«ماهیت تقریب از منظر اخوان ایران و اندیشمندان آن؛ پلورالسیم یا تولرانس»

" جماعت دعوت و اصلاح ایران" از جلمه گروه های متاثر از اندیشه " اخوان المسلمین" است. آنان تقارب هرچه بیشتر پیروان مذاهب را امری ضروری دانسته و دگرپذیری و تکثرگرایی را از اعتقادات و باورهای اساسی خود معرفی کرده اند. باید دید که ایشان چه معنایی از تقریب یا دگرپذیری ارائه داده و نقاط مثبت و منفی این معنا چسیت؟ همچنین این معنا بر کدام مبانی، استوار است؟ ایا این مبانی صحیح است؟ یا با اشکلات جدی رو به روست؟ دگر پذیری در نزد جماعت به معنای تولرانس یا تسامح است. انان دگرپذیری یا تولرانس را بر سه مبنا استوار می دانند، به عبارت دیگر راهکاری که برای عملیاتی شدن تقریب و دگرپذیری به معنای تولرانس ارائه می دهند مبتنی بر سه مبنا است: 1. مبنای فرهنگی و روانی؛ به این معنا که فرد به لحاظ روانی و جامعه به لحاظ فرهنگی آمادگی دگرپذیری را داشته باشند. 2. مبنای هستی شناختی؛ یعنی افراد جامعه به این باور برسند که واقعیت دنیا بر تنوع بنا شده است. 3. مبنای معرفت شناختی؛ یعنی پذیرش مطلق پلورالیسم دینی حقیقت شناختی انگونه که بهرامی نیا در تفسیر این مبنا بیان داشته است و یا اعتقاد به آن در مسائل نظری و ظنیات دین انگونه که در مقاله ای که محتوای آن مورد تائید جماعت است، بیان شده است. اشکال مبنای دوم این است که حتی تنوع های ناشی از سوء اختیار انسان را نیز واقعیتی در خلقت هستی دانسته است. مبنای سوم نیز اگر به معنای پذیرش مطلق پلواریسم دینی حقیقت شناختی باشد، اشکالات نظریه پلوریسم بر آن وارد است، اما اگر به معنای پذیرش پلورالیسم دینی حقیقت شناختی در مسائل نظری و ظنیات دین باشد، خود به دو صورت امکان پذیر است: اگر به این معنا باشد که نظرات مختلف در مسائل نظری و ظنیات دین برداشت های متفاوت از یک واقعیت بوده و هر کدام از این نظرات نمائی از واقعیت اند، اشکالات نظریه پلورالیسم دینی حقیقت شناختی بر آن وارد است که از جمله این اشکالات، ممکن دانستن اجتماع نقیضین است. اما اگر به معنای پذیرش احتمال خطاء در برداشت از دین در مسائل اجتهادی باشد، نظری قابل پذیرش است.