رتبه بندی تولید علم در 50 کشور اول جهان

در این مقاله رتبه 50 کشور اول از 150 کشور نمایه شده در موسسه اطلاعات علمی آمریکا از میان 227 کشور جهان، به لحاظ تولید علم در سال 2003 بر اساس تعداد مقالات و تعداد کل مستندات بررسی شده است. رتبه کشورها به لحاظ مطلق تولید علم و تولید علم بر جمعیت کشور مورد مقایسه قرار گرفته و در این مقاله گزارش می شود. از لحاظ مطلق تولید علم، آمریکا رتبه اول به لحاظ تولید علم بر جمعیت، سوئیس رتبه اول را کسب می نماید. با شاخص تولید علم نسبی (نسبت به جمعیت) رتبه آمریکا بیستم می شود. این مطالعه نشان می دهد که 10 کشور اول در تولید علم 59% و 50 کشور اول 87% مشارکت داشته و بقیه 100 ک شور نمایه شده تنها در تولید علم 13% مشارکت دارند. کشور اول به لحاظ مطلق تولید علم با چاپ 239428 مقاله در چاپ 21% مشارکت دارد، در صورتیکه کشور دهم با چاپ 25108 مقاله 2/2% مشارکت دارد. رتبه ایران در سال گذشته به 42 رسید که جزء 29% اول از 150 کشور جهان در تولید علم قرار گرفت. این درحالی است که در سال 1993، رتبه 55 را داشت. در سالهای اخیر سرعت رشد مقالات نمایه شده ایران، رتبه اول را در سطح جهان کسب نمود. علل این رشد بررسی شده است، هر چند این رشد، تنها نشان دهنده بخشی از تولیدات علمی ایران است که توسط این موسسه نمایه می شود. رشد 10 کشور اول با توجه به رسیدن به حداکثر تولیدات علمی از شیب کمتری برخوردار است که حفظ وضع موجود نیز در مورد این کشورها خود حائز اهمیت است. در منطقه، رشد ترکیه قابل ملاحظه بوده و تعداد 10356 مقاله در سال 2003 چشم گیر است. اما در مقایسه با سال 1993 یعنی در 11 سال گذشته، رشد ایران حدود 12 برابر و ترکیه 5/7 برابر شده است. در این مقاله شاخص رشد ارجاعات (از لحاظ کیفی) گزارش می گردد. متوسط تعداد ارجاعات به مقالات ایران 3 می باشد، یعنی به هر مقاله به طور متوسط 3 ارجاع صورت گرفته است، البته این ارجاعات در رشته های مختلف، بین 7/0 تا 3/ 4 تفاوت می باشد.