مفهوم شناسی «ریب» در قرآن و روایات اهل بیت(ع)

هدف از این پژوهش دستیابی به مفهوم «ریب» در قرآن و روایات است که با روش نقلی همراه با توصیف و تحلیل انجام شده است. این واژه در لغت به سه معنای مطلق شک، شک همراه با ترس و بدگمانی، یا توهم و ناآرامی روانی به کار رفته است. بررسی کاربردهای ریب در قرآن معنای سوم را تایید می کند و نشان می دهد که هرگونه شکی ریب نیست، بلکه به شکی ریب اطلاق می شود که از اضطراب روانی ناشی شده باشد. کاربرد این واژه در روایات نیز نشان می دهد که مفهوم ریب در مقابل مفهوم طمانینه و ثبات، و منافی یقین و اخلاص است. در نتیجه این حالت روانی مربوط به عرصه معارف قلبی و حوزه روان شناسی است، نه حوزه معرفت شناسی؛ درحالی که شک مفهومی عام دارد و شامل هر دو حوزه می شود.