جداسازی و غربالگری جدایه های ازتوباکتر بومی خاک های شور و سنجش صفات محرک رشدی آن ها

شوری یکی از مهم ترین تنش های غیرزیستی بوده که قابلیت تولید گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد. با توجه به روند افزایش توسعه اراضی شور و کمبود اراضی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی راهکارهایی برای افزایش مقاومت گیاهان در برابر شرایط شوری ، اهمیت زیادی دارد. استفاده از باکتری های محرک رشد از جمله ازتوباکترها یکی از راهکارهای  مهم تعدیل اثرات شوری محسوب می شود. در این راستا و برای انجام پژوهش حاضر، 15 نمونه از خاک های شور اراضی استان گلستان به منظور جداسازی باکتری ازتوباکتر جمع آوری شد. تعداد 32 جدایه باکتریایی جداسازی و خالص سازی شد. بعد از انجام آزمایشات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی تعداد 23 جدایه منسوب به ازتوباکتر انتخاب شد. جدایه ها از نظر توانایی رشد در غلظت های 2، 5 و 10 درصد نمک، توانایی تولید اگزو پلی ساکارید، توانایی تحمل به خشکی، برخی ویژگی های محرک رشدی گیاه شامل توان تثبیت نیتروژن مولکولی، انحلال پتاسیم معدنی نامحلول، انحلال فسفات معدنی نامحلول، تولید ایندول استیک اسید (IAA) و تولید هیدروژن سیانید مورد ارزیابی قرار گرفتند.  نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش میزان نمک رشد جدایه ها کاهش یافت. توانایی تولید اگزوپلی ساکارید (0/4 تا 5/6 گرم بر لیتر) در 78/2درصد از جدایه ها مشاهده شد. افزایش سطح پلی اتیلن گلیکول باعث کاهش میزان رشد جدایه ها شد .نتایج حاصل از آزمون های محرک رشد گیاه نشان داد که توان حل کنندگی فسفات جدایه ها (52/5 تا 218/1 میلی گرم بر لیتر)، توان تولید ایندول استیک اسید (2/4تا 60/2 میلی گرم بر لیتر)، توان حل کنندگی پتاسیم جدایه ها (12/9تا 28/3 میلی گرم بر لیتر)، توان تثبیت زیستی نیتروژن (2/9 تا 5/1 نانومول اتیلن بر ساعت) بود. از بین 23 جدایه منسوب به ازتوباکتر بر اساس آزمون های فیزیولوژیک باکتری در سطوح مختلف نمک و خشکی و آزمون های محرک رشدی، جدایه AZ13 به‎عنوان جدایه برتر انتخاب شد.