برآورد سرعت نفوذ نهایی خاک با استفاده از الگوریتم خوشه بندی فازی، روش نرو-فازی (ANFIS) و نظام استنتاج فازی (FIS)
نویسنده:
چکیده:
نفوذ در هیدرولوژی سطحی و زیر سطحی نقش مهمی ایفا کرده و عامل کلیدی در معادلات بارش و رواناب است. استفاده از روش هایی که محدودیت های روش های تئوری و تجربی متداول تعیین روابط نفوذ را نداشته باشد، لزوم انجام آزمایش های پرهزینه و زمان بر تعیین مقادیر نفوذپذیری را به حداقل رسانده و تخمین مقادیر کاربردی آن را ممکن خواهد ساخت. در همین راستا در این تحقیق، میزان نفوذپذیری خاک در دشت ساحلی بهشهر-گلوگاه واقع در استان مازندران با استفاده از روش فازی، الگوریتم خوشه بندی فازی و همچنین شبکه عصبی-فازی انطباقی (نرو-فازی) برآورد گردید به طوری که درصد رطوبت وزنی پیشین خاک، درصد مواد آلی خاک و درصد آهک خاک به عنوان پارامترهای ورودی و سرعت نفوذ نهایی خاک به عنوان پارامتر خروجی مدل ها در نظر گرفته شدند و نتایج به دست آمده از این سه روش با مقادیر مشاهده ای نفوذ نهایی به روش تک استوانه مورد مقایسه قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، روش نرو-فازی با میانگین انحراف 0042/0سانتی متر در دقیقه، میانگین اختلاف 67/0 سانتی متر در دقیقه، ریشه میانگین مربعات خطای 21/1 سانتی متر در دقیقه و ضریب همبستگی 92/0 بهترین عملکرد را در تخمین سرعت نفوذ نهایی خاک در بین مدل های مورد مطالعه نشان داد، در حالی که الگوریتم خوشه بندی فازی با میانگین انحراف 0075/0، میانگین اختلاف 12/2، ریشه میانگین مربعات خطای 02/2 و ضریب همبستگی 88/0 و سیستم استنتاج فازی با میانگین انحراف 016/0، میانگین اختلاف50/2، ریشه میانگین مربعات خطای 45/2 و ضریب همبستگی 82/0 به ترتیب در رتبه های بعد قرار گرفتند. همچنین بیشترین همبستگی میان مقادیر مشاهده ای و برآورد شده در مدل نرو-فازی (85/0=R2) مشاهده گردید و پس از آن، مدل های الگوریتم خوشه بندی فازی (77/0=R2) و سیستم استنتاج فازی (66/0=R2) قرار گرفتند. در پایان این تحقیق پیشنهاد گردیده است تا با تهیه داده های بیشتر از مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاک ها و مقادیر نفوذپذیری محدوده مطالعات زمینه تخمین و مقایسه دقیق تر مدل های مورد مطالعه فراهم گردد.
کلیدواژگان:
نفوذپذیری ، رطوبت وزنی خاک ، ماده آلی ، درصد آهک خاک ، بهشهر ، گلوگاه
زبان:
فارسی
صفحات:
47 تا 59
لینک کوتاه:
magiran.com/p1660424
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!