تحلیل فضایی پیوندهای روستا- شهری بر اساس عملکرد حوزه نفوذ خدماتی مراکز شهری (مطالعه موردی: شهرستان کوهدشت)

مطالعه و بررسی روابطه شهر و روستا از مهم ترین مباحث در برنامه ریزی های فضایی و منطقه ای می باشد. زیرا جریان های روستا- شهری نشان دهنده پیوندهای روستا- شهری در عرصه فضایی بوده و گویای الگوهای رفتاری شهروندان در تامین نیازها می باشد. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه و پیوندهای روستایی- شهری بر اساس عملکرد جریان های حوزه نفوذ در شهرستان کوهدشت می باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی - تحلیلی و برای گرده آوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری کل جمعیت شهرستان کوهدشت که معادل با 218921 نفر در نظر گرفته است، که 322 پرسشنامه به صورتی تصادفی بین مردم شهرستان توزیع گردیده است. جهت تحلیل و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی، مدل ویکور و نرم افزار GIS بهره گرفته شده است، به طوری که از مدل ویکور برای توسعه یافتگی دهستان ها و نرم افزار GIS در ترسیم جریانات حوزه نفوذ استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که در شهر کوهدشت با توجه به وجود بازارهای عمده فروشی و خرده فروشی، بانک ها و موسسات مالی، ادارات مختلف، وجود مراکز دانشگاهی و امکانات آموزشی و مراکز درمانی عمومی و تخصصی، سهم عمده ای در تامین خدمات به نقاط روستایی در سطح شهرستان دارد. بطوری که حدود 58 درصد پاسخگویان اظهار داشته اند که برای دریافت این خدمات به کوهدشت بصورت روزانه، هفتگی و یا ماهانه مراجعه می کنند و جریاناتی قوی بین نقاط روستایی و نقاط شهری کوهدشت وجود دارد. در سلسله مراتب شبکه ای سطح اول، همه شهرها و مراکز دهستان در دریافت خدمات تابع کانون شهری کوهدشت می باشند. همچنین یافته های مدل ویکور نشان داد که دهستان کوهدشت شمالی با جنوبی هر کدام با میزان 18/0 و 29/0 و دهستانهای خسروآباد و زیرتنگ با میزان 97/0 و 93/0 به ترتیب کمترین و بیشترین رتبه توسعه یافتگی را در محدوده مورد مطالعه به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات توسعه ای دارا می باشند.