کاربرد نشانگرهای ریزماهواره و ژنوم میتوکندریایی در بررسی های ژنتیک جمعیت ماهیان

حفاظت از منابع ژنتیکی در جوامع ماهیان، در درجه اول نیازمند آگاهی از میزان ذخایر توارثی و تنوع ژنتیکی بین افراد یک گونه و نیز نیازمند حفظ و نگهداری منابع ژنتیکی در مراکز تکثیر و جوامع وحشی یا طبیعی است. در صورت عدم مدیریت صحیح در برنامه های تکثیر و رهاسازی ماهیان احتمال بروز خطراتی از جمله از دست رفتن تنوع ژنتیکی درون جمعیتی، بین جمعیتی و در نهایت انقراض وجود دارد. از اهداف کلی تحقیقات ژنتیک جمعیت، تشخیص وسعت تنوع-ژنتیکی داخل گونه ها و محاسبه این تنوع می باشد و در ژنتیک جمعیت ترکیب ژنتیکی و تکامل جوامع مختلف مطالعه می-شود. جهت تخمین تنوع ژنتیکی جمعیت ها از نشانگرهای گوناگونی استفاده می شود. نشانگرهای مولکولی مبتنی بر DNA در سال های اخیر جایگزین مناسبی برای نشانگرهای قدیمی مورفولوژیکی و سیتوژنتیکی محسوب می شوند. نشانگرهای ژنوم میتوکندریایی mtDNA از گروه نشانگرهای غیرمبتنی بر PCR و نشانگرهای ریزماهواره (میکروستلایت) از گروه نشانگرهای مبتنی بر PCR، به دلیل مزایای متعدد هر دو نوع نشانگر که تنوع و هتروزیگوتی را به خوبی نشان می دهند، کاربرد فراوانی در مطالعات ژنتیک جمعیت دارند. از میان نشانگرهای مولکولی که در سطح mtDNA استفاده می شوند، ژن 16SrRNA به کاربرد فراوانی در بررسی های فیلوژنتیک ماهیان دارد. همچنین میکروستلایت ها در بررسی تنوع ژنتیکی درون و میان جمعیت های یک گونه بسیار ارزشمند و کارآمد می باشند.