ساختار آزادی: سیستم یا فوگ؟
اگرچه تغایر ظاهری میان آزادی و سیستم همواره در طول تاریخ اندیشه، زمینه ساز مباحث متعددی بوده است، اما این فیلسوفان ایدئالیست آلمانی بودند که برای نخستین بار، نسبت میان این دو مفهوم را به نحوی صریح صورتبندی کردند. در اینجا سیستم که ضامن انسجام شناخت است، بنیادی سوبژکتیو و عقلانی است. اما هایدگر در اندیشه متاخر خود از مفهوم سیستم که ساختار آن براساس نظمی ریاضیاتی تعیین میشود ولذا دلالتهای مطلقا سوبژکتیو دارد، عبور میکند و بهجای آن مفهوم فوگ را برای اشاره به ساختار باشندگی هستی بهکار میگیرد. اگرچه بر فوگ، همان انتظام سیستم حکمفرمایی نمیکند، اما این ساختار هم نظم خاص خودش را دارد. ویژگی ممتاز این نظم، قائمبهذاتبودن اجزاء فوگ درعین وحدت آنهاست. بهعبارت دیگر، این نظمی است که در آن آزادی هر جزء حفظ میشود و حتی این آزادی، وحدت درونی کل فوگ را تقویت میکند. بدینسان، مفهوم فوگ به هایدگر مجال میدهد تا ساختار منظمی را به اندیشه درآورد که نه تنها در برابر آزادی قرار نمیگیرد، بلکه اصلا اساس و بنیان آن آزادی است.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.