها، مسیر ژئوشیمیایی (II) را طی نموده و پس از جدایش کانی های مختلف، تیپ شورابه دریاچه Na-Ca-(Mg)-Cl می گردد که قابل مقایسه با دریاچه مهارلو، دریاچه نمک بریستول و دریاچه بزرگ نمک آمریکا است.