نقش جهت باد و شاخص همگنی وزش در توسعه زمانی و تعیین مورفولوژی تپه های ماسه ای (مطالعه موردی: ارگ صادق آباد بافق)

یکی از جنبه های ژئومورفولوژیکی مورد توجه در مناطق خشک با مورفولوژی تپه های ماسه ای مرتبط است. در این زمینه، به منظور مطالعه مورفولوژی ارگ صادق آباد بافق، باد غالب و جهت باد غالب حامل ماسه (RDD) و شاخص همگنی وزش باد (UDI) بررسی شد. به این ترتیب، با استفاده از آمار بیست ساله هواشناسی ایستگاه بافق در نرم افزار Wrplot باد غالب سالیانه و فصلی تعیین و مقادیر RDD و UDI نیز با استفاده از نرم افزار SandRose Graph در مقیاس های زمانی سالیانه و فصلی و ماهیانه محاسبه شد. نتایج نشان داد بیشترین ثبات حاکم بر جهت باد مربوط به تابستان و به صورت بادهای یک جهتی شمال غربی است که بهترین شرایط را برای ایجاد تپه های ماسه ای هلالی و برخانی دارد. شاخص های بادی زمستانی و بهاری نیز از وجود بادهای دوجهته و در نتیجه توسعه سیف ها حکایت دارد. فصل پاییز و به خصوص آبان ماه نیز با حداقل مقادیر مربوط به UDI بهترین زمان جهت توسعه هرم های ماسه ای است. از طرفی مقدار پایین شاخص UDI سالیانه نیز سبب شده تپه های ماسه ای هرمی در ارگ صادق آباد بافق در سراسر سال پایدار باقی بمانند.