ساخت واژه در دیوان حافظ

اغراق نخواهد بود اگر حافظ شیراز را حافظه ی ایران بدانیم، معانی و مفاهیمی که در دیوان حافظ، روح خواننده را به خود مجذوب می کند عصاره ی تفکر، فرهنگ و تاریخ و جوهره ی تجربیات قوم ایران است . امروزه شاهد هستیم که بیشترین کتاب های منتشر شده در ای ران، درباره یکی از ویژگی های حافظ و شعرش می باش ند. هدف این پژوهش بررسی شیوه های تشخیص واژگان مرکب و مشت ق و مرکب - مشتق با توجه به کتاب س اخت اشتقاقی واژه در فارسی امروز از ایران کلباسی (1391) می باشد . این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است. دیوان حافظ مورد بررسی در این تحقیق چاپ دهم نسخهی علامه قزوینی و قاسم غنی است که سال 1381 ت وسط انتشارات شقایق چاپ شده است . در این مقاله، پژوهشگر از دیوان حافظ را بررسی نموده است و بر اساس نتیجه گیری های بدست « ی» تا « الف » مطلع آمده میزان استفاده ازکلمات مشتق، مرکب یا مرکب- مشتق ، پی شوند و پسوندهای اشتقاق ی غیر فعل ی، بن حال و بن گذشته ، جزء غیر فعلی به صورت پیشوند و پسوندهای اشتقاقی و جزء فعلی و همینطور حرف اضافه را مشخص کرده است. نتایج به دست آمده از تحل ی ل داده های این پژوهش بررسی ساخت واژه در شعر حافظ، کشف عناصر سازنده واژه های مشتق و مرکب و از سو یی دیگر فرآ یندهای ترک یب و اشتقاق در شعر او می باشد. همچنین ای ن بررسی ما را با اصول ساخت واژه ای مشتق و مرکب در زمان حافظ یعنی قرن هشتم آشنا خواهد کرد و در نهایت می توان ساختار زبانی دیوان حافظ را با زبان معیار مقایسه کرد.